Kraków: "Modrzejówka" pięknieje w oczach. Są pomysły, co zrobić w odremontowanej willi słynnej aktorki

Remont zabytkowej willi rozpoczął się jesienią 2024 roku i jesienią bieżącego roku ma się zakończyć. Prace budowlane i remont konserwatorski willi, która dziś jest w opłakanym stanie, obejmie m.in.: wykonanie konstrukcji więźby dachowej i pokrycia dachu, odtworzenie elementów zabytkowych lukarny, remont rynien i kominów, wymianę stropu, odtworzenie stolarki okiennej i drzwiowej oraz drewnianego ganku.

Remont będzie kosztował 3,4 mln zł, fundusze pochodzą z Polskiego Ładu (Krajowy Fundusz Odbudowy Zabytków). Prace mają się zakończyć do 31 października 2025 roku.

Z przeprowadzonej w ubiegłym roku ankiety wynika, że krakowianie najchętniej widzieliby tu otwartą dla mieszkańców przestrzeń, z której będą mogli korzystać.

Z tym dylematem zmierzyli się studenci Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej, których zaproszono do konkursu architektoniczno-urbanistycznego na zagospodarowanie miejsca z poszanowaniem jego historycznej tkanki i potrzeb mieszkańców. Ci najchętniej widzieliby tu społeczny dom kultury. W regulaminie konkursu znalazły się wytyczne z konsultacji społecznych.

Spośród 77 studenckich projektów Jury pod przewodnictwem Głównego Architekta Miasta dyr. Janusza Sepioła wyłoniło trzy najlepsze koncepcje oraz trzy wyróżnienia: Aleksandra Paradysz i prowadzący: dr inż. arch. Zbigniew Wikłacz, prof. PK (I miejsce), Adam Wojtas i prowadzący: dr inż. arch. Zbigniew Wikłacz, prof. PK (II miejsce), Magdalena Konik i prowadzący: dr inż. arch. Łukasz Stożek, prof. PK (III miejsce), Anna Stachowicz i prowadząca: dr inż. arch. Dominika Długosz (I wyróżnienie), Aleksandra Ślusarczyk i prowadząca: dr inż. arch. Elżbieta Waszczyszyn, prof. PK (II wyróżnienie), Zofia Kozłowska i prowadząca: dr inż. arch. Elżbieta Waszczyszyn, prof. PK (III wyróżnienie), Martyna Hombesch i prowadzący: dr inż. arch. Łukasz Stożek, prof. PK– prowadzący: dr inż. arch Dominik Przygodzki (wyróżnienie Stowarzyszenia).

„Modrzejówka” to zabytkowa willa znajdująca się przy ul. Artura Grottgera 11/ ul. Mazowieckiej 14c. XIX-wieczna krakowska willa „Modrzejówka” to jedyny zachowany w Polsce dom należący do Heleny Modrzejewskiej.

W 1884 roku Helena Modrzejewska zakupiła tereny należącego do krakowskiego szpitala św. Łazarza folwarku w obecnej dzielnicy Krowodrza, z zamiarem wybudowania w tym miejscu nowego domu.

„Modrzejówka” wraz z oranżerią została zaprojektowana i wybudowana pod nadzorem Adolfa Opida, przyrodniego brata Heleny Modrzejewskiej. Posiadłość została otoczona modrzewiowym parkiem i ogrodem. Część willi miała służyć jako sala koncertowa i czytelnia.

Po wyjeździe aktorki do Stanów Zjednoczonych nieruchomość została sprzedana w 1897 roku Towarzystwu Tanich Mieszkań dla Robotników Katolików, założonemu przez Henryka Jordana. Z przyczyn formalno-prawnych Towarzystwo straciło możliwość funkcjonowania w 1937, zaś cały jego majątek przekazano krakowskiemu Arcybractwu Miłosierdzia.

W 2000 roku willa „Modrzejówka” wraz z sąsiednim osiedlem robotniczym została wpisana do rejestru zabytków jako cenny przykład XIX-wiecznej architektury społecznej.