Cyberprzestępcy też pokochali kryptowaluty. Straty liczone w miliardach

Według raportu The 2025 Crypto Crime Report opracowanego przez firmę analityczną Chainalysis, w 2024 roku wartość nielegalnych transakcji przeprowadzonych z wykorzystaniem kryptowalut może przekroczyć 51 miliardów dolarów. Ta ogromna kwota wskazuje na narastający problem związany z przestępczością finansową w przestrzeni cyfrowej. Coraz częściej przestępcy wykorzystują kryptowaluty do wymuszeń, płatności okupów, a także do prania pieniędzy pochodzących z działalności przestępczej. 

Zdaniem Michała Królika eksperta ds. analizy transakcji kryptowalutowych z Mediarecovery w czasach, gdy anonimowy adres portfela może być bramą do całej siatki przestępczej, szybka i skuteczna analiza transakcji staje się nie opcją, lecz koniecznością.

- Kryptowaluty są obecnie jednym z głównych sposobów żądania i transferu okupów przez cyberprzestępców, szczególnie w przypadkach ataków typu ransomware, co potwierdzają dane Europolu w raporcie IOCTA 2024. Narzędzia, o których mówimy, umożliwiają precyzyjne śledzenie ruchu środków na blockchainie, co wspiera identyfikację źródeł, powiązań oraz potencjalnych beneficjentów nielegalnych transakcji - powiedział Strefie Biznesu Michał Królik.

Narzędzia o których wspomina ekspert umożliwiają działania w obszarze analizy blockchain, pomagając przy identyfikacji przepływów finansowych, adresów portfeli oraz powtarzalnych schematów charakterystycznych dla przestępczości kryptowalutowej.

- Tego typu narzędzia wykorzystywane są m.in. w ramach postępowań dochodzeniowych, audytów wewnętrznych czy kontroli zgodności z regulacjami - dodał Michał Królik.

Według niego przestępczość z wykorzystaniem kryptowalut to zjawisko o dużej i stale rosnącej skali zarówno w Polsce, jak i na świecie.

Według danych Statista, Polska doświadcza dynamicznego wzrostu adopcji kryptowalut oraz coraz więcej firm akceptuje płatności w walutach cyfrowych. W 2025 roku rynek kryptowalut w Polsce ma wygenerować przychody na poziomie 1,3 mld USD, a liczba użytkowników ma wzrosnąć do 7,67 mln do 2026 roku. Średnie przychody na użytkownika szacuje się na 173,6 USD, a wskaźnik penetracji rynku ma wzrosnąć z 19,32% w 2025 roku do 20,27% w 2026.  

W Polce już teraz ponad 4 mln osób posiada kryptowaluty, a to oznacza, że i one mogą zetknąć się z przestępczą działalnością oszustów próbujących wyłudzić od nich cyfrowe waluty.

Binance to największa na świecie giełda kryptowalut pod względem liczby użytkowników i wolumenu obrotów. W Polsce jest liderem na rynku. Giełda korzysta więc z doświadczeń z bardzo wielu krajów. Kupujący muszą jednak pozostać czujni.

- Binance aktywnie zwalcza oszustwa, wyłudzenia i inne przestępstwa finansowe w całym ekosystemie kryptowalut. Ściśle współpracujemy z organami ścigania na całym świecie, wspierając dochodzenia, odzyskując skradzione środki i zapobiegając działalności przestępczej jeszcze zanim do niej dojdzie. Tylko w 2024 roku nasze zespoły odpowiedziały na niemal 65 000 wniosków od organów ścigania i przeszkoliły ponad 1300 śledczych z 80 krajów. Dzięki proaktywnemu podejściu do zwalczania oszustw i wyłudzeń udało się zapobiec potencjalnym stratom użytkowników na kwotę 4,2 miliarda dolarów, chroniąc 2,8 miliona użytkowników przed działaniami cyberprzestępców. Dodatkowo udało się odzyskać 88 milionów dolarów w skradzionych lub błędnie wysłanych środkach, co podkreśla skuteczność Binance w ochronie aktywów użytkowników w całym ekosystemie kryptowalut - powiedział Srefie Biznesu Łukasz Pierwienis, dyrektora generalny Binance Polska.

Jak wyjaśnił, aby pomóc użytkownikom w ochronie samych siebie, giełda udostępnia informacje o pojawiających się zagrożeniach.

- Robimy to wyłącznie poprzez oficjalne kanały komunikacji, takie jak blog edukacyjny Binance czy powiadomienia w aplikacji. Korzystamy także z zaawansowanego systemu monitorowania transakcji, który wykrywa i blokuje wypłaty na portfele powiązane ze znanymi oszustwami. System ten nieustannie analizuje wzorce transakcyjne i porównuje adresy portfeli z bazami danych zagrożeń w czasie rzeczywistym, co pozwala proaktywnie chronić użytkowników przed działalnością przestępców i zwiększać bezpieczeństwo platformy Binance - podkreślił Łukasz Pierwienis.

- Jeśli użytkownik padnie ofiarą oszustwa lub wyłudzenia, powinien niezwłocznie zgłosić ten fakt na policję. Oficjalne zgłoszenie jest niezbędne do wszczęcia postępowania, w ramach którego Binance może współpracować z organami ścigania, przekazując im stosowne informacje. Należy także zgłosić incydent do zespołu wsparcia klienta Binance. Choć Binance nie może samodzielnie zająć środków bez ważnego nakazu prawnego, nasz zespół może szybko zareagować, zamrażając konta lub oznaczając podejrzaną aktywność – jeśli jest to prawnie dozwolone i uzasadnione - dodał Pierwienis.

- Polskie służby radzą sobie z tym wyzwaniem coraz lepiej przykładem mogą być działania opisywane na stronie CBZC (Centralne Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości), gdzie publikowane są informacje o zakończonych sprawach i zatrzymaniach. Wyzwania to przede wszystkim konieczność stałego uzupełniania wiedzy i umiejętności w zakresie śledzenia transakcji kryptowalutowych oraz podnoszenie świadomości istnienia gotowych narzędzi, które mogą być wykorzystane do takich działań. Widzimy rosnące zapotrzebowanie na wiedzę i narzędzia pozwalające skutecznie reagować na działania przestępców ukrywających się za pseudanimowością blockchaina - zauważa Michał Królik.

Łukasz Pierwienis również uważa, że Informacja i edukacja to najlepsza obrona przed oszustwami i próbami wyłudzeń. Tak jak na tradycyjnym rynku finansowym oraz przy każdej inwestycji, wszyscy użytkownicy powinni zachować czujność i stosować te same środki ostrożności, które wykorzystują w ochronie swoich danych finansowych.

- Na przykład, Binance nigdy nie kontaktuje się bezpośrednio z użytkownikami z prośbą o podanie poufnych danych lub danych logowania, ani nie udziela porad finansowych czy rekomendacji inwestycyjnych. Oszuści często składają nieoczekiwane obietnice gwarantowanych lub nietypowo wysokich zysków z inwestycji. Obowiązuje tu podstawowa zasada: jeśli oferta finansowa brzmi zbyt dobrze, by była prawdziwa - prawdopodobnie taka właśnie jest. Zalecamy również, aby użytkownicy maksymalnie zabezpieczali swoje konta, np. poprzez: stosowanie silnych haseł, włączenie uwierzytelniania dwuskładnikowego (2FA), aktywowanie kodów antyphishingowych, zabezpieczenie konta e-mail oraz dodawanie do tzw. białej listy tylko zatwierdzonych adresów wypłat. Dzięki temu oszuści nie będą mogli uzyskać dostępu do kont i środków użytkowników. Przestrzeganie tych praktyk znacząco zmniejsza ryzyko padnięcia ofiarą oszustwa - podsumował dyrektor generalny Binance Polska.