Białystok: Do Galerii Arsenał trafiły kolejne dzieła sztuki. W "Kolekcji II" znalazły się trzy nowe prace wyjątkowych artystów

W 2025 roku Galeria Arsenał w Białymstoku realizuje zakup dzieł sztuki do "Kolekcji II", którego łączna wartość wynosi 221 065 zł. W bieżącym roku galeria, na zakup przedmiotowych dzieł sztuki otrzymała dotację w kwocie 120 tys. zł w ramach Programu Rządowego "Kolekcje sztuki współczesnej" ze środków finansowych Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz 101 tys. zł z dotacji celowej z budżetu miasta na realizację inwestycji i zakupów majątkowych pn.: "Zakup dzieł sztuki".

W ramach projektu zakupione zostały następujące dzieła sztuki:

• Janek Simon, Człowiek z głową psa 1-5, 2015, zestaw 2 obiektów, wydruk 3-d, polimer PLA, 5x47x17 x15 cm, egzemplarze nr 2 z edycji 2 + 1AP

• Kateryna Lysovenko, Giving Birth, 2024, olej na płótnie, 53 x 50 cm

• Ślepowrony, 2020-2021, film: 37'18", Ed. 2/5 +2 AP, reżyseria: Joanna Rajkowska, scenariusz: Robert Yerachmiel Sniderman, Joanna Rajkowska (autorzy).

W tym roku kupiliśmy właściwie trzy pozycje - mówi Monika Szewczyk, dyrektor galerii. - Człowiek z głową psa, to cykl pięciu obiektów Janka Simona. Zaczęliśmy go kupować w zeszłym roku, zabrakło nam środków. W tym roku dokupiliśmy dwa brakujące obiekty i mamy już pełen zestaw, który złożony jest z pięciu figurek polimerowych wykonanych techniką wydruku 3D. Został przez Janka zrobiony z inspiracji podróżami Marco Polo.

Do kolekcji galerii trafił też olej na płótnie Kateryny Lysovenko zatytułowany "Giving Birth" (czyli "Poród").

Bardzo długo zastanawiałam się nad wyborem pracy Kateryny Lysovenko - dodaje Szewczyk. - Jest to artystka ukraińska, która na początku wojny wyemigrowała, przez jakiś czas była w Polsce na rezydencji (...) W tej chwili jest już powiedziałabym klasyczną postacią dla opowiadania o wojnie w Ukrainie, o macierzyństwie wobec tej wojny, o roli kobiet wobec tej wojny, o uchodźstwie. Te wszystkie aspekty, z którymi my ciągle pracujemy i do których ciągle wracamy pojawiają się w jej pracach (...) Artystka jest szalenie obecna w tej chwili, robi spektakularną karierę. Wybierając akurat tę jej pracę, świadomie zrezygnowałam z takich wątków, które są dla niej bardzo charakterystyczne, czyli z wątków mitologicznych, przeróżnych postaci mitycznych czy z obszarów fantazji, a skupiłam się na bardzo bezpośrednim pokazaniu bólu.

Ostatnim zakupionym dziełem są "Ślepowrony" w reż. Joanny Rajkowskiej.

"Ślepowrony" to praca zrealizowana przez Joannę Rajkowską i Roberta Snidermana - wyjaśnia dyrektor Galerii Arsenał. - Jest to naprawdę niesamowity film mocno oparty na wątkach biograficznych dotyczących oczywiście Holokaustu, ale to słowo tam w ogóle nie pada. Myślę, że on ma dużo bardziej uniwersalną wymowę i mówi przede wszystkim o traumach(...) To opowieść o tym, że trauma czasami owocuje okrucieństwem i agresją. I film jest naprawdę niesamowity.

Ale, jak zapewnia Monika Szewczyk, każda z zakupionych do kolekcji prac jest wyjątkowa. I każda jest bardzo ważna.

Te wszystkie prace są strasznie ważne. Nie przez przypadek je kupujemy. Zawsze jest za mało pieniędzy na te zakupy i za dużo propozycji, za dużo pomysłów. Zawsze musimy obcinać swoje apetyty i redukować, wybierać to, co najważniejsze - dodaje Szewczyk. - Myślę, że w takich opowieściach z obszaru sztuki współczesnej, o współczesnym życiu i o tym, co nas dotyczy, to są ogromnie istotne prace. Staramy się, żeby te prace na tyle mówiły o życiu, żeby nam troszeczkę pomagały w poruszaniu się w obecnej rzeczywistości.

"Kolekcja II" Galerii Arsenał w Białymstoku nie jest zbiorem jednolitym, tak jak niejednolita jest sztuka przełomu XX i XXI wieku. Prezentuje najważniejsze zjawiska w sztuce polskiej, odzwierciedla ślady przemian, jakie zachodziły w kulturze po okresie transformacji. Jednocześnie - z racji programu galerii - obrazuje również tendencje i zmiany rysujące się w sztuce Białorusi, Ukrainy, Czech czy Armenii.

Kolekcja ta jest stosunkowo młoda. Pierwsze zakupy dokonane przez galerię na rzecz tego zbioru miały miejsce w roku 1992. Od tego czasu "Kolekcja II" gromadzi prace artystów polskich i zagranicznych (ze szczególnym uwzględnieniem obszaru Europy Środkowo-Wschodniej) powstałe po roku 1989. Na ten zbiór składa się około 300 pozycji: malarstwo, obiekty, instalacje, wideo, fotografie, rysunek i prace efemeryczne - idee.

"Kolekcja II", jak zapewniła dyrektor galerii "nie śpi w magazynie".

Staramy się oczywiście reagować na wszystkie próby wypożyczenia i pokazywania tej kolekcji w świecie. W tym roku, organizując jubileusz, też żeśmy tą kolekcją mocno zadziałali w przestrzeni publicznej - podkreśla Monika Szewczyk. - Wyszliśmy poza galerię i pokazywaliśmy pracę z kolekcji w przeróżnych miejscach.

Podczas konferencji prasowej opowiedziano też o nadchodzącej wystawie indywidualnej Zhanny Kadyrovej zatytułowanj "Awulsja", której wernisaż zaplanowany jest na 5 grudnia w Galerii Arsenał elektrowni (ul. Elektryczna 13, wejście od ul. Świętojańskiej). Ekspozycję będzie można oglądać do 15 lutego 2026 r. Kuratorką jest Monika Szewczyk, a za koordynację odpowiada Yulia Kostereva.

- Bardzo zapraszam, bo to ogromnie ważna wystawa - podsumowuje Szewczyk. - Ale to jest też taka wystawa, która wymaga od nas ogromnie dużego nakładu sił, pracy i wyobraźni od nas, a od artystki jeszcze więcej. Zhanna Kadyrova jest artystką ukraińską, bardzo znaną. To już jest naprawdę gwiazda i za chwilę będzie reprezentowała Ukrainę w pawilonie ukraińskim na Biennale w Wenecji.

Miejskie instytucje kultury w Białymstoku podsumowały finansowo 2024 rok. Zobacz, kto był na plusie, a kto pod kreską. I kto kieruje kulturą