Sklep ma prawo odmówić przyjęcia takich pieniędzy. Takie przepisy obowiązują w czerwcu
Close-up of hand showing Polish banknotes
Każdy banknot i moneta posiada określone cechy, które muszą być czytelne i nienaruszone. Jeśli banknot jest podarty, zamazany, poplamiony lub postrzępiony, można odmówić jego przyjęcia. To samo prawo przysługuje osobom prywatnym – także Ty możesz nie zgodzić się na przyjęcie takiego banknotu.
Kiedy banknot traci swoją ważność?
Choć polskie banknoty i monety nie mają wyznaczonego terminu ważności, to ich faktyczna przydatność zależy od stanu technicznego. Podarte, przedarte, sprane czy zabrudzone banknoty mogą być zakwestionowane przez sprzedawcę lub inną osobę przyjmującą płatność. W takim przypadku należy wymienić je na nowe.
Obowiązujące przepisy jasno mówią, że uszkodzone pieniądze przestają być pełnoprawnym środkiem płatniczym. Oznacza to, że nie można nimi regulować należności w sklepach czy punktach usługowych. Z tego powodu warto regularnie sprawdzać stan gotówki przechowywanej w portfelu.
Gdzie wymienić uszkodzone banknoty?
Uszkodzone pieniądze można bezpłatnie wymienić w każdym banku komercyjnym, pod warunkiem, że ich zniszczenie jest niewielkie i nie budzi wątpliwości co do autentyczności. Banki mają obowiązek przyjmować takie banknoty i wymieniać je na nowe egzemplarze o pełnej wartości.
Jeśli banknot jest poważnie zniszczony lub budzi zastrzeżenia, należy przekazać go do oddziału Narodowego Banku Polskiego. Istnieje również możliwość przesłania go pocztą na adres NBP w Warszawie. Łączna wartość przesyłanych banknotów nie może jednak przekroczyć 2000 złotych.
Kiedy sprzedawca może odmówić przyjęcia banknotu?
Kasjer w sklepie ma prawo odmówić przyjęcia banknotu, jeśli jego stan budzi wątpliwości co do autentyczności lub nominału.
Dotyczy to zwłaszcza banknotów przedartych, spalonych, zabrudzonych czy popisanych, których nie da się jednoznacznie zidentyfikować.
Podstawą do takich działań jest zarządzenie nr 31/2013 Prezesa Narodowego Banku Polskiego. Dokument ten reguluje zasady wymiany uszkodzonych znaków pieniężnych i jasno określa sytuacje, w których banknot traci wartość lub jest wymieniany tylko częściowo.
Zasady wymiany zniszczonych banknotów
Jeśli banknot zachował powyżej 75% swojej pierwotnej powierzchni, można go wymienić na nowy o pełnej wartości nominalnej.
W przypadku, gdy zachowało się od 45% do 75% powierzchni, bank wymieni banknot, ale wypłaci tylko połowę jego wartości.
Gdy banknot zachował mniej niż 45% pierwotnej powierzchni, traci całkowicie swoją wartość i nie podlega wymianie. Dlatego ważne jest, by dbać o stan gotówki i unikać jej uszkodzeń, takich jak darcie, pranie w kieszeni czy kontakt z substancjami chemicznymi.
Szczegóły i przykłady znajdziesz w galerii!
W przygotowanej galerii znajdziesz dokładne przykłady banknotów kwalifikujących się do wymiany oraz takich, które straciły swoją wartość. Pokazujemy tam, jak rozpoznać stopień uszkodzenia banknotu i kiedy jego wymiana w banku jest obowiązkowa.
