Warunki sprzyjające wybarwieniu jabłek

Wrzesień to czas, gdy sadownicy z niepokojem patrzą na swoje sady, oczekując rumieńca na owocach. Warunki sprzyjające wybarwieniu jabłek nie są jednak oczywiste i zależą od wielu czynników pogodowych oraz agrotechnicznych. O sukcesie we wrześniu decydują m.in. słoneczne dni i chłodne noce, właściwa wilgotność. Coraz większe znaczenie mają również regulatory wzrostu i biostymulatory, które stymulują naturalne procesy barwienia skórki.

Wrzesień to miesiąc decydujący o jakości handlowej owoców. Właśnie teraz, gdy jabłka dojrzewają do zbioru i nabierają koloru, każdy szczegół w prowadzeniu sadu może przełożyć się na ich wartość rynkową. Warunki sprzyjające wybarwieniu jabłek obejmują kilka podstawowych elementów, które warto świadomie kontrolować we wrześniu. My sprawdzamy pogodę i wyciągamy wnioski z tego, czego się dowiemy.

To właśnie we wrześniu różnica temperatury pomiędzy dniem a nocą jest największym sprzymierzeńcem sadownika. Ciepłe, słoneczne dni pobudzają fotosyntezę, a chłodne noce aktywują syntezę antocyjanów — barwników odpowiedzialnych za rumieniec owoców. Im większe wahania temperatury dnia i nocy, tym intensywniejsze wybarwienie. Warto więc pamiętać, że to właśnie pogoda we wrześniu ma często decydujący wpływ na wygląd jabłek w skrzyni.

Jaka więc będzie w najbliższych dniach i tygodniach?

W ciągu najbliższych dni na znacznym terenie kraju ma być dość słonecznie. Wyjątek stanowią dni 5–6 września, gdy spodziewany jest deszczowy front. Prognozowana temperatura nocy i dnia 2–10 września 2025 w rejonach sadowniczych Polski przedstawiona jest poniżej w tabelkach.

W kolejnych tygodniach średnia temperatura maksymalna i średnia minimalna w okręgach sadowniczych ma wynieść:

Odpowiednie prowadzenie korony to podstawa. Regularne cięcie, przerzedzanie zbyt gęstych partii i usuwanie liści zasłaniających owoce pozwala światłu dotrzeć do jabłek z każdej strony. W praktyce oznacza to, że jabłka rosnące w głębi korony nie pozostaną zielone, a cały plon będzie bardziej wyrównany pod względem jakości i atrakcyjności wizualnej. Jednakże trzeba uważać, by przy zbyt wysokiej temperaturze i silnym doświetleniu, po odsłonięciu owoców na skutek cięcia nie doszło do ich poparzenia. Stąd konieczna kontrola prognozy pogody, także długoterminowej.

Zbyt duży deficyt wody we wrześniu może zatrzymać procesy dojrzewania i obniżyć zdolność owoców do wybarwiania. Z kolei nadmierne nawadnianie pobudza drzewo do wzrostu wegetatywnego kosztem barwienia owoców. Dlatego tak ważne jest utrzymanie równowagi. W praktyce oznacza to umiarkowane nawadnianie, zwłaszcza w sadach położonych na glebach lekkich i szybko przesychających.

Jeśli więc chodzi o prognozy pogody, IMGW pokazuje, że maksymalna wilgotność powietrza ma w najbliższych 10 dniach wynieść 77–98%, a najniższa 42–68%.

W kolejnych tygodniach września, tj. 28.09.2025 w okręgu lubelskim raczej będzie sucho, ze wskazaniem nawet poniżej normy wieloletniej. W pozostałych rejonach produkcji sadowniczej przewidywane są normatywne opady.

Coraz częściej sadownicy sięgają po preparaty wspierające naturalne procesy roślin. Regulatory wzrostu i biostymulatory stosowane we właściwym terminie poprawiają gospodarkę wodną drzew, stabilizują proces dojrzewania i dodatkowo wspomagają syntezę barwników. Dzięki temu owoce dojrzewają równomierniej, a ich kolor jest bardziej intensywny i trwały. To praktyczne narzędzie, które może zadecydować o różnicy w jakości handlowej plonu.

Dzięki tym czynnikom sadownik może realnie wpłynąć na atrakcyjność handlową swoich plonów.

Nawet w tym samym sadzie widoczna jest różnica w intensywności barwy owoców. Jabłka rosnące na zewnętrznych częściach korony, gdzie dociera więcej światła i powietrza, szybciej nabierają intensywnego koloru. Z kolei owoce ukryte głębiej, przy gęstym ulistnieniu, pozostają mniej atrakcyjne wizualnie. To dowód na to, jak duże znaczenie mają czynniki środowiskowe i prawidłowe prowadzenie drzewa i całego sadu.

Piękny kolor jabłek nie jest dziełem przypadku, lecz efektem świadomego działania sadownika. Poza tym oczywiście korzystnych warunków pogodowych. Warunki sprzyjające wybarwieniu jabłek to przede wszystkim słoneczne dni zestawione z chłodnymi nocami. Poza tym znaczenie ma dobrze doświetlona i przewiewna korona drzewa. Ważne jest zapewnienie i utrzymanie umiarkowanej wilgotności gleby. Coraz częściej polecane jest wsparcie w postaci regulatorów wzrostu i biostymulatorów. Tylko połączenie tych czynników pozwoli uzyskać owoce, które będą kusić konsumentów kolorem i zapewnią sadownikom satysfakcjonującą cenę w skupie.