Wrocław: Ofiary stalinowskiego terroru doczekały się upamiętnienia

Specjaliści z Instytutu Pamięci Narodowej zakończyli drugi z trzech etapów ekshumacji na Cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu. To właśnie na terenie tej nekropolii znajdują się dwie wyjątkowe kwatery - 81A i 120, gdzie w latach 1948 - 1956 pochowano zmarłych z więzień przy ul. Kleczkowskiej i Sądowej we Wrocławiu.

Przez lata spoczywali tu żołnierze podziemia niepodległościowego, którzy padli ofiarą stalinizmu. Leżeli ramię w ramię z kryminalistami, agentami Gestapo, a nawet funkcjonariuszami Urzędu Bezpieczeństwa. Było to celowe działanie władzy komunistycznej. Dr Krzysztof Łagojda z IPN mówił w rozmowie z portalem gazetawroclawska.pl, że chodziło o skazanie bohaterów na zapomnienie. Tak jednak się nie stało.

Zobacz też: Ludzkie szczątki znalezione w małej wsi. Przez 80 lat leżały w zapomnieniu

Kamil Dworaczek, dyrektor wrocławskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej, przekazał w czwartek (30 października), że przez ostatnie dwa lata specjaliści wykonali już większość prac.

- Ekshumowaliśmy szczątki osób, które pochowano na polu 81A, a także części pola nr 120. W przyszłym roku planujemy zakończyć prace - mówi Kamil Dworaczek.

Na terenie Cmentarza Osobowickiego powstała kwatera honorowa. Przewidziano na niej miejsce dla 65 osób. Na części z nagrobków nich już zamontowano tablice z inskrypcjami. W oznaczonych mogiłach znajdują się szczątki ekshumowanych ofiar. Pozostałe groby zostaną uzupełnione o tablice pamiątkowe w przyszłym roku, kiedy już zakończą się ekshumacje ostatniej części więziennych kwater.

- Zależało nam na tym, żeby oprócz imion i nazwisk znalazły się tu także informacje o tym, kim byli ci ludzie. Dzięki temu nie tylko oddajemy im honor, ale też odzyskujemy ich życiorysy. Pokazujemy, kim były te osoby i w jakich organizacjach działały, w jakich formacjach zbrojnych służyły - tłumaczy Kamil Dworaczek.

- Zmierzamy ku temu, aby we Wrocławiu stworzyć kolejne ważne miejsce pamięci i jedną z pierwszych kwater żołnierzy podziemia niepodległościowego w Polsce - dodaje.

Prace odbywają się na terenie cmentarza komunalnego we Wrocławiu. Okazuje się jednak, że na terenie części z "więziennych" kwater nie będą odbywały się żadne dodatkowe pochówki. Bartłomiej Świerczewski, Zastępca Dyrektora Departamentu Strategii i Zrównoważonego Rozwoju Miasta Wrocławia mówi, że teren ma pozostać zachowany jako miejsce zadumy i refleksji.

Instytut Pamięci Narodowej planuje przeprowadzić uroczysty pogrzeb bohaterów, którzy spoczną na terenie kwatery honorowej. Został zaplanowany na 2026 rok, po zakończeniu wszystkich ekshumacji. Dotychczasowy koszt realizacji nowej kwatery wojennej i rewitalizacji tego miejsca wyniósł prawie milion zł.

W tym miejscu znajduje się miejsce pamięci: