Zabór: Park pałacowy gotowy na otwarcie. Przeszedł rewitalizację

Park położony jest na 20 hektarach. Przylega do pałacu, w którym mieści się Centrum Leczenia Dzieci i Młodzieży. Przez lata przyroda rządziła się tutaj swoimi prawami, a zrujnowana brama skutecznie odstraszała potencjalnych gości. Teren, ze starym drzewostanem i ogromnymi połaciami czosnku niedźwiedziego, przypominał zaniedbany park w Zatoniu sprzed lat.

Rewitalizacja parku w Zaborze rozpoczęła się jesienią ubiegłego roku. W ramach inwestycji wycięto drzewa, które mogłyby stanowić zagrożenie, wykonano cięcia pielęgnacyjne, oczyszczono rowy z wodą i przepusty, zrobiono nowe nasadzenia. Otworzona została historyczna oś widokowa, łącząca pałac i jezioro. Zachowano przy tym liczne stanowiska czosnku niedźwiedziego, którego charakterystyczny zapach będzie można poczuć wiosną.

W parku powstały aleje spacerowe, wyniesione drewniane ścieżki, dwie altany, drewniane mostki i pomost na jeziorze. Ustawiono ławki, leżanki, kosze na śmieci i stojak na rowery. O przyrodniczych ciekawostkach tego miejsca można przeczytać na tablicach informacyjnych.

W parku w Zaborze jest wilgotna i bardzo zasobna w składniki gleby. Pod względem żyzności jest to jedno z najlepszych siedlisk leśnych w Polsce. Nic więc dziwnego, że ten teren upodobały sobie dwa wymagające gatunki runa leśnego: czosnek niedźwiedzi i modrzyk wielkolistny. Rosną tutaj też olbrzymie drzewa i dorodne okazy bluszczu,

• Jednym z najgrubszych drzew jest dąb szypułkowy, którego wiek oceniono na ok. 250 lat. Jego obwód wynosi 580 cm. Osiągnął też imponującą wysokość 39 metrów. To tyle, co 12-piętrowy wieżowiec, a nawet troszkę więcej.
• Mniej więcej tyle samo lat liczy sobie jesion wyniosły, który jest drugim pod względem grubości i wysokości drzewem w parku. Ma 46 metrów, 640 cm obwodu i piękną, parasolowatą koronę.
• Prawdziwym przyrodniczym skarbem jest wiąz polny wysoki, który ma aż 46 metrów wysokości i 401 cm obwodu. Jest jednym z najwyższych drzew tego gatunku rosnących w Polsce.
• Warto też przystanąć przy 25-metrowym grabie, który zwraca uwagę charakterystyczną, powyginaną i wielokonarową sylwetką. Grab jest gatunkiem o najtwardszym drewnie w Polsce. Dawniej robiono z niego m.in. koła młyńskie.
• Jednym z najmłodszych drzew jest topola biała, która liczy sobie 80 lat. Pod względem wzrostu nie ustępuje jednak parkowym rekordzistom. Ma aż 38 metrów wysokości. Niestety ceną za szybki wzrost jest krótsze życie. Topole rzadko osiągają 100 lat. Nasz okaz jest więc już w mocno zaawansowanym wieku.

W pobliżu pałacu, na jego tyłach, znajduje się stary sad, a w nim jabłonie, które wciąż rodzą owoce. Drzewa przetrwały dziesiątki lat bez ogrodniczych zabiegów i oprysków. Są dowodem na to, że warto sięgać po historyczne, odporne na mróz i choroby odmiany.

W miejscu, gdzie jeszcze latem ubiegłego roku leżał zwalony pień, na którym można było przysiąść i rozkoszować widokiem na jezioro, stanęła altana połączona z drewnianym pomostem. Gdy obejrzymy się za sobie, zobaczymy na drugim końcu ścieżki jasne mury pałacu. To główna oś widokowa parku.

Z altany roztacza się widok na jezioro otoczone podmokłymi brzegami, szuwarami i drzewami. Ciekawostką są niewielkie, pływające wyspy będące fragmentami trzcinowisk. Przy wietrznej pogodzie wędrują po całym akwenie.

Jezioro i okolice są ostoją wielu gatunków ptaków. Na wodzie można zobaczyć łabędzie, łyski, kaczki krzyżówki i perkozy. W pobliżu gniazdują drapieżne kanie, przy odrobinie szczęścia można zaobserwować polującego na ryby bielika, a późnym wieczorem usłyszeć charakterystyczne pohukiwanie puszczyka. Występuje też dudek i kilka gatunków dzięciołów, widywana była makolągwa i stada raniuszków. Ten teren upodobały sobie też żurawie, które dają o sobie znać, czasami już od stycznia, głośnym, rozdzierającym powietrze krzykiem. Można też spotka czaple siwe, rzadziej białe. Na popas zatrzymują się niekiedy, będące przelotem, gęgawy.

Na początku XVIII wieku w miejscu, gdzie znajduje się park, powstał ogród z prostokątnymi kwaterami, rozciągającymi się w stronę jeziora, system kanałów wodnych, a także bażanciarnia i zwierzyniec. W XIX wieku ogród zyskał charakter parkowy. Zrezygnowano z regularnego podziału na rzecz założeń krajobrazowych. Posadzono drzewa, wydzielono miejsca na naturalistyczne polany. Po drugiej wojnie światowej nikt nie dbał o ten teren, który zaczął systematycznie zarastać.

Park przeszedł rewitalizację dzięki staraniom Lubuskiego Urzędu Marszałkowskiego.