Emerytury czerwcowe. Rusza wielkie przeliczanie świadczeń

Od 1 stycznia 2026 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych automatycznie przeliczy wysokość tzw. emerytur czerwcowych, przyznanych lub przeliczonych w czerwcu w latach 2009-2019. Zmiana obejmuje także renty rodzinne po osobach, które miały takie świadczenia. Dzięki nowym przepisom emeryci i renciści nie będą musieli sami składać wniosków o ponowne wyliczenie świadczenia - ZUS zrobi to z urzędu.

Nowa regulacja wynika z nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach podpisanej w sierpniu przez prezydenta Karola Nawrockiego. Zmiana dotyczy osób, które składały wnioski o emeryturę w czerwcu i otrzymywały świadczenie niższe niż w przypadku złożenia wniosku w innym miesiącu, np. w maju. Dotychczas obowiązujące przepisy uwzględniały jedynie roczną waloryzację, a nie kwartalne przeliczenia, co sprawiało, że niektórzy emeryci mogli otrzymywać świadczenie nawet o kilkaset złotych niższe. Problem ten wielokrotnie podnosił m.in. Trybunał Konstytucyjny.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeliczy wysokość emerytur przyznanych lub przeliczonych w czerwcu w latach 2009-2019 według zasad obowiązujących w dniu pierwotnego ustalenia świadczenia, czyli tak, jakby emerytura była przyznana w innym miesiącu niż czerwiec. Następnie ZUS zwaloryzuje kapitał i świadczenia do chwili obecnej, aby zapewnić pełną aktualizację świadczenia.

Emeryci i renciści nie muszą składać żadnego wniosku. Jeśli nowa kwota okaże się niższa od dotychczasowej, świadczenie pozostanie bez zmian. Nowe przepisy obejmują osoby, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę od czerwca, miały przeliczoną emeryturę od tego miesiąca lub pobierają rentę rodzinną po zmarłym, któremu ZUS ustalił lub przeliczył emeryturę od czerwca.

Dodatkowo regulacja obejmuje osoby pobierające rentę rodzinną po osobie, która osiągnęła wiek emerytalny (60 lat kobieta, 65 lat mężczyzna), zmarła w czerwcu w latach 2009-2019, ale nie zdążyła złożyć wniosku o emeryturę lub nie miała ustalonego prawa do świadczenia.

ZUS ponownie obliczy wysokość emerytury według zasad obowiązujących w dniu jej pierwotnego ustalenia i następnie zwaloryzuje kapitał i świadczenia do chwili obecnej - podkreślił Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Pomimo że przeliczenie będzie automatyczne, część emerytów zaczęła już składać wnioski w tej sprawie. ZUS informuje, że jeśli wniosek zostanie zgłoszony przed 1 stycznia 2026 r., a postępowanie będzie w toku lub sprawa o ustalenie prawa do świadczeń toczy się przed sądem, postępowanie przewidziane w nowej ustawie zostanie zawieszone do czasu zakończenia wcześniejszego postępowania.

Jeżeli ZUS lub sąd prowadzi postępowanie dotyczące wysokości emerytury ustalonej od czerwca, rozpoczęte przed 1 stycznia 2026 r., to będzie ono kontynuowane do czasu uprawomocnienia decyzji lub wyroku. Ponowne wyliczenie dotyczy wyłącznie świadczeń ustalonych od czerwca w latach 2009-2019.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych zapewni, że wszystkie sprawy zostaną załatwione najpóźniej do 31 marca 2026 r., co daje pewność, że emeryci i renciści otrzymają przeliczone świadczenia w najbliższych miesiącach po wejściu w życie nowych przepisów.

Źródło: PAP