Kiedyś remontowano w niej parowozy. Teraz miałyby być mieszkania

Szabrowana przez ostatnie lata zabytkowa hala w Starosielcach przejdzie metamorfozę. Jest plan, by przekształcić ją w... mieszkaniówkę. - To dość zaskakujący pomysł – komentują obrońcy zabytków. I czekają na koncepcję.
W zabytkowej, XIX-wiecznej hali, w której naprawiano tabor kolejowy, miałyby powstać mieszkaniaW zabytkowej, XIX-wiecznej hali, w której naprawiano tabor kolejowy, miałyby powstać mieszkania.
Źródło zdjęć: © Polska Press Grupa | fot. Wojciech Wojtkielewicz
Andrzej Kłopotowski
  • W zabytkowej, XIX-wiecznej hali, w której naprawiano tabor kolejowy, miałyby powstać mieszkania
  • W zabytkowej, XIX-wiecznej hali, w której naprawiano tabor kolejowy, miałyby powstać mieszkania
  • W zabytkowej, XIX-wiecznej hali, w której naprawiano tabor kolejowy, miałyby powstać mieszkania
  • W zabytkowej, XIX-wiecznej hali, w której naprawiano tabor kolejowy, miałyby powstać mieszkania
[1/4] W zabytkowej, XIX-wiecznej hali, w której naprawiano tabor kolejowy, miałyby powstać mieszkania. Źródło zdjęć: Polska Press Grupa | fot. Wojciech Wojtkielewicz

Hala to pozostałość po XIX-wiecznych – zajmujących się naprawą parowozów i wagonów - Zakładach Remontowych Zaplecza Kolei Żelaznych. Powstały one przy ukończonej w 1873 roku linii kolei brzesko-grajewskiej, która pozwoliła de facto połączyć Odesę nad morzem Czarnym z Królewcem nad Bałtykiem. W latach międzywojennych, po odzyskaniu przez Polskę niepodległości mieściły się tu Drogowe Warsztaty Mostowe. Po II wojnie światowej – Kolejowe Zakłady Konstrukcji Stalowych. Ostatnim użytkownikiem był Mostostal. Później na zakład wszedł syndyk. Obecnie teren to własność prywatna.

Hala w Starosielcach. Obiekt z długą historią

Niestety, przez ostatnie lata hala była szabrowana m.in. przez zbieraczy złomu. Powojenną dobudówkę do niej zburzono. XIX-wieczne mury przetrwały, gdyż w 2017 roku wpisane zostały do rejestru zabytków. Podobnie jest z innym obiektem z tego okresu – niewielkim magazynem tranzytowym stojącym na południe od hali. Zabytkiem ewidencyjnym z kolei jest powojenna wieża ciśnień.

Właściciele próbowali wykreślić halę i magazyn z rejestru zabytków. Wystąpili z takim wnioskiem do ministerstwa kultury i dziedzictwa narodowego. Jeszcze w połowie kwietnia tego roku miasto odpowiadało, że postępowanie nie zakończyło się. Z wyjaśnień wynikało też, że „do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia sprawy wpisu dawnego magazynu tranzytowego i hali fabrycznej przy ul. Warsztatowej do rejestru zabytków brak jest możliwości prawnych do podejmowania działań przez Miejskiego Konserwatora Zabytków”.

Zamieszanie z wykreśleniem z rejestru

Ale gdy zapytaliśmy o postępowanie w resorcie kultury, otrzymaliśmy zgoła odmienną odpowiedź.

- Dawny magazyn tranzytowy oraz hala fabryczna w Białymstoku przy ul. Warsztatowej zostały wpisane do rejestru zabytków 21 grudnia 2017 roku, decyzją Podlaskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. 22 kwietnia 2024 r. Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego odmówił skreślenia tych budynków z tego rejestru. Skarga, wniesiona do tej decyzji, została oddalona wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 26 września 2024 roku. Wyrok ten jest prawomocny od 29 października 2024 roku – czytamy w odpowiedzi z Warszawy.

Zapytaliśmy więc ponownie miasto jak jest z halą.

- Dokumentacja dotycząca decyzji Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, odmawiająca skreślenia hali fabrycznej i budynku magazynowego przy ul. Warsztatowej w Białymstoku z rejestru zabytków, została przekazana Miejskiemu Konserwatorowi Zabytków przez Podlaskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków pismem z 13 czerwca br. Mimo, iż nie zakończyły się wszystkie postępowania administracyjne dotyczące hali fabrycznej i budynku magazynowego - jak wynika z informacji od Podlaskiego WKZ z dnia 18 czerwca 2025 r. - właściciel nieruchomości złożył już do MKZ wniosek o wydanie zaleceń konserwatorskich określających sposób korzystania z zabytków, ich zabezpieczenia i wykonywania prac konserwatorskich oraz zakresu dopuszczalnych w nich zmian – odpowiada nam Magdalena Gajewska z biura prasowego w magistracie.

Były hale zakładowe będą lofty

W jaki sposób miałyby zostać zagospodarowane zabytki?

- Właściciel planuje adaptację obiektu pofabrycznego oraz obiektu magazynowego na cele mieszkalno-usługowe tzn. w parterze budynku lokale usługowe, na kondygnacjach wyższych mieszkania o podwyższonym standardzie – lofty. Opracowanie zaleceń jest w toku. Jest to wstęp do dalszych prac projektowych i oczekiwanego remontu – dodaje przedstawicielka magistratu.

Co na to obrońcy zabytków?

- To dość zaskakujący pomysł, zważywszy że hala stoi w sąsiedztwie torów kolejowych prowadzących do Ełku a dalej Olsztyna i Gdańska. Ale poczekajmy na projekt. Sama jestem ciekawa, co z tego wyjdzie. Wiem jedno. To cenny obiekt, świadczący o kolejowej przeszłości Starosielc i ważne jest, by został zachowany – komentuje Barbara Tomecka z białostockiego Towarzystwa Opieki nad Zabytkami.

Dodajmy, że bliżej ulicy Klepackiej – między osiedlem komunalnym, a torami powstaje już jeden blok. Kolejne są w planach. W planach jest też modernizacja linii kolejowej do Ełku, będącej częścią szlaku Rail Baltica.

Nasz zabytek walczy o prestiżowy tytuł

Zabytkowy pustostan w centrum Białegostoku

Wybrane dla Ciebie

Park Aktywności "Czarodziejska Góra". Wakacyjne godziny otwarcia
Park Aktywności "Czarodziejska Góra". Wakacyjne godziny otwarcia
Brutalna zbrodnia. Zginął w najgłośniejszym morderstwie lat 90.
Brutalna zbrodnia. Zginął w najgłośniejszym morderstwie lat 90.
Pijany kierowca ruszył do ucieczki. Teraz grozi mu 5 lat więzienia
Pijany kierowca ruszył do ucieczki. Teraz grozi mu 5 lat więzienia
Poronin jak z filmu: pierwsze kino samochodowe w gminie przyciągnęło tłumy
Poronin jak z filmu: pierwsze kino samochodowe w gminie przyciągnęło tłumy
Zginęła niesłusznie. Historia miłosna z tragicznym finałem
Zginęła niesłusznie. Historia miłosna z tragicznym finałem
Pechowa inauguracja przystanku Radom Wschodni. Windy i schody ruchome nieczynne
Pechowa inauguracja przystanku Radom Wschodni. Windy i schody ruchome nieczynne
Wakacyjne zmiany w diecie, które naprawdę mają sens
Wakacyjne zmiany w diecie, które naprawdę mają sens
Prowadził pod wpływem alkoholu. W samochodzie były dzieci
Prowadził pod wpływem alkoholu. W samochodzie były dzieci
Pierwszy wakacyjny weekend. Niechlubne statystyki z Zamościa
Pierwszy wakacyjny weekend. Niechlubne statystyki z Zamościa
Porzucili auto i próbowali uciec policji. Pościg w Końskich
Porzucili auto i próbowali uciec policji. Pościg w Końskich
Mazowieckie: Policyjny pościg przez dwa powiaty. Nietrzeźwy kierowca zatrzymany
Mazowieckie: Policyjny pościg przez dwa powiaty. Nietrzeźwy kierowca zatrzymany
Stalowa Wola. 17-latek podejrzany o zniszczenie mienia
Stalowa Wola. 17-latek podejrzany o zniszczenie mienia