Kraków: Komunikacja miejska bez tajemnic

Po Krakowie jeżdżą autobusy, których trzycyfrowe numery linii zaczynają się od 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 i 9. Te numery to jednocześnie ważna informacja dla pasażerów, którą warto znać. Inne oznaczenia mają z kolei autobusy i tramwaje kursujące na liniach specjalnych oraz rekreacyjnych, które działają sezonowo. Co oznacza pierwsza cyfra w numerze linii autobusu?

Numery autobusów zaczynające się od cyfry 1 oraz 4 oznaczają zwykłe linie dzienne, które kursują w granicach miasta i zatrzymują się na każdym przystanku. Do korzystania z nich wystarczą zwykłe bilety. Inna sytuacja jest w przypadku linii zaczynających się od numeru 2 oraz 3, a także 9. To linie wyjeżdżające poza granicę Krakowa lub kursują całkowicie poza granicami miasta i w ich przypadku bilet 24-godzinny i 7 dniowy ważny w strefie I nie wystarczy, jeśli nasz cel podróży znajduje się poza granicami strefy miejskiej. W granicach Krakowa do przejazdu nimi uprawniają bilety ważne w strefie I, podobnie, jak w przypadku zwykłych linii miejskich. Aby wyjechać poza granice miasta należy skasować bilet czasowy, pamiętając, że w przypadku biletów 24-godzinnych i 7 dniowych należy zakupić droższy, który pozwala na przejazdy poza miastem.

Dodatkowo linie autobusowe, których numery zaczynają się od cyfry 3, to tzw. linie aglomeracyjne przyspieszone - nie tylko wyjeżdżają poza granice miasta, ale również nie zatrzymują się na wszystkich przystankach. Podobnie nie na wszystkich przystankach zatrzymają się autobusy przyspieszone linii miejskich z cyfrą 5 na pierwszej pozycji. Z kolei autobusy oznaczone na początku cyfrą 9 to autobusy linii aglomeracyjnych kursujące w nocy. Nocne linie kursujące w granicach Krakowa rozpoznamy po cyfrze 6. Pozostała jeszcze numeracja linii autobusowych i jednocześnie tramwajowych, na czele których stoi cyfra 7 - to linie zastępcze kursujące czasowo w związku z remontami ulic i torowisk.

Mniej skomplikowanie wygląda sytuacja w przypadku linii tramwajowych. Wszystkie kursują w granicach miasta i zatrzymują się na wszystkich przystankach. Są oznaczone numerami dwucyfrowymi i podobnie jak w przypadku linii nocnych autobusowych, nocne tramwaje zobaczymy z cyfrą 6 na początku. Do przejazdu nimi uprawniają zwykłe bilety ważne w strefie I. Trzeba pamiętać, że tramwaje nocne kursują tylko w weekendy od piątku do nocy z niedzieli na poniedziałek, a w pozostałe dni zastępują je autobusy.

Numer linii, który w pojazdach wyświetlony jest na jasnym tle lub obok numeru znajduje się znak strzałki oznacza, że dana linia nie kursuje po swojej stałej trasie.

Najczęściej w godzinach wieczornych zobaczymy tramwaje z oznaczeniem "Zajezdnia Nowa Huta" lub "Zajezdnia Podgórze". Tramwaje te zatrzymują się na wszystkich przystankach po trasie do zajezdni. Obowiązują na nie zwykłe bilety. Autobusy zjeżdżające do zajezdni nie zabierają pasażerów.

Jeśli nie korzystamy z biletów miesięcznych, do wyboru mamy bilety czasowe:

• normalny 20-minutowy - 4 zł
• 60-minutowy lub jeden przejazd - 6 zł
• 90-minutowy - 8 zł.

Bilety te są ważne w strefie I, II i III. Przejazdy ulgowe są o połowę tańsze. W ofercie dostępne są również bilety 24-, 48- 72-godzinne i 7-dniowe.

Bilet 24-godzinny

• normalny kosztuje 17 zł ważny w strefie I oraz 22 zł ważny w strefach I+II+III. Ulgowy to koszt odpowiednio 8,50 zł i 11 zł.

Bilet 48-godzinny ważny we wszystkich strefach

• normalny 35 zł, ulgowy 17,50 zł

Bilet 72-godzinny ważny we wszystkich strefach

• normalny 50 zł, ulgowy 25 zł

Bilet 7 dniowy

• 56 zł dla przejazdów w strefie I i 68 zł w strefach I+II+III. Bilety ulgowe kosztują odpowiednio 28 zł i 34 zł.

W ofercie znajdziemy również bilety weekendowe rodzinne, jednoprzejazdowe dla grupy 20 osób oraz wspólne 70-minutowe na łączone przejazdy komunikacją miejską w Krakowie i pociągami Kolei Małopolskich na określonych odcinkach.

Wszystkie autobusy kursujące po Krakowie to pojazdy z niską podłogą na całej długości pojazdu. Inaczej jest z tramwajami, z których zdecydowana większość to pojazdy niskopodłogowe lub częściowo z niską podłogą, umieszczoną w środku wagonu. Wejście na wózki dziecięce i inwalidzkie oznaczono odpowiednimi piktogramami. W przypadku autobusów i tramwajów niskopodłogowych wejście to znajduje się najczęściej przy drugich drzwiach, w najnowszych Lajkonikach dodatkowo w środku wagonu, a w tramwajach z częściowo niską podłogą tylko w środku wagonu.

Rowery z kolei bez problemu przewieziemy w tramwajach nazywanych Krakowiakami, gdzie w przedostatnim członie składu znajdziemy specjalne miejsce do przewozu rowerów.

• w niektórych punktach handlowych (np. w sklepach, w kioskach z prasą),
• w Punkcie Obsługi PasażerówKMK (POP) przy ul. Wielopole 1 - od 50 szt. lub o wartości min. 500 zł,
• w stacjonarnych automatach biletowych KMK: w systemie Krakowskiej Karty Miejskiej (KKM) lub w systemie Małopolskiej Karty Aglomeracyjnej (MKA)
• w aplikacjach mobilnych: iMKA, moBiLET, SkyCash, jakdojade lub zbiletem.pl (bilety wspólne 70-minutowe w aplikacjach: iMKA oraz mPay)
• w aplikacjach partnerskich: Santander Bank, Millennium Bank, BNP Paribas, PKO BP, Alior Bank, PeoPay (Bank Pekao SA), ING Bank Śląski, Velo Bank S.A., Provema, Revolut Ltd
• bilety wspólne 70-minutowe: w automatach biletowych w pociągach KMŁ oraz u obsługi KMŁ (wyłącznie na wyjazd w dniu nabycia)
• w automatach biletowych umieszczonych w pojazdach, zgodnie z formą płatności oznaczoną na piktogramie nad drzwiami pojazdu
• w biletomatach

Należy pamiętać, że w Krakowie od kilku lat prowadzący pojazdy nie sprzedają biletów. We wszystkich tramwajach i autobusach umieszczony jest automat do sprzedaży biletów, a w dłuższych tramwajach znajdują się dwa takie urządzenia.

Od kilku miesięcy w pojazdach działają nowe urządzenia do sprzedaży biletów krótkookresowych. W przeciwieństwie do poprzednich automatów, e-Biletomaty nie drukują biletów, tylko automatycznie je skasują i przypisują je w bezpieczny sposób do środka płatniczego pasażera.

Chcąc kupić bilet, wystarczy zbliżyć do urządzenia kartę płatniczą, telefon lub zegarek z funkcją płatności. Urządzenie przypisuje zakupiony bilet do konkretnej karty płatniczej lub w przypadku urządzeń elektronicznych do wirtualnej karty w systemie sprzedaży biletów, szyfrując go w sposób zapewniający bezpieczeństwo transakcji. Bilet nie jest zapisywany na nośniku, którym kupowaliśmy bilet a jedynie przypisany zostaje w Systemie.

Najpierw należy wybrać rodzaj biletu spośród dostępnych opcji. Można kupić bilety krótkookresowe z wyłączeniem 70 minutowego m.in. bilet 20-minutowy, 7-dniowy lub jednoprzejazdowy dla grupy do 20 osób.

Po wybraniu odpowiedniego biletu należy przeprowadzić transakcję. Wystarczy zbliżyć do urządzenia kartę płatniczą, telefon lub zegarek z funkcją płatności. Po dokonaniu płatności zwróć uwagę na komunikat wyświetlony na ekranie - jeśli jest zielony, oznacza to, że transakcja zakończyła się pomyślnie.

W przypadku niepowodzenia, czyli czerwonego komunikatu, z twojego konta nie została pobrana żadna kwota, musisz spróbować jeszcze raz.

Jeśli podróżujesz komunikacją miejską w Krakowie i nie pamiętasz, kiedy kupiłeś bilet oraz jak długo jest jeszcze ważny, możesz w każdej chwili to sprawdzić na urządzeniu. Wystarczy na ekranie głównym wybrać opcję "Sprawdź swoje bilety" w prawym dolnym rogu, a następnie zbliżyć kartę, telefon lub zegarek. Po chwili na ekranie pojawi się informacja o twoim bilecie.

Weryfikacja biletu podczas kontroli odbywa się poprzez przyłożenie karty do czytnika kontrolerskiego. Kontroler nie ma dostępu do jej danych - karta służy jedynie do potwierdzenia posiadania biletu identyfikując przypisany do nośnika pasażera bilet w systemie sprzedaży. Numer Twojej karty w procesie zakupu zostaje w bezpieczny sposób zaszyfrowany.

Rejestracja oraz doładowanie konta w systemach aplikacji mobilnych powinny nastąpić przed wejściem do pojazdu. Czas zakupu biletu jest zależny od zasięgu oraz szybkości działania sieci telefonii komórkowej. Zarząd Transportu Publicznego w Krakowie nie odpowiada za wynikające z tego tytułu opóźnienia lub brak możliwości zakupu biletu. Pasażer korzystający z formy zakupu biletu mobilnego jest zobowiązany zakupić taki bilet niezwłocznie po wejściu do pojazdu. Bilet krótkookresowy jest kasowany w momencie zakupu.

W celu nabycia biletu do kasowania w aplikacji niezbędne jest podanie numeru taborowego pojazdu, który składa się z 2 liter oraz 3 cyfr. Naklejki z numerami łącznie z kodem QR, który można zeskanować, widoczne są w każdym pojeździe. W momencie rozpoczęcia kontroli biletów w danym pojeździe powinna nastąpić blokada sprzedaży biletów mobilnych na kontrolowany pojazd. Próba zakupu biletu krótkookresowego w momencie aktywnej blokady sprzedaży biletów mobilnych na numer boczny innego pojazdu jest równoznaczna z próbą zakupu biletu i jego skasowania po wezwaniu do okazania biletu, w związku z czym taki bilet zostanie uznany za nieważny.

• ul. Wielopole 1 (wejście od ul. Starowiślnej)
  poniedziałek - piątek w godz. od 8.00 do 19.00
• ul. Pawia 5A (hol dworca Kraków Główny PKP obok Biedronki)
  poniedziałek - piątek w godz. od 9.00 do 16.30
• ul. Papierni Prądnickich 1 (poczekalnia dworca przesiadkowego Górka Narodowa P+R)
  poniedziałek - wtorek w godz. od 7.00 do 15.00, środa - piątek w godz. od 10.00 do 17.00
• Os. Centrum D 7
  poniedziałek - piątek w godz. od 11.00 do 18.00

W pojazdach Komunikacji Miejskiej w Krakowie kontrola biletów odbywa się przez całą dobę, we wszystkie dni tygodnia. Kontrolerów możemy spotkać zarówno w stroju służbowym jak i w stroju cywilnym.

Zarząd Transportu Publicznego przypomina, że automaty mobilne znajdujące się w pojazdach KMK stanowią uzupełniający kanał sprzedaży, a ich awaria w danym pojeździe nie upoważnia do bezpłatnego przejazdu środkami KMK. W takiej sytuacji kontrolerzy są zobligowani nałożyć opłaty dodatkowe na pasażerów podróżujących bez ważnego biletu.

Kara za przejazd bez ważnego biletu/dokumentu przewozu bądź dokumentu poświadczającego uprawnienie do przejazdu bezpłatnego wynosi 300 zł. W przypadku uiszczenia wpłaty u kontrolera wysokość zostaje obniżona o 50 proc, natomiast w przypadku uiszczenia opłaty w terminie 7 dni od daty wystawienia wezwania do zapłaty w sposób określony na wezwaniu wysokość zostaje obniżona o 25 proc. Należność za przewóz stanowiąca równowartość ceny biletu jednoprzejazdowego dla 1 osoby/60-minutowego nie podlega pomniejszeniu.

Opłata dodatkowa za przejazd pasażera bez ważnego dokumentu poświadczającego uprawnienie do przejazdu ulgowego wynosi z kolei 200 zł. W przypadku uiszczenia wpłaty u kontrolera lub w terminie 7 dni od daty przewozu w sposób określony na wezwaniu wysokość zostaje obniżona o 30% przy czym należy pamiętać, że należność za przewóz stanowiąca równowartość ceny biletu jednoprzejazdowego dla 1 osoby/60-minutowego nie podlega pomniejszeniu

Okazanie biletu bądź dokumentu poświadczającego uprawnienie po kontroli

Każdy podróżny, który jest właścicielem ważnego biletu imiennego, okresowego lub jest posiadaczem ważnego dokumentu uprawniającego do przejazdów ulgowych lub bezpłatnych, którego nie posiadał przy sobie w czasie kontroli, może w ciągu 7 dni od dnia przewozu okazać taki dokument, celem otrzymania zwrotu zapłaconej opłaty dodatkowej lub anulowania otrzymanego wezwania do zapłaty.