Jak zmiany w starzejącym się sercu wpływają na ryzyko arytmii

Nieregularne bicie serca, czyli arytmia, staje się z wiekiem coraz bardziej powszechne i może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Teraz wykazano jednak, że maleńka przestrzeń między komórkami serca, zwana perineksusem, naturalnie się zwęża wraz z wiekiem - co może być adaptacją pomagającą stabilizować rytm serca.

- Wraz z wiekiem komórki serca stają się większe, a organizm kompensuje to, wzmacniając komunikację elektryczną między nimi - wyjaśnia prof. Steven Poelzing z Virginia Tech. - Wydaje się, że naturalnym sposobem utrzymania zdrowia układu sercowo-naczyniowego podczas starzenia się jest zapewnienie, by komunikacja między komórkami pozostała silna - dodaje.

Prof. Poelzing sugeruje, że organizm kompensuje starzenie się serca poprzez wzmocnienie struktury międzykomórkowej, by wspierać przepływ jonów sodu, które inicjują każdy skurcz serca.

Arytmie pojawiają się, gdy sygnały elektryczne w sercu stają się zbyt szybkie, zbyt wolne lub chaotyczne. Dotykają milionów ludzi na całym świecie i mogą mieć różne stopnie nasilenia - od niegroźnych po zagrażające życiu - zwiększając ryzyko udaru, niewydolności serca czy nagłego zatrzymania krążenia.

Według danych amerykańskiego Narodowego Instytutu Serca, Płuc i Krwi, migotanie przedsionków to najczęstsza forma arytmii, dotykająca ponad 2 miliony ludzi w USA - a liczba ta ma znacznie wzrosnąć.

Aby zbadać, jak zmiany strukturalne w sercu wpływają na ryzyko arytmii, naukowcy badali serca młodych i starszych świnek morskich, wywołując lekami tzw. nadmierną funkcję kanałów sodowych (ang. sodium channel gain of function).

Odkryli, że starsze serca naturalnie miały węższy perineksus, co wydawało się chronić je przed arytmiami. Jednak gdy tę przestrzeń sztucznie poszerzano, starsze serca szybko rozwijały nieregularne rytmy, podczas gdy młodsze pozostawały stabilne.

Wraz ze wzrostem rozmiaru komórek serca z wiekiem, stają się one bardziej ściśle przylegające, co pomaga utrzymać stabilność elektryczną.

- Jeśli komórki są dobrze dopasowane i ściśle upakowane, można ukryć wiele patologii sercowych związanych z wiekiem - wyjaśnia prof. Poelzing.

Porównał to do fundamentu domu: jeśli fundament jest solidny, konstrukcja może znieść inne uszkodzenia. Ale jeśli fundament jest niestabilny, cała struktura jest zagrożona.

Teraz jaśniejsze jest, dlaczego arytmie mogą być trudne do wykrycia u starszych pacjentów. Kardiolodzy określają niektóre choroby serca jako "ukryte", ponieważ organizm naturalnie kompensuje niestabilność elektryczną - przywracając normalne funkcjonowanie, zanim problem zostanie wychwycony podczas standardowych badań. Dlatego lekarze często polegają na długoterminowym monitorowaniu, aby wykryć arytmie, zanim serce zdąży się samoistnie ustabilizować.

Na podstawie:

Changes in the aging heart may lessen the risk of irregular heartbeats