Kościół NSPJ w Bytomiu nie wygląda jak kościół. Kiedyś siedzibą towarzystwa sportowego

Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bytomiu przy ul. Kazimierza Pułaskiego 9 to kolejny przykład świątyni na Śląsku, która kiedyś wcale nią nie była. Chociaż budynek architektonicznie pięknie komponuje się z willową zabudową dzielnicy Knajfeld/Kleinfeld, jednocześnie zaskakuje, bo nie przypomina tradycyjnego kościoła. I nic w tym dziwnego – tu gdzie dziś modlą się wiernych, odbywały się sportowe ćwiczenia. I nie tylko.
Parafia NSPJ w BytomiuParafia NSPJ w Bytomiu
Źródło zdjęć: © Polska Press Grupa | Marzena Bugała-Astaszow
Magdalena Nowacka-Goik
  • Parafia NSPJ w Bytomiu
  • Parafia NSPJ w Bytomiu
  • Parafia NSPJ w Bytomiu
  • Parafia NSPJ w Bytomiu
  • Parafia NSPJ w Bytomiu
[1/5] Parafia NSPJ w Bytomiu Źródło zdjęć: Polska Press Grupa | Marzena Bugała-Astaszow

W bytomskim kościele kiedyś ćwiczono ciało, dziś - ducha

Budynek został ukończony w roku 1925 i początkowo mieścił siedzibę towarzystwa sportowego "Vorwärts" (Naprzód). Towarzystwo popadło jednak w kłopoty finansowe i zmuszone było wystawić budynek na sprzedaż. W imieniu parafii Świętej Trójcy w Bytomiu, obiekt nabył mistrz murarski Franz Emanuel Neumann. Parafia chciała tu zrobić swoją filię i postanowiła zamienić salę teatralno-treningową na kościół, na co już wcześniej wydał zezwolenie kardynał Adolf Bertram.

Pod specjalną opieką wielu świętych i jezuitów

W narożniku przy wejściu do kościoła dobudowano wieżę z figurą Jezusa Chrystusa. Obiekt został konsekrowany 5 maja 1928 roku, 31 stycznia parafia została erygowana, a budynek przekazany zakonowi jezuitów. W oknach zamontowano 10 witraży przedstawiających wizerunki świętych: Anny, Cecylii, Genezjusza, Jacka, Jadwigi, Piotra Kanizy, Piotra Klawera, Małgorzaty, Teresy M., Wojciecha. Między kościołem a domem, zakonnicy wybudowali wieżę, aby nadać obiektowi wygląd bardziej sakralny. Poza niezbędnymi zmianami adaptacyjnymi wnętrza kościoła, jezuici niemieccy do końca swojego pobytu w Bytomiu (czyli do 1945r.) nie wykonali jednak poważniejszych prac remontowych. Kościół miał w dalszym ciągu wygląd sali teatralnej. Została zachowana scena, na której było prezbiterium.

Po wojnie świątynię przejęli polscy jezuici, a kolejna przebudowa zaczęła się w 1949 roku. Kościół powiększono kosztem dwóch pokoi w holu. Przebudowano front prezbiterium zacierając jego sceniczny charakter. Na frontowej ścianie umieszczono w oknach dwa witraże, a między nimi gipsową figurę Chrystusa Zbawiciela, którą wykonał lwowski artysta Mieczysław Różycki. Dwóch innych artystów ozdobiło ścianę w prezbiterium symbolami czterech Ewangelistów i aniołami, a sufit ornamentyką kłosów pszenicznych. Nad ołtarzem Najświętszej Marii Panny namalowana została Matka Bożą, jak w asyście aniołów daje Dzieciątko Jezus św. Stanisławowi Kostce. A nad drugim ołtarzem powstały wizerunki świętych: Józefa, Ignacego i Andrzeja Boboli, jak biorą Kościół Boży pod opiekę z rąk papieża Leona XIII. Remonty zakończono zainstalowaniem szklanych drzwi dzielących kościół od przedsionka i wymianą oświetlenia.

Neobarokowe figury, ołtarz soborowy, metaloplastyka

Lata 1962–1963 przyniosły istotną zmianę wnętrza kościoła. W miejsce dotychczasowych ołtarzy bocznych dano wielkie neobarokowe z figurami Matki Bożej i św. Józefa. W 1969 r. zaadoptowano część piwnicy pod kościołem na Ośrodek Akademicki (kaplica i sala zebrań). Rok 1970 przyniósł kolejne zmiany. Ołtarz rzymski zmieniono na soborowy. Zlikwidowano 2 ciężkie ambony, a na ich miejsce dano pulpit z jednej i chrzcielnicę z drugiej strony. Marmurowe balaski zmieniono na lżejsze metalowo-drewniane. Do gruntownego remontu kościoła i domu doszło w 1982r. Z dawnych ołtarzy pozostały jedynie figury NMP i św. Józefa. Natomiast cała neobarokowa obudowa została zamieniona na skromniejszą metaloplastykę.

Dziś szczególną uwagę zwraca chrzcielnica, gdzie gołębicę symbolizującą Ducha Świętego wykonano właśnie z metalu. W słoneczne dni przez kolorowe witraże pada światło, sprawiając, że świątynia nabiera ciepłych barw. Z boku kościoła jest też wejście do zielonego zakątka z niedużą kapliczką. Z kolei przy Chórze, o czym nie wszyscy wiedzą, znajduje się dawna biblioteka.

W kościele pojawią się też wkrótce – 17 maja - relikwie św. Andrzeja Boboli.

Wybrane dla Ciebie

Samolot w asyście służb lądował na Lotnisku Chopina. „Problem z hamulcami”
Samolot w asyście służb lądował na Lotnisku Chopina. „Problem z hamulcami”
Drużynowe mistrzostwa Europy w lekkiej atletyce: dobre występy Biało-Czerwonych
Drużynowe mistrzostwa Europy w lekkiej atletyce: dobre występy Biało-Czerwonych
Gorzów będzie miał nowy park kieszonkowy. Ruszają prace w centrum miasta
Gorzów będzie miał nowy park kieszonkowy. Ruszają prace w centrum miasta
Śmiertelny wypadek. Pijany kierowca potrącił dwie osoby
Śmiertelny wypadek. Pijany kierowca potrącił dwie osoby
Wypadek motocyklisty w Rzeszowie. Trafił do szpitala po zderzeniu z autem i autobusem
Wypadek motocyklisty w Rzeszowie. Trafił do szpitala po zderzeniu z autem i autobusem
Bobowskie kąpielisko miejskie oficjalnie otwarte. Do dyspozycji basen, wodna zjeżdżalnia i plac zabaw
Bobowskie kąpielisko miejskie oficjalnie otwarte. Do dyspozycji basen, wodna zjeżdżalnia i plac zabaw
Grozili mu spaleniem, a później okradli. Dwóch Uzbeków trafiło za kratki
Grozili mu spaleniem, a później okradli. Dwóch Uzbeków trafiło za kratki
Instalacja LeŚnia w Gdańsku: w kościele św. Jana można było modlić się wśród zieleni
Instalacja LeŚnia w Gdańsku: w kościele św. Jana można było modlić się wśród zieleni
Celnicy przejęli 3000 sztuk niebezpiecznej biżuterii. Stwierdzono bardzo wysokie stężenie kadmu
Celnicy przejęli 3000 sztuk niebezpiecznej biżuterii. Stwierdzono bardzo wysokie stężenie kadmu
PSG zabawiło się z Interem Miami na Klubowych Mistrzostwach Świata 2025. Leo Messi wyeliminowany przez były klub
PSG zabawiło się z Interem Miami na Klubowych Mistrzostwach Świata 2025. Leo Messi wyeliminowany przez były klub
Wielka wakacyjna Potupajka w  Bobowej. Na plenerowej scenie gwiazdy muzyki weselnej, przed sceną tłumy słuchaczy
Wielka wakacyjna Potupajka w Bobowej. Na plenerowej scenie gwiazdy muzyki weselnej, przed sceną tłumy słuchaczy
Kaes Cup 2025 dla drużyny z Malborka. To był weekend z hokejem na rolkach
Kaes Cup 2025 dla drużyny z Malborka. To był weekend z hokejem na rolkach