Dramatyczne losy na tle historii. Wystawa IPN "Droga i Dziedzictwo"
Wyjątkowa wystawa w Częstochowie
Wystawa opowiada ponadstuletnie dzieje polskiej rodziny Moszoro, pochodzącej z kresów II Rzeczypospolitej, której losy wojna rzuciła aż do Argentyny. W ich historii odbijają się losy tysięcy Polaków – rozdzielonych przez wojenne zawieruchy, represje i emigrację, ale trwale związanych z Ojczyzną.
Wystawa została przygotowana przez Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej. Jej uroczysty wernisaż odbył się 16 czerwca na Jasnej Górze. Ekspozycja jest dostępna dla zwiedzających do 31 sierpnia.
- Ta rodzina przetrwała i była Polakami, katolikami dzięki temu, że miała to odniesienie do Częstochowy, tutaj jeśli mogli też pielgrzymowali. Za tą rodziną szły wszystkie wartości takie „arcy” Polskie. Oni przenieśli tę polskość, wartości chrześcijańskie za ocean do Argentyny i dzielili się nimi i z wszystkimi, którzy tam mieszkali. Mieli ogromny wpływ nie tylko na Polaków tam mieszkających, ale na całą społeczność– mówił dr Mateusz Szpytma, zastępca prezesa IPN.
Wśród uczestników wernisażu był przeor Jasnej Góry o. Samuel Pacholski, który nie krył wzruszenia i dumy z obecności tej ekspozycji na terenie sanktuarium.
– Jesteśmy winni pamięć tej wspaniałej rodzinie. To podziękowanie za to, co uczynili dla Polski, że stali się mecenasami Kościoła polskiego, ale także polskiej kultury, języka, historii w tak odległej ziemi dla nas, jaką jest Argentyna – powiedział o. Pacholski. Podkreślił, że wystawa może stać się impulsem do narodowej dumy. – Myślę, że kiedy zapoznamy się z tą wystawą i z tym, jak skomplikowane były losy rodziny Moszoro, jak wiele ci ludzie musieli przejść, a równocześnie zachować hart ducha i miłość do tych wartości, w których zostali wychowani, które pielęgnowali, przekazywali swoim potomnym. To wszystko może stanowić impuls do dumy, że możemy być Polakami w tak różnych miejscach na świecie – dodał.
Rodzinne pamiątki i dokumenty w Archiwum IPN
Wystawa powstała na bazie zbiorów przekazanych w ramach projektu „Archiwum Pełne Pamięci” przez Bartłomieja Stanisława Moszoro, konsula honorowego RP w Rosario. Wśród eksponatów są m.in. nieśmiertelniki i manierka Kazimierza Moszoro z czasów służby w Polskich Siłach Zbrojnych oraz modlitewnik Ludmiły Dąbrowskiej, który towarzyszył jej od więzienia na Montelupich aż po Auschwitz.
Dwujęzyczna opowieść i niepublikowane filmy
Na wystawie znalazły się plansze w językach polskim i hiszpańskim, ukazujące losy rodziny oraz życie polskiej emigracji w Ameryce Południowej. Wśród materiałów są również nieprezentowane wcześniej amatorskie filmy Eugeniusza Siedleckiego – żołnierza 1. Dywizji Pancernej gen. Maczka i przyjaciela rodziny Moszoro.
Ekspozycja została objęta honorowym patronatem Ambasady Argentyny w Polsce. Jej prezentacja na Jasnej Górze ma nie tylko wymiar edukacyjny i historyczny, ale również symboliczny – przypomina o sile dziedzictwa, które mimo rozłąki z krajem, trwało przez pokolenia.
