Koniaków: Nie tylko dla koneserów sztuki ludowej. Niezwykła atrakcja w sercu Beskidów
Beskidzki skarb narodowy
Koniaków, malowniczo położony w Beskidzie Śląskim, słynie nie tylko z górskich widoków, ale i z delikatnych, ręcznie heklowanych koronek. To jedyne takie miejsce na świecie, gdzie szydełkuje się bez wzorników, a każda praca jest unikatowym dziełem sztuki. Centrum Koronki Koniakowskiej, otwarte w 2019 roku, łączy muzeum, galerię i sklepik z twórczością lokalnych artystek. To miejsce dla turystów ciekawych kultury, pasjonatów rękodzieła, ale też rodzin z dziećmi - bo koronka może zaskoczyć każdego.
Od czepców po światowe wybiegi
Tradycja sięga końca XIX wieku, kiedy koronki zdobiły czepce zamężnych kobiet. Z czasem przerodziły się w serwety i dekoracje domowe, by w XX wieku podbić świat mody. Twórczość koniakowskich koronczarek trafiła m.in. do papieża Jana Pawła II, królowej Elżbiety II i japońskiej projektantki Rei Kawakubo. Z czasem powstały także bardziej odważne realizacje - słynne "stringi z Koniakowa", które pojawiły się nawet na pokazach Victoria's Secret. W 2017 roku tradycja szydełkowania została wpisana na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego, a w 2022 roku koronka koniakowska uzyskała status oznaczenia geograficznego.
Wystawy, warsztaty i niezwykłe eksponaty
Muzeum Koronki Koniakowskiej to przestrzeń, gdzie tradycja spotyka się z nowoczesną formą prezentacji. Na wystawach można zobaczyć zarówno zabytkowe czepce i serwety, jak i współczesne dzieła koronczarek. Zwiedzanie uzupełniają stare fotografie oraz opowieści o symbolice motywów - od "różyczek" po "koniczynki".
Dla grup organizowane są warsztaty, podczas których można spróbować własnych sił w heklowaniu. To doskonała okazja, by przekonać się, ile cierpliwości i precyzji wymaga stworzenie choćby najmniejszego elementu.
Kim jest strażniczka tradycji?
Za powstaniem Centrum stoi etnolożka Lucyna Ligocka-Kohut - menedżerka i animatorka kultury ludowej. To dzięki jej pasji koronka koniakowska ma dziś swoje miejsce w świadomości turystów i badaczy. Choć sama nie hekluje, potrafi opowiadać o koronce z zapałem, który udziela się każdemu zwiedzającemu. Jej działalność sprawiła, że koronka z Koniakowa jest postrzegana nie tylko jako rękodzieło, ale jako żywe dziedzictwo kulturowe Beskidów.
Informacje praktyczne dla zwiedzających
- Adres: Centrum Koronki Koniakowskiej, 43-474 Koniaków 704, woj. śląskie
- Godziny otwarcia:
- wtorek-piątek: 9:00-17:00
- sobota-niedziela: 10:00-18:00 (zimą do 17:00)
- poniedziałki - nieczynne
- Ceny biletów:
- dorośli, młodzież, dzieci - 15 zł
- wstęp wolny dla koniakowskich koronczarek
- przewodnik (do 10 osób) - 30 zł
- Warsztaty koronki koniakowskiej: 50 zł/osoba (dla grup po wcześniejszym uzgodnieniu)