Wścieklizna u nietoperzy. Doktor zabrał głos ws. zagrożenia dla ludzi

- Mieszkam na wsi od wielu lat i zawsze miałem w gospodarstwie nietoperze. Nigdy się ich nie bałem, zgodziłem się nawet na powieszenie w moim lesie budek lęgowych dla nietoperzy - mówi pan Adam z powiatu świeckiego. - Ale ostatnio byłem u kuzyna w Poznaniu i mówił, że z powodu nietoperza, u którego stwierdzono wściekliznę, mieli zakaz wstępu do parku.

- Gdy wróciłem z Poznania, w oczy rzucił mi się całkiem duży nietoperz, który z pełną prędkością wleciał w szczelinę mojej werandy. Trochę mnie to przeraziło. Już sam nie wiem, bać się nietoperzy czy nie? - pyta Czytelnik.

- Europejska wścieklizna nietoperzowa praktycznie nie przenosi się na inne zwierzęta. Występuje stale, ale wyłącznie u nietoperzy - wyjaśnia dr. inż. Andrzej Kepel, przewodniczący Państwowej Rady Ochrony Przyrody. - Nauce nie jest znany żaden przypadek zarażenia się wścieklizną nietoperzową przez psa. Przez pół wieku stwierdzono jedynie 18 przypadków zarażenia się europejską wścieklizną nietoperzową przez inne ssaki, w tym sześciu ludzi, głównie badaczy nietoperzy. Prawdopodobieństwo zarażenia jest takie samo, jak trafienia człowieka przez meteoryt.

Dlaczego więc w Poznaniu wyznaczono strefę zagrożoną wścieklizną z powodu chorego nietoperza?

- To wynik nieaktualnych, przestarzałych polskich przepisów oraz bezrefleksyjnego ich stosowania. Chcąc tworzyć strefy wszędzie, gdzie aktualnie występuje wścieklizna, trzeba by stworzyć stałą strefę w całej Eurazji - może poza daleką północą. Jednak powiatowy inspektor weterynarii jest zobowiązany do takiego działania - wyjaśnia dr inż. Kepel.

Tak też w połowie sierpnia postąpił Ernest Wawrzyniuk, Powiatowy Lekarz Weterynarii w Golubiu-Dobrzyniu, gdzie przy ul. Mieszka I znaleziono nietoperza zarażonego wścieklizną. Inspektor wyznaczył obszar zagrożony, na którym zostały wprowadzone zakazy i nakazy, uspokoił przy tym:

- Nietoperze, jak inne ssaki dziko żyjące są zwierzętami wrażliwymi na zakażenie wirusem wścieklizny, ale ryzyko transmisji zarazka tj. przenoszenia wirusa między zwierzętami wg doniesień naukowych jest niewielkie. Występowanie wścieklizny stwierdzono zaledwie u trzech spośród 25 gatunków nietoperzy występujących w Polsce. Podaje się, że mniej niż 5 proc. przebadanych w Polsce w ostatnich latach nietoperzy padłych i podejrzanych, było zarażonych wścieklizną, co stanowi poniżej 1 proc. populacji naturalnie żyjących zwierząt.

W razie objawów nasuwających podejrzenie wścieklizny bądź też znalezienia martwego nietoperza, sprawę należy zgłosić do powiatowego lekarza weterynarii, który oceni, czy podejrzenie jest zasadne.

Jakie rozpoznać wściekliznę u nietoperza?

- Charakterystyczne objawy to: utrata zdolności lotu, nadpobudliwość na dotyk i dźwięk, przewracanie się na grzbiet i aktywność dzienna niespotykana u zdrowych osobników - wyjaśnia Główny Inspektorat Weterynarii.

Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Bydgoszczy informuje, że na terenie obszarów Natura 2000 województwa kujawsko-pomorskiego można spotkać różne gatunki nietoperzy, w tym nocka dużego, mopka zachodniego i nocka łydkowłosego. Zimują one w miejscach, takich jak cytadela w Grudziądzu, forty w Toruniu czy zamek w Świeciu. Z kolei kościół w Śliwicach stanowi kolonię rozrodczą nocka dużego.

RDOŚ podkreśla: - Nietoperzy nie należy się bać, nie są groźne dla człowieka, a co istotne - stanowią skuteczną broń w walce z komarami. W ciągu nocy nietoperz potrafi zjeść około 3 tysięcy komarów.

Ciekawostki o nietoperzach:

• cztery palce ręki nietoperz ma spięte błoną lotną, ale kciuki ma wolne i dzięki temu może swobodnie się wspinać
• podczas lotu nietoperze osiągają prędkość nawet do 160 km/h.