Budynek z tłuczonych sedesów? Warszawa skrywa architektoniczny unikat. Nietypowy blok PRL na Mokotowie

Blok przy ul. Etiudy Rewolucyjnej 9 na warszawskim Mokotowie, znany jako „Dom samotnych”, to unikalny przykład architektury z początku lat 70. XX wieku. Zaprojektowany przez Małgorzatę Handzelewicz-Wacławek, budynek powstał z myślą o samotnych pracownikach Politechniki Warszawskiej. Więcej informacji o tym bloku w poniższym tekście.
Dom samotnychBudynek powstał z myślą o samotnych pracownikach Politechniki Warszawskiej.
Źródło zdjęć: © Polska Press Grupa | Aleksy Witwicki
Mateusz Bagieński
  • Dom samotnych
  • Dom samotnych
  • Dom samotnych
  • Dom samotnych
[1/4] Budynek powstał z myślą o samotnych pracownikach Politechniki Warszawskiej. Źródło zdjęć: Polska Press Grupa | Aleksy Witwicki

Eksperyment społeczny z czasów PRL

Blok przy ul. Etiudy Rewolucyjnej 9 na warszawskim Mokotowie powstał w latach 70. XX wieku jako jeden z najbardziej nietypowych projektów mieszkaniowych tego okresu. Zaprojektowała go Małgorzata Handzelewicz-Wacławek, architektka znana m.in. z projektu hotelu robotniczego „Dom Poselski”. Główną ideą było zapewnienie mieszkań:

  • osobom samotnym – głównie pracownikom Politechniki Warszawskiej,
  • emerytom,
  • „małżeństwom nierozwojowym”, czyli parom bezdzietnym.

Mieszkania w budynku to głównie niewielkie kawalerki. Projekt miał odpowiadać na potrzeby osób, które nie tworzyły pełnych rodzin i przez to często były pomijane w przydziałach mieszkaniowych. Ideą było stworzenie przestrzeni, w której osoby samotne mogłyby mieszkać godnie, ale też integrować się z sąsiadami w częściach wspólnych.

Tak wygląda blok dla samotnych w Warszawie

Sedesy na elewacji, restauracja na parterze

Budynek od początku wyróżniał się także architektonicznie. Na jego elewacji znalazły się oryginalne zdobienia wykonane z tłuczonych sedesów i umywalek – materiałów uznawanych wówczas za nowoczesne i trwałe. W zamierzeniu miało to być rozwiązanie dekoracyjne i praktyczne zarazem. Nietypowa fasada przez lata budziła kontrowersje i do dziś pozostaje jednym z najbardziej charakterystycznych elementów budynku.

Na parterze ulokowano restaurację i klub – miejsca zaprojektowane z myślą o integracji mieszkańców. Miały one sprzyjać wspólnemu spędzaniu czasu i przeciwdziałać alienacji osób mieszkających samotnie. Znalazł się tam także gabinet lekarski i pralnia – wszystko, co miało stworzyć warunki do wygodnego życia w ramach jednej wspólnoty.

Od wizji wspólnoty do blokowiska z legendą

Choć początkowo blok funkcjonował zgodnie z pierwotną ideą, z biegiem lat zmienił się jego charakter. W latach 90. budynek przeszedł remont, jednak potem został poważnie zalany, co pogorszyło jego stan techniczny. Lokale usługowe na parterze zaczęły znikać, a integracyjna funkcja budynku zanikała. Dziś blok wciąż pełni funkcję mieszkalną, ale jego dawna wizja jako „domu samotnych” to raczej historia niż codzienność.

Mimo upływu lat i zmieniającej się rzeczywistości, budynek przy ul. Etiudy Rewolucyjnej 9 nadal fascynuje miłośników warszawskiej architektury i PRL-owskiej urbanistyki. Jego historia i wygląd sprawiają, że pozostaje jednym z najbardziej rozpoznawalnych punktów Mokotowa – miejscem z duszą, choć już nieco zapomnianym.

Wybrane dla Ciebie

Siatkarze Asseco Resovii zagrają w Lidze Mistrzów. Rzeszowski klub otrzymał dziką kartę
Siatkarze Asseco Resovii zagrają w Lidze Mistrzów. Rzeszowski klub otrzymał dziką kartę
Suwałki. Uciekinier z poprawczaka kradł perfumy i je sprzedawał. Pieniądze przeznaczał "na życie"
Suwałki. Uciekinier z poprawczaka kradł perfumy i je sprzedawał. Pieniądze przeznaczał "na życie"
Warszawa. Śmiertelny wypadek na kolei. Na miejscu pracują służby
Warszawa. Śmiertelny wypadek na kolei. Na miejscu pracują służby
Wrocław. Poszukiwany 28-latek unikał kilkudziesięciu dni odsiadki. Po zatrzymaniu grozi mu 10 lat więzienia
Wrocław. Poszukiwany 28-latek unikał kilkudziesięciu dni odsiadki. Po zatrzymaniu grozi mu 10 lat więzienia
"Świętojańskie Czarowanie" w Centrum Kreatywności Pałacyk w Starachowicach. Wieczór magii i słowiańskiej tradycji
"Świętojańskie Czarowanie" w Centrum Kreatywności Pałacyk w Starachowicach. Wieczór magii i słowiańskiej tradycji
Dni Ponidzia 2025. Będą gwiazdy - Cleo, Brathanki, Loka, DEJW. Znamy program
Dni Ponidzia 2025. Będą gwiazdy - Cleo, Brathanki, Loka, DEJW. Znamy program
Mieszkańcy Leszna pożegnali ks. prałata Jana Majchrzaka
Mieszkańcy Leszna pożegnali ks. prałata Jana Majchrzaka
Poznań wspiera edukację włączającą. Rusza projekt dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
Poznań wspiera edukację włączającą. Rusza projekt dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
Poznaliśmy terminarz Betclic 2 Ligi. Resovia zacznie u siebie, a Stal Stalowa Wola na wyjeździe
Poznaliśmy terminarz Betclic 2 Ligi. Resovia zacznie u siebie, a Stal Stalowa Wola na wyjeździe
Tragedia w Olsztynie. Rowerzystka potrącona przez tramwaj na przejeździe. Mimo reanimacji nie udało się jej uratować
Tragedia w Olsztynie. Rowerzystka potrącona przez tramwaj na przejeździe. Mimo reanimacji nie udało się jej uratować
Dramatyczne losy na tle historii. Wystawa IPN "Droga i Dziedzictwo"
Dramatyczne losy na tle historii. Wystawa IPN "Droga i Dziedzictwo"
Turkusowe jezioro, rajskie plaże, nieziemskie widoki. To lubuski raj!
Turkusowe jezioro, rajskie plaże, nieziemskie widoki. To lubuski raj!