Pora zapomnieć o biurze. Coworking szturmuje lokalne rynki pracy

Coworking to forma współdzielonej przestrzeni biurowej – elastyczna alternatywa dla klasycznego biura lub pracy z domu. W praktyce oznacza to wynajęcie biurka, salki czy pokoju na godziny, dni lub miesiące, bez konieczności podpisywania długoterminowych umów. Przestrzenie coworkingowe oferują:

• szybki Internet,
• zaplecze biurowe (drukarki, skanery, sale spotkań),
• zaplecze socjalne (kuchnia, kawa, relaks),
• często także wydarzenia networkingowe, szkolenia i warsztaty.

Z tego modelu korzystają przede wszystkim osoby samozatrudnione, freelancerzy, pracownicy zdalni i małe firmy.

Początki coworkingu sięgają początku lat 2000 w Stanach Zjednoczonych, kiedy to niezależni specjaliści z branży IT i designu zaczęli wspólnie wynajmować przestrzenie robocze. Idea szybko zdobyła popularność w dużych miastach Europy i Azji, a w Polsce – na dobre zagościła po 2010 roku.

Pandemia COVID-19 była momentem przełomowym. Praca zdalna stała się masowa, a wielu pracowników zaczęło szukać przestrzeni, które byłyby wygodniejsze od kuchennego stołu – ale mniej sztywne niż klasyczne biuro.

Jak pokazuje raport firmy doradczej Colliers „Coworking w Polsce 2024”, obecnie w kraju działa ponad 650 przestrzeni coworkingowych, z czego większość wciąż znajduje się w dużych miastach – Warszawie, Krakowie, Wrocławiu czy Gdańsku. Jednak, co ciekawe, około 18 proc. coworkingów działa już w miastach poniżej 150 tys. mieszkańców – to wzrost o ponad 50 proc. w porównaniu z 2020 rokiem.

Z kolei według GUS, w 2023 roku aż 24,7 proc. pracowników w Polsce wykonywało pracę zdalną lub hybrydową – co pokazuje, że potrzeba alternatywy dla domowego biura wciąż jest żywa. Warto też dodać, że liczba jednoosobowych działalności gospodarczych zbliża się do 2,7 miliona – a to właśnie samozatrudnieni są najczęstszymi użytkownikami coworkingu.

Rozwój przestrzeni coworkingowych wspierają także fundusze europejskie. Programy takie jak REACT-EU i Polska Wschodnia 2021–2027 umożliwiają rewitalizację pustostanów i dostosowanie ich do potrzeb coworkingu, często w formule non-profit lub hybrydowej.

Powodów, dla których coraz więcej osób korzysta z coworkingów – także w mniejszych miastach – jest co najmniej kilka:

1. Lepsze warunki pracy niż w domu

Nie każdy ma możliwość pracy z osobnego pokoju. Wielu pracowników zdalnych funkcjonuje w warunkach domowego chaosu, gdzie trudno o skupienie. Coworking daje profesjonalne warunki pracy, bez kosztów wynajmu biura.

2. Społeczność i kontakty

Samotność zawodowa to realny problem freelancerów i mikroprzedsiębiorców. Coworkingi oferują nie tylko miejsce do pracy, ale też kontakt z innymi, wymianę doświadczeń i okazje do współpracy.

3. Elastyczność

W odróżnieniu od tradycyjnych umów najmu, coworking pozwala korzystać z biurka wtedy, kiedy jest potrzebne – na dzień, tydzień, miesiąc. Bez zobowiązań.

4. Koszty

W miastach powiatowych ceny coworkingu zaczynają się już od 250–300 zł miesięcznie, co czyni je realną alternatywą dla samodzielnego wynajmu lokalu.

5. Rozwój osobisty i zawodowy

Wielu operatorów coworkingów organizuje szkolenia, warsztaty, spotkania z ekspertami. Przestrzeń staje się więc także miejscem rozwoju, nie tylko pracy.

Choć coworking przez lata był domeną dużych aglomeracji, dziś widać wyraźny trend ekspansji także do mniejszych ośrodków. Oto przykłady:

• Zamość – gdzie powstał Coworking Zamość w dawnym hotelu robotniczym,
• Słupsk – który przekształcił dawną bibliotekę w miejskie centrum coworkingowe,
• Nysa, Kołobrzeg, Ostrowiec Świętokrzyski – gdzie coworkingi powstają dzięki wsparciu funduszy europejskich.

W wielu przypadkach to inicjatywy samorządowe lub społeczne. Właściciele coworkingów w mniejszych miastach podkreślają, że ich oferta to nie tylko biurka i ekspres do kawy. To również przestrzeń społeczna i edukacyjna.

Wielu operatorów organizuje wydarzenia: warsztaty, szkolenia z prawa, księgowości, marketingu, a także spotkania networkingowe czy nawet zajęcia jogi. Przestrzenie często współpracują z lokalnymi organizacjami, uczelniami i urzędami pracy.

Choć popularność coworkingu rośnie, przyszłość tego modelu w mniejszych miejscowościach zależy od kilku czynników:

• liczby osób pracujących zdalnie i samozatrudnionych,
• wsparcia lokalnych władz i instytucji,
• umiejętności tworzenia lokalnych społeczności i wartości dodanej.

To, co dziś wydaje się „modą z dużego miasta”, może za kilka lat stać się lokalnym standardem pracy – szczególnie w obliczu zmieniających się oczekiwań wobec elastyczności i stylu życia.

Coworking to nie tylko nowoczesna forma biura – to odpowiedź na nowe potrzeby ludzi, którzy chcą pracować inaczej: niezależnie, elastycznie i w dobrych warunkach.
Fakt, że ten model coraz śmielej wchodzi do mniejszych miast, pokazuje, że zmienia się nie tylko sposób, w jaki pracujemy, ale też miejsce, z którego to robimy.
Dla wielu lokalnych społeczności coworking może być motorem innowacji, integracji i przedsiębiorczości – jeśli tylko zostanie odpowiednio wykorzystany.