Kraków: "Ptasi Raj" w centrum? Mieszkańcy chcą miejsca, jakiego jeszcze nie było

Nadrzędnym celem uruchomienia obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej przez grupę mieszkańców Krakowa jest ochrona siedlisk gatunków chronionych bytujących na terenach zielonej rezerwy pod Kanał Krakowski oraz tzw. Bagrów Ludwinowskich.

– Na tym obszarze zaobserwowano co najmniej 72 gatunków ptaków, z czego 62 objętych jest ścisłą ochroną, a pięć wymaga szczególnej troski. Tak duża różnorodność, w dodatku w niemal centralnej części miasta, potwierdza dużą wartość tego terenu jako ważnego ogniwa w lokalnej i regionalnej sieci siedlisk oraz tras migracyjnych, co znajduje również odzwierciedlenie w zapisach miejskiego "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego – zaznaczają autorzy projektu uchwały.

Według dotychczasowych zapowiedzi Ministerstwa Infrastruktury, budowa Kanału Krakowskiego (tzw. Kanału Ulgi) najprawdopodobniej nie dojdzie do skutku. Studium oraz obowiązujący plan miejscowy przewidują, że w razie rezygnacji z tej inwestycji teren powinien pozostać zielony. Istnieje jednak obawa, że trwające prace nad Planem Ogólnym oraz Strategią Rozwoju Gminy zmienią przeznaczenie terenu, a zamiast zieleni na tym obszarze pojawią się bloki.

– Nawet częściowa zabudowa może uruchomić proces degradacji siedlisk i prowadzić do zaniku populacji ptaków oraz innych zwierząt. Badania naukowczyń z Uniwersytetu Warszawskiego – prof. Marty Szulkin i dr Micheli Corsini – pokazują, że zabudowa połowy terenów zielonych może zmniejszyć liczbę młodych ptaków opuszczających gniazda aż o 50%, co dowodzi, jak silny wpływ ma urbanizacja na przyrodę – argumentują pomysłodawcy obywatelskiej inicjatywy uchwałodawcza.

– Choć teren jest częściowo przekształcony, łączy w sobie pozostałości łęgów z ogródkami działkowymi i charakteryzuje się brakiem intensywnej zabudowy, hałasu czy zanieczyszczenia światłem. Stwarza to wyjątkowo korzystne warunki do gniazdowania ptaków i życia innych gatunków, co czyni ten obszar jednym z najbardziej wartościowych przyrodniczo fragmentów Krakowa – dodają.

Jak przeczytać można w projekcie, park "Ptasi Raj" ma być "nowym typem miejskiej przestrzeni zieleni, w której nadrzędnym celem będzie ochrona dzikiej przyrody, bytujących na tym terenie ptaków. Wzorem podobnych inicjatyw w innych europejskich miastach, możliwe będzie tu pogodzenie ochrony przyrody z ograniczonym ruchem pieszym oraz działaniami edukacyjnymi". Cały teren służył ma również mieszkańcom jako przestrzeń kontaktu z naturą oraz miejsce budowania świadomości ekologicznej.

– Uruchomiliśmy obywatelską inicjatywę uchwałodawczą, ponieważ chcemy mieć pewność, że wszystkie działki, bez wyjątku, pozostaną terenami zielonymi, a na ich obszarze powstanie nowy park chroniący ptasie siedliska. Miasto jest w komfortowej sytuacji, może wykupić działki prywatne bez ryzyka konieczności wypłacania przyszłych odszkodowań ich właścicielom – mówi Paulina Poniewska, przewodnicząca Komitetu Uchwałodawczego.

– Dysponujemy opinią Wód Polskich w Krakowie, które dopuszczają rezygnację z rezerwy pod kanał wyłącznie „pod warunkiem pozostawienia na jego planowanej trasie terenów zielonych sprzyjających wypoczynkowi na świeżym powietrzu”.  Liczymy, że miasto nie podejmie prób zmiany przeznaczenia tych działek – dodaje Poniewska.

Zgodnie z przepisami, aby projektem uchwały zajęli się miejscy radni, musi podpisać się pod nim co najmniej 300 mieszkańców miasta. Autorzy obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej apelują zatem do krakowian o wsparcie parku "Ptasi raj". Podpis złożyć może każdy mieszkaniec Krakowa posiadający czynne prawo wyborcze. Wsparcia można udzielić online, za pośrednictwem profilu zaufanego, na stronie: https://www.bip.krakow.pl/obiu/2025/136.