Augustów: Wierni prawosławni mają wreszcie cerkiew po remoncie

Król Zygmunt August 14 maja 1553 r. wystawił w Łomży dokument przeznaczający plac pod świątynię i duchownemu Hryćkowi na swoje uposażenie 2 włóki ziemi. W 1569 r. wzniesiono nad rzeką Nettą na rogu ulicy Cerkiewnej (obecnie Sienkiewicza) i Koziej (obecnie Hoża) niewielką, prostą w formie drewnianą cerkiew pod wezwaniem Matki Boskiej (dzisiaj jest tu parking przy Urzędzie Miejskim).

W 1839 r. rozpoczęto przebudowę drewnianej cerkiewki. Budynek z dachem dwuspadowym został powiększony o ołtarz i dwie boczne przybudówki oraz kopułę nad środkową częścią. Nad wejściem wzniesiono dzwonnicę. Prace budowlane trwały zaledwie dwa miesiące, a cerkiew w imię Kazańskiej Ikony Matki Bożej.

Pieniądze na renowacją pochodziły z pieniędzy jakie parafia uzyskała ze sprzedaży ziemi, przez którą przebiega obecnie część Kanału Augustowskiego.

Budowa cerkwi p.w. świętych Apostołów Piotra i Pawła

16 maja 1879 r. miasto wyznaczyło i przekazało na budowę nowej świątyni nieodpłatnie piątą część miejskiego ogrodu spacerowego w samym centrum miasta na placu rynkowym (dziś skwer z fontanną na Rynku Zygmunta Augusta). 9 czerwca poświęcono kamień węgielny. Świątynia była w pełni wykończona pod koniec września, a 7 października 1884 r. nastąpiło jej wyświęcenie. Świątynia mogła zmieścić do 800 osób.

Ostatnie nabożeństwo w cerkwi Świętych Piotra i Pawła było odsłużone, za pozwoleniem władz, w dni Wielkanocne 1924 r.W 1926 cerkiew została rozebrana.

Poświęcenie cerkwi Hagia Sophia w Warszawie. Tysiące wiernych z całej Polski, silna reprezentacja z Podlasia i Białegostoku

Garnizonowa cerkiew św. Mikołaja Cudotwórcy

Budowę cerkwi garnizonowej pod wezwaniem św. Mikołaja Cudotwórcy 104. Ustiużskiego Pułku, na placu pomiędzy budynkami koszarowymi, rozpoczęto na początku XX w., a budowę ukończono świątyni1909 r.

W czasie I wojny światowej cerkiew uległa dewastacji (w 1915 r. odgrywała rolę magazynu broni zdobytej przez Niemców po pokonaniu wojsk rosyjskich w Puszczy Augustowskiej). W 1927 r. budynek wyremontowano i służy on do dziś jako kościół katolicki .

W lutym 1915 r. Niemcy wyparli Rosjan z Augustowa. Prawie cała ludność prawosławna udała się na Bieżeństwo. Pułkowa cerkiew św. Mikołaja odgrywała rolę magazynu broni, a cerkiewkę Kazańskiej Ikony Matki Bożej Niemcy zamienili na kuźnię. Cerkiew Pietropawłowska została zamieniona przez Niemców na kościół garnizonowy.

W czasie odwrotu wojsk rosyjskich doszło do cudownego objawienia się na niebie żołnierzom Matki Bożej z Jezusem, która ręką wskazywała na zachód. Niedługo po tym cudownym objawieniu pokrzepiona wstawiennictwem Matki Bożej żołnierze przystąpiła do kontrnatarcia na Niemców. Po zaciekłych bojach w lasach Augustowskich odniosła wielkie zwycięstwo i wyparła nieprzyjaciela poza Augustów.

Po wojnie parafia rozpoczęła działalność dopiero w 1954 r. Początkowo cerkiew została zorganizowana w domu prywatnym przy ul. Przemysłowej. Od 1957 r. na potrzeby cerkwi adaptowano dom przy ulicy Sienkiewicza 17. NA początku lat 80-tych XX w. pozyskano pomieszczenia na tymczasową kaplicę, władze miasta zaproponowały wolnostojący lokal przy ul. Pl. J. Krasickiego 4 (obecnie Pl. Z. Augusta), położony na tyłach jednej z kamienic.

Po kolejnych prośbach i spotkaniach z władzami miasta, w 2000 roku, parafia otrzymała propozycję zlokalizowania cerkwi przy ul. Arnikowej lub Mazurskiej. W 2006 r. bp Jakub zatwierdził lokalizację przy ul. Mazurskiej.

W 2015 r. abp Jakub zatwierdził projekt budowy nowej cerkwi, która nawiązuje wyglądem do dawnej cerkwi świętych Piotra i Pawła. Jest ona znacznie mniejsza, nie ma tak okazałej dzwonnicy, a zaplanowana jest na pomieszczenie 120 osób. Projekt architekta z Białegostoku pana Mirosława Siemionowa zawiera elementy współczesnej architektury.

12 października 2016 r. rozpoczęto pierwsze wykopy pod budowę nowej cerkwi w Augustowie. Obecnym proboszczem jest o. Marek Mariusz Kozłowski (2010 - obecnie).

Czytaj więcej: cerkiew.augustow.pl