Atlas migracji kopytnych. Polska wpisuje na mapę łosie i żubry

Żubr europejski i łoś to największe europejskie zwierzęta kopytne, które odbywają regularne migracje. Ich coroczna wędrówka pomiędzy letnimi i zimowymi siedliskami jest dowodem na zdolność środowiska naturalnego w Polsce do zachowywania tego ważnego zjawiska. Jednakże migracje te, mimo że nie są długodystansowe, odgrywają istotną rolę w cyklu życiowym zwierząt.

Jak podkreśla prof. Rafał Kowalczyk, "Choć migracje łosi i żubrów zwykle nie odbywają się na duże odległości, odgrywają ważną rolę w cyklu życiowym tych zwierząt".

Choć te migracje mogą być krótkie, ich znaczenie w ekosystemach jest nie do przecenienia. Wielu badaczy uważa, że dzikie zwierzęta muszą mieć możliwość przemieszczania się, by móc przetrwać w środowisku zdominowanym przez ludzi. Zrozumienie i mapowanie tych szlaków jest kluczowe dla ochrony ich populacji.

Projekt Atlasu Migracji Ssaków Kopytnych, koordynowany przez Globalną Inicjatywę na rzecz Migracji Zwierząt Kopytnych (GIUM), ma na celu stworzenie repozytorium globalnych danych o migracjach tych zwierząt.

Jak stwierdza prof. Kowalczyk, "Atlas Migracji Ssaków Kopytnych pokazuje, jak wiele gatunków migruje sezonowo na całym świecie; i zwraca uwagę na wyzwania, z jakimi mierzą się te zwierzęta podczas wędrówek w środowisku zdominowanym przez ludzi i pełnym różnych barier".

Opracowywana inicjatywa ma wielowymiarowe cele. Chodzi tu nie tylko o mapowanie tras wędrówek, ale również o edukację i naświetlanie problemów związanych z migracją kopytnych. Dzięki danym z całego świata, Atlas stanowi cenne narzędzie dla naukowców i decydentów, gdyż pozwala śledzić zmieniające się schematy migracji i podejmować działania ochronne.

Instytut Biologii Ssaków PAN oraz Uniwersytet w Białymstoku są odpowiedzialni za dane dotyczące migracji łosi i żubrów w Polsce.

Jak twierdzi prof. Kowalczyk, "Zrozumienie migracji zwierząt i tworzenie map ich wędrówek jest kluczowe dla ochrony gatunków i przeciwdziałania powstawaniu barier na szlakach migracji". Działania te są szczególnie ważne w kontekście ochrony ekosystemów i utrzymania naturalnych korytarzy migracyjnych.

Warto podkreślić, że historia żubrów w Polsce to także historia sukcesu ochrony przyrody. Po reintrodukcji w 1952 roku populacja żubrów w Puszczy Białowieskiej wzrosła do niemal 900 osobników, zaś łosie nad Biebrzą, które niemal wyginęły w latach 90., odzyskały stabilną populację dzięki moratorium na ich odstrzał. Przez te działania, naturalne migracje tych zwierząt zostały zachowane, co jest kluczowe dla ich przyszłości.

Współczesne wyzwania związane z ochroną dzikiej przyrody są ogromne, dlatego opracowana mapa migracji, dostępna online, stanowi ważne narzędzie w planowaniu przyszłych działań ochronnych. Wspierając świadomość społeczną i politykę ochrony środowiska, mapa może pomóc w tworzeniu lepszych warunków dla przetrwania dzikich zwierząt.

Sezonowe migracje dużych ssaków lądowych to wyjątkowe i fascynujące zjawisko - opisuje prof. Kowalczyk. Jednocześnie zwraca on uwagę na potrzebę uwzględnienia tych wędrówek w projektach infrastrukturalnych i planowaniu przestrzennym, by uniknąć konfliktów z działaniami ludzkimi.