Małopolska: Liczba umów o dzieło w województwie spada

W całej Polsce 204 tysiące osób wykonywały pracę w ramach umów o dzieło dla 47 tysięcy podmiotów.

- Spadek liczby zgłoszeń może wynikać z większej świadomości przedsiębiorców w kwalifikowaniu umów lub rosnącej popularności innych form zatrudnienia, takich jak samozatrudnienie czy zlecenia. To sygnał, że rynek pracy ewoluuje. Nie bez znaczenia może być fakt, że wybranie umowy o pracę czy założenie własnej firmy całkowicie zmienia naszą sytuację w kontekście ubezpieczeń społecznych. Daje to osobie ubezpieczonej prawo do świadczeń, które są niedostępne dla wykonawców umów o dzieło - komentuje Dominik Jaruga z ZUS, współautor raportu.

Ponad połowa podmiotów oferujących umowy o dzieło to małe firmy, które ubezpieczają do dziewięciu osób. Z raportu ZUS wynika, że umowy te są najczęściej zawierane przez branże profesjonalne, naukowe i techniczne - co piąty płatnik reprezentuje właśnie ten sektor.

Co dziesiąta umowa o dzieło dotyczy branży informacji i komunikacji, a kolejne 10% - sektora kultury, rozrywki i rekreacji. Niewielki spadek odnotowano natomiast w przetwórstwie przemysłowym i edukacji.

W Polsce umowy o dzieło pozostają domeną krótkich zleceń - aż 28% trwa tylko jeden dzień. Najliczniejszą grupą wykonawców są osoby w wieku 30-39 lat.
Liderem liczby umów o dzieło jest Mazowsze, natomiast Małopolska zajmuje drugie miejsce pod względem liczby zgłoszeń.

W województwie małopolskim w pierwszym półroczu 2025 roku 4,7 tysiąca podmiotów zgłosiło do ZUS około 55,6 tysiąca umów o dzieło. Łącznie wykonywało je 21,6 tysiąca osób.

Najwięcej umów o dzieło pochodziło z branż:

• profesjonalnej, naukowej i technicznej - 23,2% wszystkich umów,
• informacji i komunikacji - 11%,
• kultury, rozrywki i rekreacji - 10%.

Umowy o dzieło muszą zgłaszać do ZUS podmioty, które je zamawiają - płatnicy składek lub osoby fizyczne. Zgłoszenie odbywa się na formularzu ZUS RUD, który należy przesłać w ciągu 7 dni od zawarcia umowy, najczęściej przez platformę PUE ZUS lub eZUS.

Warto podkreślić, że zgłoszenie umowy o dzieło nie oznacza odprowadzania składek. Umowy te nadal pozostają bez ubezpieczenia społecznego.

Nie wszystkie dzieła muszą być zgłaszane - obowiązek nie dotyczy:

• umów zawartych z własnym pracodawcą,
• umów wykonywanych w ramach działalności gospodarczej,
• podmiotów, które nie są płatnikami składek (np. część wspólnot mieszkaniowych, fundacji czy stowarzyszeń).