Kraków: Tu znajdziesz dinozaury, smoka wawelskiego i goryla nizinnego

Kto jeszcze nie był w Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ przy ul. Gronostajowej 5, powinien odkryć to miejsce. Na zwiedzających czeka tu ponad 10 tys. eksponatów, a dzięki nim - fascynujące spotkanie z historią życia na Ziemi czy opowieścią o pochodzeniu człowieka jako gatunku. To także jedyna ekspozycja w Polsce, na której prezentowany jest pełny przegląd systematyczny zwierząt. Już przed wejściem znajdziemy pierwszą ciekawostkę - rekonstrukcję odkrytego w Polsce szkieletu archozaura, nazwanego na cześć legendarnego smoka wawelskiego.
W Centrum Edukacji Przyrodniczej emocje gwarantowaneW Centrum Edukacji Przyrodniczej emocje gwarantowane
Źródło zdjęć: © Polska Press Grupa | Wojciech Matusik
Małgorzata Mrowiec
  • W Centrum Edukacji Przyrodniczej emocje gwarantowane
  • W Centrum Edukacji Przyrodniczej emocje gwarantowane
  • W Centrum Edukacji Przyrodniczej emocje gwarantowane
  • W Centrum Edukacji Przyrodniczej emocje gwarantowane
[1/4] W Centrum Edukacji Przyrodniczej emocje gwarantowane Źródło zdjęć: Polska Press Grupa | Wojciech Matusik

Centrum Edukacji Przyrodniczej to jednostka muzealno-dydaktyczna Uniwersytetu Jagiellońskiego, ulokowana na terenie III Kampusu UJ na krakowskim Ruczaju. Centrum gromadzi zbiory prezentowane do 2015 roku w czterech muzeach rozrzuconych na terenie miasta: Muzeum Zoologicznym, Muzeum Geologicznym, Muzeum Antropologicznym i Muzeum Paleobotanicznym.

Trzon wystawy stanowią unikatowe historyczne zbiory przyrodnicze gromadzone od XVIII wieku, nowoczesne dioramy i makiety odtwarzające Ziemię sprzed milionów lat oraz tysiące minerałów i skamieniałości.

Zwierzęta, ale i minerały

Ekspozycja podzielona jest na 15 bloków tematycznych i przystosowana do wszystkich poziomów edukacji - od przedszkola po szkoły średnie. Została zaprojektowana tak, by chronologicznie przeprowadzić zwiedzających od początków Wszechświata i powstania Ziemi, przez pojawienie się żywych organizmów, wielkie wymierania i zlodowacenia aż po czasy współczesne.

Wystawa przedstawia także pochodzenie człowieka jako gatunku, jego pozycję w świecie zwierząt oraz wpływ na środowisko przyrodnicze i bioróżnorodność.

Bardzo rozbudowanym działem jest w CEP dział geologiczny, gdzie znajdziemy m.in. minerały. Dużą część tego działu poświęcono też geologii dynamicznej. Tu zwiedzający mogą poznać procesy geologiczne dotyczące np. wulkanizmu, budowy wnętrza ziemi, minerałów, które są wykorzystywane w gospodarce.

W zbiorach CEP UJ znajdują się prawdziwe perełki. To m.in. czaszka krowy morskiej, w pełni zachowana czaszka mamuta wraz z ciosami czy szkielet nosorożca włochatego. Na dziale geologicznym do podziwiania są m.in meteoryty i najstarsza skała na ziemi, licząca sobie 7 miliardów lat.

Świat sprzed milionów lat

W tym szczególnym muzeum możemy podziwiać pochodzące z całego świata skamieniałości zwierząt i roślin żyjących od prekambru po holocen, reprezentujących różne grupy systematyczne. Uzupełnieniem tej części wystawy są naturalnej wielkości modele czaszek dinozaurów: triceratopsa i tarbozaura, szkieletu pterozaura oraz szczęk rekina megalodona.

A smok wawelski sprzed budynku CEP? Tak o tym triasowym gadzie piszą specjaliści z CEP:

"Pojedyncze kości i ślady żerowania smoka znalezione zostały po raz pierwszy w 2012 roku w miejscowości Lisowice koło Lublińca (woj. śląskie). Smok był drapieżnikiem, osiągał około 6 m długości i ważył około 500 kg. Zaliczany jest do archozaurów - grupy gadów, do której zalicza się m.in. dinozaury, pterozaury, krokodyle i podobne do krokodyli tekodonty. Pomimo dinozaurzego wyglądu smoka nie można jednoznacznie zaliczyć do dinozaurów, ponieważ wykazuje cechy zarówno teropodów (dinozaurów dwunożnych) jak i krokodyli" - zaznaczają przyrodnicy.

W CEP znajdziemy też np. termitierę oraz ukazanych kilka gatunków zwierząt ściśle związanych z obecnością termitów. Zobaczymy również wystawę "Przystosowanie do życia w wodzie", która prezentuje zwierzęta wtórnie przystosowane do środowiska wodnego.

A w tym roku Centrum wzbogaciło się o nową rekonstrukcję - naturalnych rozmiarów model goryla nizinnego.

Łącznie na zwiedzających czeka ponad 10 tys. eksponatów prezentowanych w trzech salach ekspozycyjnych o łącznej powierzchni ponad 2 tys. metrów kwadratowych.

Dodajmy, że do 4 października w CEP można zobaczyć nową wystawę czasową pt. "Antropologia w Krakowie dawniej i dziś", zorganizowaną z okazji obchodów 100 rocznicy Polskiego Towarzystwa Antropologicznego. Wstęp na wystawę czasową jest bezpłatny.

Kiedy przyjść? Godziny otwarcia CEP są następujące:

od wtorku do soboty: 9-15

niedziela i poniedziałek: nieczynne.

Ostatnie wejście: na 45 minut przed zamknięciem wystawy.

W każdą sobotę CEP zaprasza na niepowtarzalną podróż po swoich wystawach. Za każdym razem pokazuje coś innego. Udział w spacerze nie wymaga dodatkowych opłat - mogą w nim wziąć udział wszyscy zwiedzający, którzy posiadają bilet wstępu na wystawy CEP na dzień, w którym jest organizowany spacer. Każdy sobotni spacer odbywa się dwa razy w ciągu dnia: premiera o godz. 10, a o 12 powtórka.

W najbliższą sobotę, 2 sierpnia, w ramach spacerów zaplanowano warsztaty tworzenia zielnika.

Wybrane dla Ciebie

Wałbrzych: Międzynarodowy Festiwal Muzyki i Kultury Romskiej "Romano Dzipen" w sobotę w Starej Kopalni. Zachwycające widowisko. Tak było przed rokiem
Wałbrzych: Międzynarodowy Festiwal Muzyki i Kultury Romskiej "Romano Dzipen" w sobotę w Starej Kopalni. Zachwycające widowisko. Tak było przed rokiem
Skarżysko-Kamienna: Noe Park, park rozrywki po otwarciu. Dzieciaki w siódmym niebie. Tak bawiliście się tu w środę, 30 lipca
Skarżysko-Kamienna: Noe Park, park rozrywki po otwarciu. Dzieciaki w siódmym niebie. Tak bawiliście się tu w środę, 30 lipca
Kołobrzeg: Sunrise Festival już od piątku. To musisz o nim wiedzieć
Kołobrzeg: Sunrise Festival już od piątku. To musisz o nim wiedzieć
PKP Grudziądz Rządz: Przy przystanku powstaje parking. Nareszcie zniknie największy feler kolejowej inwestycji!
PKP Grudziądz Rządz: Przy przystanku powstaje parking. Nareszcie zniknie największy feler kolejowej inwestycji!
Poznań: Makabryczne odkrycie. Odkopano szczątki podczas prac drogowych
Poznań: Makabryczne odkrycie. Odkopano szczątki podczas prac drogowych
Bestwina: Śmigłowiec LPR-u lądował w Bestwinie. Doszło do wypadku na prywatnej posesji. 51-latek spadł z dachu
Bestwina: Śmigłowiec LPR-u lądował w Bestwinie. Doszło do wypadku na prywatnej posesji. 51-latek spadł z dachu
Trzecioligowcy wychodzą na boiska. Wystąpią cztery drużyny z Podlaskiego
Trzecioligowcy wychodzą na boiska. Wystąpią cztery drużyny z Podlaskiego
Radom: Adwokat oskarżony o przestępstwa seksualne i oszustwa. Prokuratura postawiła Jackowi C. pięć zarzutów
Radom: Adwokat oskarżony o przestępstwa seksualne i oszustwa. Prokuratura postawiła Jackowi C. pięć zarzutów
Warszawa: 33-latek w rękach policji. W mieszkaniu miał ponad 2 kg narkotyków
Warszawa: 33-latek w rękach policji. W mieszkaniu miał ponad 2 kg narkotyków
Bestwina: 51-latek spadł z dachu domu jednorodzinnego. Na miejscu lądował śmigłowiec LPR. "Ma poważne obrażenia wewnętrzne
Bestwina: 51-latek spadł z dachu domu jednorodzinnego. Na miejscu lądował śmigłowiec LPR. "Ma poważne obrażenia wewnętrzne
Szulborz: VIII Szulborskie Święto Plonów już niebawem. Znamy program
Szulborz: VIII Szulborskie Święto Plonów już niebawem. Znamy program
Tu warto być. Imprezy w weekend 1-3 sierpnia 2025 w Kujawsko-Pomorskiem. Będą: pikniki, koncerty, inscenizacje i potańcówki
Tu warto być. Imprezy w weekend 1-3 sierpnia 2025 w Kujawsko-Pomorskiem. Będą: pikniki, koncerty, inscenizacje i potańcówki