Sytuacja młodych na rynku pracy. Najnowsze dane GUS
Sytuacja młodych na rynku pracy
Badanie modułowe "Osoby młode na rynku pracy" zostało zrealizowane w ramach Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) w 2024 r. Modułem objęto osoby w wieku 15-34 lata, a głównym celem badania było m.in. uzyskanie informacji o skali i przyczynach przerywania formalnej edukacji przez osoby młode. W badaniu jest to definiowane jako opuszczenie edukacji bez uzyskania certyfikatu, świadectwa lub dyplomu ukończenia danego typu szkoły, czy też kierunku kształcenia.
W raporcie GUS wskazano, że w 2024 r. było 7 mln 902 tys. osób w wieku 15-34 lata, z czego 4 mln 722 tys. stanowiły osoby pracujące, 253 tys. - bezrobotne, a 2 mln 927 tys. - bierne zawodowo.
Osoby pracujące w wieku 15-34 lata stanowiły w 2024 r. 59,8 proc. ogółu ludności w tej grupie wieku, wskaźnik zatrudnienia dla osób młodych był zatem wyższy (o 3,0 p. proc.) od notowanego dla całej badanej populacji osób w wieku 15-89 lat (56,8 proc.).
Osoby aktywne zawodowo (pracujące i bezrobotne) stanowiły 63,0 proc. ogółu osób w analizowanej grupie wieku 15-34 lata (dla porównania analogicznie wyznaczany wskaźnik dla populacji osób 15-89 lat to 58,5 proc.).
Bezrobocie i bierność zawodowa
GUS podał, że stopa bezrobocia osób młodych wyniosła 5,1 proc. i była wyższa niż stopa bezrobocia dla ogółu badanych osób w wieku 15-89 lat, która w 2024 r. wynosiła 2,9 proc.
Autorzy raportu podkreślili, że aktywność ekonomiczna osób młodych była bardzo zróżnicowana w zależności od szczegółowych grup wieku, co wynika przede wszystkim z kontynuowania nauki oraz procesu przejścia z systemu edukacji na rynek pracy. Im starsza grupa wieku, tym wyższy współczynnik aktywności zawodowej, wyższy wskaźnik zatrudnienia i jednocześnie niższa stopa bezrobocia. Bierność zawodowa osób młodych była w znacznej mierze związana z kontynuowaniem nauki.
Z danych GUS wynika, że odsetek biernych zawodowo wśród ogółu osób w wieku 15-34 lata wyniósł 37,0 proc.
Przerywanie edukacji i wykształcenie
Współczynnik aktywności ekonomicznej dla osób młodych jest wyraźnie wyższy w grupie osób nieuczących się i niedokształcających się, w 2024 r. wynosił on 85,8 proc. wobec 34,9 proc. dla osób uczących się w formalnym systemie edukacji lub dokształcających się (poza formalnym systemem edukacji).
Autorzy raportu zaznaczyli, że aktywność zawodowa osób uczących się lub dokształcających się różni się istotnie w zależności od formy kontynuowania edukacji - jest ona zdecydowanie niższa wśród osób uczących się w ramach edukacji formalnej. W 2024 r. współczynnik aktywności zawodowej dla uczniów i studentów w wieku 15-34 lata wynosił 19,4 proc. wobec 84,0 proc. dla osób dokształcających się poza formalnym systemem edukacji. Wartości wskaźnika zatrudnienia dla tych grup wynosiły w 2024 r. odpowiednio: 18,1 proc. oraz 82,2 proc.
Jak podał GUS, spośród osób w wieku 15-34 lata 7,4 proc. przerwało przynajmniej raz formalny program edukacji, w tym 0,9 proc. przerwało go więcej niż jeden raz. Częściej zdarzało się to mężczyznom, dla nich odsetek ten wyniósł 8,6 proc., podczas gdy dla kobiet wyniósł 6,2 proc. Biorąc pod uwagę miejsce zamieszkania, program edukacji przerywało 9,1 proc. mieszkańców miast i 5,1 proc. mieszkańców wsi.
Najczęstszą przyczyną przerywania lub porzucania formalnego programu edukacyjnego był sam program. Z tego powodu przerwało edukację 27,5 proc. wszystkich osób.
Według GUS dla 85,4 proc. osób w wieku 15-34 lata poziom wykształcenia odpowiadał lub był wyższy od wymagań potrzebnych do wykonywania pracy głównej.
Młodzi z wyższym wykształceniem
Grupą zawodową z najwyższym odsetkiem osób, które miały poziom wykształcenia zgodny z wymaganiami w pracy, byli specjaliści. Dla nich ten odsetek wyniósł 85,3 proc., a 6,6 proc. specjalistów miało poziom wykształcenia wyższy niż wymagany. Wśród pracowników wykonujących prace proste 52,0 proc. miało wykształcenie odpowiednie, a 29,9 proc. - wyższe niż wymagane do wykonania pracy.
GUS poinformował, że w 2024 r. populacja osób w wieku do 34 lat z wykształceniem wyższym wynosiła 2 mln 202 tys. (kobiety stanowiły większość: 1 mln 313 tys., czyli 59,6 proc.). Spośród osób młodych z wykształceniem wyższym 91,8 proc. to osoby aktywne zawodowo.
Źródło: PAP