Sami nie wiemy, ile zużywamy i nie mamy pojęcia, za co płacimy
Świadomość a oczekiwania wobec państwa
Badanie wykazało, że ponad połowa respondentów (54%) zgadza się z twierdzeniem, iż „mrożenie cen energii” jest korzystne dla polskiej gospodarki, mimo że jego koszt na sam 2025 rok oszacowano na blisko 5,5 mld zł. Eksperci PIE zaznaczają, że:
Stosunkowo niska świadomość społeczna dotycząca funkcjonowania rynku energii i możliwości optymalizacji swojej konsumpcji może zwiększać oczekiwania gospodarstw domowych wobec państwa i w mniejszym stopniu skłaniać je do poszukiwania oszczędności we własnym zakresie.
Rachunki za energię: problem z czytelnością i zrozumieniem
Istotnym wyzwaniem dla Polaków jest zrozumienie poszczególnych elementów rachunku za energię elektryczną. Zaledwie 29% ankietowanych zadeklarowało, że wie, jak działa rynek energii i jak ustalają się na nim ceny. Co więcej, tylko 47% badanych poprawnie wskazało przedsiębiorstwa energetyczne jako podmioty odpowiedzialne za obliczanie taryf. Rachunki są czytelne jedynie dla 41% ankietowanych, a zrozumiałe dla 40%. Połowa respondentów przyznała, że nie rozumie, dlaczego opłaty za zużycie i dystrybucję energii są przedstawiane jako oddzielne składowe.
Obawy o przyszłość i brak wiedzy o oszczędzaniu
Badanie URE ujawniło, że 66% polskich gospodarstw domowych obawia się niekontrolowanego wzrostu cen energii elektrycznej w przyszłości, a blisko 75% odczuwa większe obciążenie rachunkami niż 2-3 lata temu. Jednocześnie, tylko 23% badanych potrafi oszacować swoje roczne zużycie energii elektrycznej.
Niewielka jest również wiedza o możliwych działaniach na rzecz minimalizacji rachunków. Chociaż 73% osób wiedziało o możliwości zmiany sprzedawcy energii, tylko 13% kiedykolwiek z niej skorzystało. Alarmujące jest, że aż 44% gospodarstw nigdy nie słyszało o taryfach dynamicznych. Co ciekawe, 61% respondentów uważa, że na wysokość rachunków bardziej wpływa polityka UE, a 60% polityka krajowa, niż ich własne działania na rzecz oszczędzania energii (40%).
Oczekiwania wobec państwa i nowe regulacje
W obliczu niskiej świadomości i rosnących obaw, połowa ankietowanych gospodarstw domowych zadeklarowała, że oczekuje od państwa większej kontroli i przeciwdziałania wzrostom cen energii. 39% respondentów potrzebuje bardziej przejrzystych rachunków za energię.
W odpowiedzi na te potrzeby, w ubiegłym tygodniu Sejm uchwalił ustawę dotyczącą deregulacji w energetyce, która ma na celu m.in. uproszczenie rachunków za energię. Na rachunku widoczne mają być tylko najważniejsze składniki kosztowe: koszt samej energii, jej obrotu, koszt dystrybucji oraz łączna kwota do zapłaty. Ustawa wprowadza także możliwość elektronicznej korespondencji między sprzedawcą a odbiorcą, z docelowym przejściem na komunikację cyfrową.
Nowe przepisy mają szansę zwiększyć transparentność i pomóc konsumentom lepiej zrozumieć koszty energii, co jest pierwszym krokiem do budowania większej świadomości i zachęcania do proaktywnych działań na rzecz oszczędzania.
Źródło: PAP