Dietetycy są zgodni: Te produkty niszczą stawy

Na stawy składają się powierzchnie stawowe (to końców kości pokryte chrząstką), torebki stawowe (włóknista tkanka otaczająca staw) oraz jama stawowa, którą wypełnia maź stawowa. Oprócz tego są struktury dodatkowe (więzadła, łąkotki i kaletki), które wzmacniają i chronią staw.

Kluczowym budulcem chrząstki w stawie są kolagen oraz proteoglikany - związki zatrzymujące wodę i nadające jej sprężystość. Maź stawowa, wytwarzana przez błonę maziową, zawiera kwas hialuronowy, który działa jak naturalny "smar" zmniejszający tarcie.

Ból stawów pojawia się, gdy dochodzi do uszkodzenia lub ścierania chrząstki, przez co kości zaczynają ocierać się o siebie. Może to być wynik przeciążenia, urazu, procesów zapalnych, a także niedoboru mazi stawowej. Dodatkowo z wiekiem spada produkcja kolagenu i kwasu hialuronowego, co pogarsza elastyczność i amortyzację stawów, prowadząc do sztywności, bólu i stanów zapalnych.

Jednym z ważnych czynników, które mają niebagatelny wpływ na jakość stawów, jest także dieta. Nieprawidłowa dieta może się mocno przyczyniać do bólu stawów. Warto wiedzieć, że niszczenie stawów może być spowodowane zarówno niedoborem określonych składników, jak i nadmiarem tych szkodliwych w naszej diecie.

Ból stawów często wynika z niedoboru kilku kluczowych składników odżywczych, które odpowiadają za prawidłową budowę i regenerację chrząstki oraz utrzymanie elastyczności tkanek. Najczęściej brakuje kolagenu, który stanowi podstawowy budulec stawów, witaminy D3, niezbędnej do wchłaniania wapnia i ochrony przed stanami zapalnymi, oraz wapnia i magnezu, wspierających strukturę kości i mięśni. Istotny jest też niedobór kwasów omega-3, które mają działanie przeciwzapalne, oraz witaminy C, potrzebnej do syntezy kolagenu. Braki tych składników mogą nasilać sztywność, ból i obrzęki stawów.

Eksperci są zgodni, że pewne czynniki szczególnie mocno szkodzą na stawy. Oto one - lista szczegółowa do zobaczenie po kliknięciu niebieskiego przycisku:

• Nadwaga i otyłość - Nadmierna masa ciała to jeden z głównych czynników ryzyka chorób zwyrodnieniowych stawów. Każdy dodatkowy kilogram oznacza większe obciążenie dla kolan, bioder i kręgosłupa. Szacuje się, że przy każdym kroku stawy kolanowe przenoszą obciążenie nawet czterokrotnie większe niż masa ciała - oznacza to, że 10 kg nadwagi to aż 40 kg dodatkowego nacisku na kolana. Długotrwałe przeciążenie prowadzi do mikrourazów, uszkodzenia chrząstki stawowej i stanów zapalnych, a w konsekwencji do bólu i ograniczenia ruchomości.
• Nadmierne obciążenie fizyczne - Nie tylko brak ruchu, ale również jego nadmiar może szkodzić stawom. Ciężka praca fizyczna, dźwiganie, powtarzalne ruchy czy intensywny trening bez odpowiedniej regeneracji sprzyjają przeciążeniom i urazom. Zbyt duży wysiłek może prowadzić do mikropęknięć i przewlekłych stanów zapalnych w obrębie torebek stawowych.
• Zimno i wilgoć - Niekorzystne warunki atmosferyczne, takie jak niska temperatura i wysoka wilgotność, mogą nasilać bóle stawów, zwłaszcza u osób cierpiących na reumatyzm czy zwyrodnienia. W chłodzie naczynia krwionośne się zwężają, co ogranicza dopływ krwi i składników odżywczych do stawów, powodując ich sztywność i ból. Z kolei wilgoć sprzyja obrzękom i utrudnia regenerację tkanek. Dlatego ważne jest, by w chłodne dni utrzymywać ciepło stawów i unikać przemarznięcia.
• Przewlekły stres - Stres działa nie tylko na psychikę, ale i na ciało. Pod wpływem stresu organizm wydziela kortyzol, który w nadmiarze osłabia mięśnie i zwiększa ryzyko stanów zapalnych. Napinające się mięśnie przeciążają stawy, co może prowadzić do bólu, mikrourazów i szybszego zużycia chrząstki. Długotrwałe napięcie mięśniowe, zwłaszcza w okolicy karku, pleców czy bioder, bywa jednym z głównych źródeł dolegliwości bólowych układu ruchu, również stawów.
• Niezdrowa dieta - Nie bez przyczyny coraz głośniej mówi się, że dieta ma olbrzymie znaczenie dla zdrowia i prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jesteśmy tym, co jemy. Dieta uboga w składniki odżywcze, a bogata w szkodliwe produkty powoduje stany zapalne w organizmie, a to osłabia i niszczy stawy. Poprawa diety i eliminacja szkodliwych produktów ma ogromne znaczenie w profilaktyce chorób stawów.

O tym, że żywność wysoko przetworzona jest bardzo szkodliwa, nikomu już nie trzeba mówić. Fast foody, gotowe dania, chipsy czy słodkie płatki zawierają tłuszcze trans, nadmiar soli i cukru, które zwiększają stan zapalny i sprzyjają obrzękom. Warto ograniczyć, a nawet wyeliminować z diety takie produkty.

Ale i inne produkty spożywcze, które zjadamy na co dzień, trafiły na tę listę. Niektórzy mogą być zdziwieni, gdyż mogą sądzić, że te produkty nie są szkodliwe. A mogą one nie tylko osłabiać stan naszych stawów, ale także nasilać już istniejące uszkodzenia. Zobacz w poniższej galerii, jakie to produkty - kliknij w niebieski przycisk: