Łemkowska Watra w Zdyni. Największa łemkowska uroczystość
W 2025 roku Łemkowska Watra odbędzie się już po raz 43., w dniach 18–20 lipca. Wydarzenie, które rozpoczęło się skromnie w latach 80., dziś ma rangę międzynarodowego festiwalu – na scenie występują zespoły z Polski, Słowacji, Ukrainy, Serbii, Kanady i USA, a wśród publiczności są zarówno potomkowie przesiedleńców akcji „Wisła”, jak i goście, którzy trafiają tu z ciekawości i zostają na dłużej, często na całe życie.
- W 2025 roku obchodzić będziemy na Watrze urodziny, celebrujemy 35 lat Zjednoczenia Łemków - opowiada Grzegorz Trochanowski,przewodniczący Prezydium Zarządu Głównego Zjednoczenia Łemków. - Dlatego też zaprosimy na festiwal naszych sąsiadów Polaków, Pogórzan, Orawian. Tak jak na urodzinach zadbamy o wyjątkowa atmosferę, którą zapewniać będzie przede wszystkim scena główna. Na niej dominować będzie muzyka łemkowska w odsłonach popowych, rockowych oraz tradycyjnych - dodaje.
Watra (z j. łemkowskiego: ognisko) to centralny symbol wydarzenia. Płonie przez cały festiwal, stanowiąc metaforę trwałości wspólnoty, przekazywania tradycji i ciepła rodzinnych wspomnień. Rozpalenie watry to chwila zawsze przyciąga tłumy i skłania do refleksji nad losem mniejszości, pamięcią o przodkach i siłą wspólnoty.
Organizatorzy, Zjednoczenie Łemków, co roku dbają o to, by program Watry był bogaty i różnorodny. W 2025 uczestnicy będą mogli wziąć udział w:
- koncertach zespołów tradycyjnych i folk-rockowych,
- warsztatach rękodzieła i śpiewu,
- spotkaniach autorskich i debatach o historii Łemków,
- prezentacjach książek, wystawach, projekcjach filmów dokumentalnych,
- aktywnościach dla dzieci w ramach strefy „Watroczka”,
- sportowej spartakiadzie i wspólnym śpiewaniu przy ogniu.
Watra to miejsce spotkań rodzin, które przez dziesięciolecia były rozproszone; młodych ludzi odkrywających korzenie; badaczy kultury karpackiej; sąsiadów – Polaków, Słowaków, Rusinów i Pogórzan. Festiwal ma charakter otwarty i integracyjny, każdy jest tu mile widziany.
Dla jednych Watra to powrót do domu, dla innych odkrycie nowego świata. Dla wszystkich, to możliwość zobaczenia, że różnorodność nie dzieli, lecz wzbogaca. W dobie szybkich zmian i zacierających się granic kulturowych, Zdynia raz w roku przypomina, że tożsamość to nie przeszłość, lecz coś, co można pielęgnować tu i teraz.