Kradzież na wakacjach za granicą – jak się chronić i co robić, gdy do niej dojdzie?

Jak brzmi stare porzekadło: „Przezorny zawsze ubezpieczony”, zatem „dmuchajmy na zimne” i przygotujmy się przed wyjazdem odpowiednio, aby zminimalizować ryzyko i przykre konsekwencje kradzieży. Aby zachować zimną krew w kryzysowej sytuacji, należy zadbać o następujące kwestie:

• Skanuj i kopiuj dokumenty: Zrób zdjęcia lub skany paszportu, dowodu osobistego, prawa jazdy i wiz. Przechowuj je w bezpiecznym miejscu online (np. na dysku w chmurze, w e-mailu) oraz miej przy sobie fizyczne kserokopie, trzymane oddzielnie od oryginałów.
• Rozdziel pieniądze i karty: Nigdy nie noś wszystkich pieniędzy i kart płatniczych w jednym miejscu. Część gotówki zostaw w hotelowym sejfie, a na miasto zabieraj tylko niezbędną kwotę.
• Zapisz ważne numery: Przygotuj listę numerów telefonów do banku (w celu zastrzeżenia kart), do ubezpieczyciela oraz do najbliższej polskiej ambasady lub konsulatu.
• Ubezpieczenie: Wykup polisę turystyczną obejmującą kradzież bagażu i mienia osobistego. To kluczowy element, który może uratować nasz budżet w razie strat.

Utrata dokumentów na urlopie, to niewątpliwie jedna z najgorszych sytuacji, jakie mogą nas spotkać. Bez dokumentów nie tylko nie możemy potwierdzić swojej tożsamości, ale również mamy problem z powrotem do kraju. W takim przypadku należy działać szybko:

1. Zgłoś kradzież na policję: Pierwszym krokiem jest udanie się na najbliższy posterunek policji i zgłoszenie kradzieży. Poproś o wydanie zaświadczenia potwierdzającego ten fakt – będzie ono niezbędne w dalszych procedurach.
2. Skontaktuj się z polską placówką dyplomatyczną: Znajdź najbliższą ambasadę lub konsulat RP. Tam, na podstawie posiadanych kopii dokumentów i zaświadczenia z policji, będziesz mógł ubiegać się o wydanie paszportu tymczasowego, który umożliwi powrót do Polski.

Jeśli kradzież dokumentów miała miejsce tuż przed planowanym powrotem, a wyrobienie paszportu tymczasowego zajmie trochę czasu, należy niezwłocznie poinformować o tym swojego przewoźnika (linię lotniczą, autokarową) oraz, jeśli podróżujemy z biurem, rezydenta lub przedstawiciela touroperatora. Warto sprawdzić warunki posiadanej polisy ubezpieczeniowej – często obejmuje ona koszty zakwaterowania i zmiany rezerwacji biletu w takich losowych sytuacjach.

Kradzież warto, a nawet trzeba zgłosić, nawet jeśli mamy mglistą szansę na odzyskanie swoich rzeczy, ponieważ nasze formalne działania mogą być kluczowe z kilku powodów:

• Bez policyjnego protokołu nie uzyskamy odszkodowania z polisy ubezpieczeniowej.
• Zaświadczenie o kradzieży jest wymagane przez konsulat do wydania paszportu tymczasowego.
• Jest to dowód dla banku, że utrata kart nie wynikła z naszego zaniedbania.

Takie działanie zabezpieczy nasze interesy i powinniśmy traktować je jako obowiązkowe, nawet jeśli z góry wiemy, że nie przyniesie ono rezultatu w postaci odzyskania skradzionych rzeczy, czy ujęcia sprawcy.

Procedura zgłoszenia jest podobna, ale w przypadku kradzieży na terenie hotelu należy niezwłocznie poinformować o tym fakcie kierownictwo obiektu. Hotel ma obowiązek pomóc w kontakcie z policją i zabezpieczyć ewentualny monitoring. Odpowiedzialność hotelu za rzeczy wniesione przez gościa jest regulowana prawnie, choć często ograniczona do określonej kwoty, chyba że cenne przedmioty zostały zdeponowane w sejfie.

Oczywiście charakter naszego wyjazdu, to czy podróżujemy w formie zorganizowanej wycieczki, czy jest to wyjazd na własną rękę, ma wpływ na to, jak sobie poradzimy w kryzysowej sytuacji. 

Podróżując samodzielnie, jesteśmy zdani wyłącznie na siebie. Musimy sami znaleźć komisariat, skontaktować się z konsulatem i zorganizować dalsze kroki. Podróżując z biurem podróży, możemy liczyć na pomoc rezydenta lub pilota wycieczki. Ich rolą jest pomoc w takich sytuacjach – od tłumaczenia na policji, przez wskazanie drogi do konsulatu, po pomoc w kontakcie z ubezpieczycielem i przewoźnikiem. To jedna z największych zalet zorganizowanych wyjazdów.

Jeśli skradzionych rzeczy nie udało się odzyskać, a były one cenne (np. drogi sprzęt elektroniczny, biżuteria), nasze pole manewru jest ograniczone, ale wciąż istnieją pewne kroki:

• Dokończ formalności z ubezpieczycielem: Złóż wszystkie wymagane dokumenty, w tym protokół z policji i dowody zakupu skradzionych przedmiotów, aby uzyskać odszkodowanie.
• Zgłoszenie w Polsce: Kradzież popełnioną za granicą można również zgłosić polskiej policji lub prokuraturze. Choć polskie organy nie będą prowadzić dochodzenia w innym kraju, zgłoszenie może mieć znaczenie formalne, np. dla celów ubezpieczeniowych lub w przypadku, gdyby sprawca został ujęty.

Jeśli złodziej zostanie schwytany, może dojść do sytuacji, w której organy ścigania wezwą osobę pokrzywdzoną do złożenia zeznań lub udziału w rozprawie sądowej w kraju, w którym doszło do przestępstwa.

Wiele zależy od systemu prawnego danego państwa oraz umów międzynarodowych. W niektórych przypadkach możliwe jest złożenie zeznań w polskim konsulacie lub w ramach pomocy prawnej, zatem istnieje szansa, że uniknie się konieczności odbycia ponownej podróży.

Myślę, że w dzisiejszych czasach nie powinniśmy się nawet zastanawiać nad tym, czy warto kupić polisę, bo odpowiedź jest tylko jedna: absolutnie tak. Koszt polisy turystycznej jest niewielki w porównaniu do potencjalnych strat. Dobre ubezpieczenie pokryje nie tylko wartość skradzionego bagażu, ale może również sfinansować koszty związane z wyrobieniem nowych dokumentów, przymusowym przedłużeniem pobytu czy pomocą prawną. To nasz  finansowy i psychiczny bufor bezpieczeństwa. Nie powinniśmy oszczędzać na tym co zapewnia nam komfort i daje poczucie bezpieczeństwa.

Bądźmy rozważni i myślmy do przodu, zanim spotka nas coś przykrego. Oczywiście ryzyka kradzieży nie da się całkowicie wyeliminować, ale odpowiednie przygotowanie i wiedza o tym, jak postępować, mogą znacząco ograniczyć negatywne skutki takich sytuacji.