Zamiast sprzedawać, rozdają swoje plony. To tylko wierzchołek góry

Pogarsza się kondycja polskiego rolnictwa, o czym świadczą nie tylko wprost wyrażane opinie rolników i organizacji, które ich reprezentują. Również najnowsze dane z rejestrów BIG InfoMonitor i BIK wskazują na kryzys w polskim rolnictwie, a sytuacja finansowa producentów rolnych pogarsza się. Długi producentów zbóż wystrzeliły o ponad 100 proc.

Owoce i warzywa na na placu targowym w Stalowej Woli

Źródło zdjęć: © Polska Press Grupa | Zdzisław Surowaniec

Agata Wodzień-Nowak

7 października 2025, 16:16

Niskie ceny skupu zbóż pogarszają stan finansowy gospodarstw

Choć w segmencie warzyw i owoców odnotowano niewielki spadek zaległego zadłużenia (np. w przypadku warzyw z 38,8 mln zł do 34,9 mln zł), największe powody do niepokoju budzi kluczowy segment: produkcja zbóż, roślin strączkowych i oleistych.

Producenci ci wchodzą w sezon jesienny w bardzo złej kondycji. W ciągu zaledwie 12 miesięcy ich zaległe zadłużenie wzrosło o ponad 100%, przekraczając na koniec sierpnia bieżącego roku 20,5 mln zł. Dla zobrazowania skali problemu, jest to kwota pozwalająca na zakup około dziesięciu nowoczesnych kombajnów zbożowych.

Ten skok zadłużenia, w połączeniu ze wzrostem przeterminowanych zobowiązań rolników uprawiających rośliny wieloletnie (z 6,4 mln zł do niemal 7 mln zł), potwierdza pogarszającą się sytuację w uprawach polowych i rodzi poważne obawy dotyczące bezpieczeństwa żywnościowego Polski.

Wysokie koszty produkcji i niskie ceny skupu nie pozwalają na opłacalność działalności rolniczej.

Nieprzewidywalność i niepewność stale towarzyszy rolnikom, którzy walczą o przetrwanie

- Dane o przeterminowanych długach to tylko finansowy wierzchołek góry lodowej. Realia życia na wsi to ciągła konfrontacja z nieprzewidywalnością i niepewnością warunków rynkowych: gnijące na polach warzywa stają się symbolem nieopłacalnej produkcji. Rosnące koszty - nawozy, koszty pracy, paliwa, pasze - pochłaniają zyski, a ceny skupu często nie pokrywają nawet kosztów - komentuje dr hab. Waldemar Rogowski, główny analityk BIG InfoMonitor.

- W efekcie rolnicy, zamiast sprzedawać, rozdają swoje plony za darmo, bo skupy ograniczają odbiór płodów rolnych, a polski rynek zalewa tańszy import z zagranicy. Producent musi więc sam stać się handlowcem, walcząc o przetrwanie, koniecznym staje się bowiem skracanie kanałów dystrybucji w myśl zasady z pola wprost na stół - dodaje.

Kondycja polskiego rolnictwa w liczbach

Wartość niespłaconych długów w segmencie zbóż, roślin strączkowych i oleistych (PKD 0111Z) wzrosło rok do roku (r/r) z 10,2 mln zł do 20,5 mln zł (+ 101 proc.);
Całkowite przeterminowane zadłużenie rolników uprawiających rośliny wieloletnie wzrosło z 6,5 mln zł do 6,9 mln zł (+7,6 proc.);
Zaległe zobowiązania producentów warzyw i roślin bulwiastych spadły z 38,8,2 mln zł do 34,9 mln zł (-4 proc.);
Wartość zaległych zobowiązań całego sektora rolniczego (PKD A Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo) na koniec sierpnia 2025 roku przekroczyła 667,3 mln zł.