Budynek z tłuczonych sedesów? Warszawa skrywa architektoniczny unikat. Nietypowy blok PRL na Mokotowie

Blok przy ul. Etiudy Rewolucyjnej 9 na warszawskim Mokotowie, znany jako „Dom samotnych”, to unikalny przykład architektury z początku lat 70. XX wieku. Zaprojektowany przez Małgorzatę Handzelewicz-Wacławek, budynek powstał z myślą o samotnych pracownikach Politechniki Warszawskiej. Więcej informacji o tym bloku w poniższym tekście.
Dom samotnychBudynek powstał z myślą o samotnych pracownikach Politechniki Warszawskiej.
Źródło zdjęć: © Polska Press Grupa | Aleksy Witwicki
Mateusz Bagieński
  • Dom samotnych
  • Dom samotnych
  • Dom samotnych
  • Dom samotnych
[1/4] Budynek powstał z myślą o samotnych pracownikach Politechniki Warszawskiej. Źródło zdjęć: Polska Press Grupa | Aleksy Witwicki

Eksperyment społeczny z czasów PRL

Blok przy ul. Etiudy Rewolucyjnej 9 na warszawskim Mokotowie powstał w latach 70. XX wieku jako jeden z najbardziej nietypowych projektów mieszkaniowych tego okresu. Zaprojektowała go Małgorzata Handzelewicz-Wacławek, architektka znana m.in. z projektu hotelu robotniczego „Dom Poselski”. Główną ideą było zapewnienie mieszkań:

  • osobom samotnym – głównie pracownikom Politechniki Warszawskiej,
  • emerytom,
  • „małżeństwom nierozwojowym”, czyli parom bezdzietnym.

Mieszkania w budynku to głównie niewielkie kawalerki. Projekt miał odpowiadać na potrzeby osób, które nie tworzyły pełnych rodzin i przez to często były pomijane w przydziałach mieszkaniowych. Ideą było stworzenie przestrzeni, w której osoby samotne mogłyby mieszkać godnie, ale też integrować się z sąsiadami w częściach wspólnych.

Tak wygląda blok dla samotnych w Warszawie

Sedesy na elewacji, restauracja na parterze

Budynek od początku wyróżniał się także architektonicznie. Na jego elewacji znalazły się oryginalne zdobienia wykonane z tłuczonych sedesów i umywalek – materiałów uznawanych wówczas za nowoczesne i trwałe. W zamierzeniu miało to być rozwiązanie dekoracyjne i praktyczne zarazem. Nietypowa fasada przez lata budziła kontrowersje i do dziś pozostaje jednym z najbardziej charakterystycznych elementów budynku.

Na parterze ulokowano restaurację i klub – miejsca zaprojektowane z myślą o integracji mieszkańców. Miały one sprzyjać wspólnemu spędzaniu czasu i przeciwdziałać alienacji osób mieszkających samotnie. Znalazł się tam także gabinet lekarski i pralnia – wszystko, co miało stworzyć warunki do wygodnego życia w ramach jednej wspólnoty.

Od wizji wspólnoty do blokowiska z legendą

Choć początkowo blok funkcjonował zgodnie z pierwotną ideą, z biegiem lat zmienił się jego charakter. W latach 90. budynek przeszedł remont, jednak potem został poważnie zalany, co pogorszyło jego stan techniczny. Lokale usługowe na parterze zaczęły znikać, a integracyjna funkcja budynku zanikała. Dziś blok wciąż pełni funkcję mieszkalną, ale jego dawna wizja jako „domu samotnych” to raczej historia niż codzienność.

Mimo upływu lat i zmieniającej się rzeczywistości, budynek przy ul. Etiudy Rewolucyjnej 9 nadal fascynuje miłośników warszawskiej architektury i PRL-owskiej urbanistyki. Jego historia i wygląd sprawiają, że pozostaje jednym z najbardziej rozpoznawalnych punktów Mokotowa – miejscem z duszą, choć już nieco zapomnianym.

Wybrane dla Ciebie

Trwa remont oddziału chirurgii Radomskiego Szpitala Specjalistycznego. Pierwszy etap zbliża się do finiszu
Trwa remont oddziału chirurgii Radomskiego Szpitala Specjalistycznego. Pierwszy etap zbliża się do finiszu
350 mln zł w obligacjach. Tak BOŚ Bank chce przyciągnąć inwestorów
350 mln zł w obligacjach. Tak BOŚ Bank chce przyciągnąć inwestorów
Na Śląsku powstrzymano śnięcie ryb. Zero złotej algi w Kłodnicy. Wojewoda: zakończono podawanie perhydrolu
Na Śląsku powstrzymano śnięcie ryb. Zero złotej algi w Kłodnicy. Wojewoda: zakończono podawanie perhydrolu
Plaga wypadków na hulajnogach elektrycznych w Bielsku-Białej. Lekarze apelują o kaski, wolniejszą jazdę i rozwagę
Plaga wypadków na hulajnogach elektrycznych w Bielsku-Białej. Lekarze apelują o kaski, wolniejszą jazdę i rozwagę
Wakacje na plaży w Kołobrzegu. Tak wypoczywają wczasowicze nad Bałtykiem
Wakacje na plaży w Kołobrzegu. Tak wypoczywają wczasowicze nad Bałtykiem
Przełomowe miesiące. Polska przed stanem wojennym 1981 roku
Przełomowe miesiące. Polska przed stanem wojennym 1981 roku
Policjant z Grudziądza po służbie był świadkiem kradzieży w sklepie. Pobiegł za złodziejem i obezwładnił go
Policjant z Grudziądza po służbie był świadkiem kradzieży w sklepie. Pobiegł za złodziejem i obezwładnił go
Nowe życie dla kolei między Tychami a Bieruniem Starym. PKP otrzymało dofinansowanie w wysokości ponad 400 mln złotych
Nowe życie dla kolei między Tychami a Bieruniem Starym. PKP otrzymało dofinansowanie w wysokości ponad 400 mln złotych
Ugodził nożem partnerkę. Odpowie za usiłowanie zabójstwa
Ugodził nożem partnerkę. Odpowie za usiłowanie zabójstwa
Uwaga na grę w „trzy kubki”! Policja ostrzega przed ulicznymi oszustami
Uwaga na grę w „trzy kubki”! Policja ostrzega przed ulicznymi oszustami
Plantacja marihuany w garażu. 41-latek usłyszał zarzuty
Plantacja marihuany w garażu. 41-latek usłyszał zarzuty
Wejherowska policja wzięła udział w akcji "Trzeźwość”. Mundurowi sprawdzili ponad 670 kierowców
Wejherowska policja wzięła udział w akcji "Trzeźwość”. Mundurowi sprawdzili ponad 670 kierowców