Zakochana do obłędu. Dramatyczne losy Joanny Szalonej

Joanna Szalona urodziła się w 1479 roku i od początku pokładano w niej duże nadzieje. Okazała się niezwykle pracowitym i inteligentnym dzieckiem. Lubiła spędzać czas w samotności oraz była dosyć poważna jak na swój wiek. Te wszystkie cechy były bardzo pożądane, ponieważ miała w przyszłości objąć rolę królowej. Jej przyszłość była szczegółowo zaplanowana – dobre wykształcenie i ślub z zagranicznym władcą.

Wykształceniem Joanny zajmowali się wybitni nauczyciele. Miała świetny start i doskonale to wykorzystała. Uczyła się pilnie, dużo czytała i lubiła muzykę. Jej piękna figura była zasługą tańca, który był kolejną pasją młodej księżniczki. Oprócz tego pochłaniała wiedzę z zakresu etykiety dworskiej, uczyła się jeździectwa, haftu, rysunku i szycia. Znała też sześć języków oraz studiowała filozofię, matematykę, prawo i historię.

Oprócz łatwości w przyswajaniu wiedzy i świetnego wykształcenia, Joanna Szalona miała też niezwykły wdzięk i urodę. Poruszała się z gracją, a jej piękno zapierało dech w piersiach. Wszystkie te cechy były niezwykle cenne. Pokładano w niej ogromne nadzieje, ponieważ była najzdolniejsza i najbardziej utalentowana z całego swojego rodzeństwa.

Ślub Joanny Szalonej i Filipa Pięknego został zaplanowany i miał przynieść polityczne korzyści. Jej rodzice szukali sojusznika przeciw Francji, a ojcem Filipa był Maksymilian I Habsburg (król Niemiec). Wysłali córkę w podróż, aby połączyć ją z Filipem.

Jeszcze przed wyjazdem Joanna Szalona otrzymała od Filipa list, w którym zwracał się do niej "ukochana małżonko". To z pewnością dodało jej pewności siebie, ale też utrudniło długą podróż. Przez miesiąc wyprawy Joanna nie mogła się doczekać, aż zobaczy ukochanego.

Niestety już po przyjeździe do nowej ojczyzny spotkało ją wielkie rozczarowanie. Okazało się, że Filipa nie ma na miejscu. Joanna pierwsze dwa tygodnie spędziła, oczekując powrotu przyszłego męża, a jedyną jej towarzyszką była szwagierka Małgorzata.

Wdzięk Joanny uderzył Filipa od pierwszego wejrzenia. Ona również zakochała się niemal natychmiast. Osiemnastoletni narzeczony zrobił na niej piorunujące wrażenie. Ich relacja od początku była niezwykle fizyczna i oparta na pożądaniu. Nawet z konsumpcją związku nie chcieli czekać, więc czym prędzej wezwali księdza, aby pobłogosławił ich związek.

Ślub Joanny i Filipa odbył się 20 października 1496 roku. Ta uroczystość przypieczętowała sojusz oraz ich związek. Początkowe pożądanie szybko okazało się zgubne, a uczucie Filipa nie było tak silne, aby pozostać wiernym mężem. Małżonkowie nie byli ze sobą szczęśliwi zbyt długo. Książę chciał korzystać z młodości, niekoniecznie tylko ze swoją żoną.

Joanna Szalona była zrozpaczona. Nie potrafiła pogodzić się z niewiernością męża, choć w tamtych czasach było to zupełnie normalne. Zakochana księżniczka chciała mieć ukochanego tylko dla siebie. Częste zdrady wywoływały w niej złość i były powodem kłótni. Filip Piękny zupełnie nie rozumiał Joanny i frustrowała go napięta atmosfera.

Filip szybko zniechęcił się do żony i zaczął coraz częściej omijać jej sypialnię. Joanna była załamana, a jej zdrowie psychiczne bardzo na tym cierpiało. Nie potrafiła pogodzić się z tą sytuacją, więc kłótnie przybierały na sile. Mimo tak napiętych relacji udało im się stworzyć rodzinę i doczekali się aż sześciorga dzieci.

Rozpacz Joanny stała się jeszcze większa, kiedy ze względów politycznych musiała pozostać w Hiszpanii bez ukochanego męża. Smutek potęgowały wyobrażenia o tym, co robi Filip pod jej nieobecność. Nieustannie myślała o zdradach i jego braku wierności. To nie pozwalało jej skupiać się na sprawach państwa. Kłóciła się z matką, która nie pozwalała jej wyjechać. Udało jej się wrócić do męża dopiero w 1504 roku.

Joanna nie potrafiła poradzić sobie ze złością, która była wywoływana przez zdrady Filipa. Jedną z jego kochanek postanowiła nawet odwiedzić osobiście. Krążyły pogłoski, że mocno ją pobiła i kazała ściąć jej włosy.

Joanna Szalona była w coraz gorszym stanie psychicznym, a jej mąż niewiele sobie z tego robił. Jego życie nie pasowało do pragnień Joanny, więc ich relacja stawała się coraz bardziej toksyczna.

W 1506 roku Filip Piękny zmarł nagle na tyfus, a Joanna pogrążyła się w rozpaczy. Mówiono, że po jego śmierci nie pozwalała podchodzić do trumny żadnej kobiecie. Podobno codziennie całowała po stopach jego sztywne ciało. Krążyła też legenda mówiąca o tym, że Joanna przewoziła Filipa nocą do Grenady i na każdym postoju całowała go oraz odpędzała wszystkie kobiety.

Niestety po śmierci Filipa zachowanie Joanny było tak irracjonalne, że szybko uznano ją za niepoczytalną. Postanowiono zamknąć ją w Tordesillas, gdzie spędziła resztę swojego życia. Tam przeżyła jeszcze prawie 50 lat i zmarła w 1555 roku. Jej ciało spoczywa w królewskiej kaplicy w Grenadzie wraz z ciałem Filipa.

W tamtych czasach światem rządzili głównie mężczyźni, a kobiety miały znacznie mniejsze prawa i możliwości. Zazdrosna Joanna Szalona została uznana za obłąkaną, ale gdyby na jej miejscu znalazł się zazdrosny mężczyzna, to sytuacja wyglądałaby zupełnie inaczej.

Brouwer J., Joanna Szalona. Tragiczne życie w niespokojnym czasie, Warszawa 1991.

Wiśniewska A., Joanna Szalona – miłość silniejsza niż śmierć [https://astrahistoria.pl/joanna-szalona-milosc-silniejsza-niz-smierc/].