Ile kosztuje suszenie kukurydzy? Dobrze policz, czy to się opłaci

Jedna z firm świadczących usługi suszenia ziarna tłumaczy przelicznik kukurydzy mokrej na suchą. To bardzo ważne przy kalkulacji, czy taki zabieg będzie się opłacał.

Przedsiębiorstwo rolne zwraca uwagę, że jedną z głównych przyczyn rozbieżności między teoretycznymi kalkulacjami a faktycznie uzyskanym zyskiem po suszeniu ziarna jest błędne oszacowanie całkowitego ubytku masy.

Proces suszenia wiąże się nie tylko z usunięciem wody - do całkowitej straty masy należy doliczyć także straty powstające w wyniku mechanicznego czyszczenia materiału roślinnego. W trakcie suszenia usuwane są bowiem plewy, połamane i rozkruszone ziarna oraz resztki kolb.

W praktyce ma to ogromne znaczenie dla końcowej ilości produktu. Na przykład:

• Jeśli do suszenia zostanie oddane 10 ton mokrego ziarna kukurydzy o wilgotności 30%, końcowa masa suchego ziarna (o docelowej wilgotności 14%) wyniesie około 8120 kg.
• Problem często pogarsza fakt, że rzeczywista wilgotność początkowa ziarna jest wyższa, niż się zakłada. Jeżeli ta sama ilość kukurydzy ma wilgotność początkową na poziomie 38%, po osuszeniu do 14% wilgotności, ilość uzyskana dramatycznie spada do zaledwie około 7190 kg suchego ziarna.

Precyzyjne uwzględnienie wszystkich tych czynników jest kluczowe dla prawidłowego zarządzania procesem i realistycznego planowania zysków.

Choć intuicyjnie wydaje się, że sprzedaż suchego ziarna jest korzystniejsza - ponieważ jego cena jest o kilkadziesiąt procent wyższa niż cena kukurydzy mokrej - obecna sytuacja na rynku energii znacząco komplikuje tę prostą kalkulację. W dobie rosnących cen energii, przewaga finansowa suchego ziarna nie jest już tak oczywista.

Zanim zapadnie decyzja o sposobie zbycia plonu, kluczowe jest przeprowadzenie szczegółowej kalkulacji kosztów suszenia kukurydzy. Opłacalność tego procesu zależy od kilku krytycznych czynników:

1. Aktualne ceny rynkowe kukurydzy mokrej i suchej.
2. Rzeczywiste koszty suszenia (głównie koszt paliwa/energii).
3. Ubytek masy w trakcie suszenia (uwzględniający nie tylko wodę, ale i straty mechaniczne).

Dokładna analiza tych zmiennych jest niezbędna, aby ustalić, czy suszenie we własnym zakresie faktycznie przekłada się na wyższy zysk.

Mimo tych kosztów i ubytków, różnica w cenie między kukurydzą mokrą a suchą jest na tyle duża, że decyzja o suszeniu wymaga indywidualnej kalkulacji. Nie istnieje uniwersalnie najlepsze rozwiązanie. Aby oszacować opłacalność, kluczowe jest porównanie kosztów (w tym ubytku masy) z potencjalnym zyskiem ze sprzedaży droższego, suchego ziarna.

Usługi suszenia są szeroko dostępne i ich ceny wahają się, jednak zaczynają od minimum kilkunastu złotych za każdy procent suszenia tony ziarna. Oznacza to, że konieczność obniżenia wilgotności o 20% generuje znaczący koszt jednostkowy. Należy przy tym pamiętać, że suszenie oznacza również spadek końcowej masy ziarna.

Skup z województwa dolnośląskiego oferuje suszenie zbóż przy minimalnej ilość 25-30 ton dla 1 tono procenta:

• Podkarpackie: Suszenie ziarna kukurydzy w cenie 150 zł tona, możliwość zamiany na suchą po rozliczeniu różnicy wilgotności oraz rozliczeniu usługi suchą kukurydzą.
• Podlaskie. Jedna z firm w regionie za 30% chce 250 zł, druga 17 zł za tono procent.
• Lubelskie. 120 zł za tonę, z 30 procent do 14.
• Podlaskie. Po 15 zł za tono procent
• Kujawsko-Pomorskie. U nas 20 zł /1% od tony brali.

Średnio, ziarno kukurydzy po zbiorze cechuje się wilgotnością na poziomie około 30%, choć wartość ta jest zmienna i zależy m.in. od warunków pogodowych w danym sezonie. Taki poziom wilgotności jest zbyt wysoki, aby umożliwić bezpieczne i efektywne składowanie kukurydzy, gdyż nadmiar wody prowadzi do szybkich i znaczących strat jakościowych i ilościowych.

Celem procesu suszenia kukurydzy jest usunięcie nadmiaru wody z ziarniaków poprzez odparowanie, tak aby osiągnąć wilgotność poniżej 14%.

Proces suszenia dzieli się na fazy, które minimalizują ryzyko uszkodzenia ziarna:

1. Przewietrzanie (wstępne suszenie). Pierwszym krokiem jest przewietrzanie ziarna. Polega ono na przetłaczaniu powietrza przez warstwy ziarna za pomocą wentylatorów. Zabieg ten zapobiega przegrzewaniu się ziarna i w pewnym stopniu wstępnie obniża jego wilgotność.
2. Suszenie gorącym powietrzem. Właściwe suszenie odbywa się poprzez traktowanie ziarniaków gorącym powietrzem, początkowo o temperaturze 80-90 st., a następnie podnoszonej do około 110 st. Należy jednak zachować ostrożność, gdyż nadmiernie wysokie temperatury mogą doprowadzić do uszkodzenia ziarniaków.

Właśnie z uwagi na ryzyko termicznego uszkodzenia kukurydzy, często wykorzystuje się technologię dwuetapowego suszenia:

• Faza I (wysokotemperaturowa). Stosuje się suszarki wysokotemperaturowe, aby szybko obniżyć wilgotność ziarna do poziomu około 20%.
• Faza II (niskotemperaturowa). Dopiero w kolejnym etapie, za pomocą suszarki niskotemperaturowej, uzyskuje się pożądany parametr poniżej 14%.

Zastosowanie tej metody znacząco ogranicza ryzyko pękania (mikrouszkodzeń) ziarniaków, gwarantując lepszą jakość końcowego surowca.