Mąż zaraził ją chorobą i porzucił. Tragiczny los żony Rudolfa Habsburga

Gdy Stefania przybyła na dwór Habsburgów, miała zaledwie szesnaście lat i nadzieję na szczęście. Zamiast tego musiała zmierzyć się z chłodem, zdradą i tragedią, która na zawsze odmieniła losy Europy.

Rudolf Habsburg i jego żonaRudolf Habsburg i jego żona
Źródło zdjęć: © Domena publiczna
Kobiety Historii

Narzeczeństwo i ślub

była drugim dzieckiem króla Belgii Leopolda II i arcyksiężniczki Marii Henrietty z dynastii Habsburgów. Jej dzieciństwo upływało w cieniu politycznych ambicji ojca, który pragnął zapewnić dynastii prestiż przez korzystny mariaż córki. W 1880 roku, mając zaledwie piętnaście lat, Stefania została przedstawiona na belgijskim dworze jako kandydatka na żonę dla następcy tronu Austro-Węgier, arcyksięcia Rudolfa, syna cesarza Franciszka Józefa I.

Rudolf nie był pierwszym wyborem dla Stefanii, a i ona nie była jego wymarzoną partnerką. Jednak presja ze strony rodziny i wymogi dynastyczne przesądziły o losie młodej księżniczki.

Ślub odbył się 10 maja 1881 roku w wiedeńskim kościele św. Augustyna. Uroczystość zgromadziła elity Europy, lecz już wtedy Stefania czuła się zagubiona i osamotniona w obcym, pełnym rygoru świecie Habsburgów.

Małżeństwo bez miłości

Pierwsze lata po ślubie dawały jeszcze cień nadziei na szczęście. W 1883 roku Stefania urodziła córkę Elżbietę, zwaną pieszczotliwie Erzsi. Było to jedyne dziecko tej pary, co wkrótce stało się powodem plotek i niechęci na dworze. Rudolf, z natury niespokojny i buntowniczy, coraz bardziej oddalał się od żony.

Zamiast rodzinnego ciepła, Stefania doświadczała chłodu, dystansu i jawnych zdrad. Rudolf nie krył się ze swoimi romansami, a liczne kochanki – od arystokratek po aktorki – były tematem rozmów całego Wiednia.

Z czasem relacja Stefanii i Rudolfa przerodziła się w otwartą wrogość. Arcyksiążę, pogrążony w depresji i uzależnieniach, nie okazywał żonie szacunku, a jej obecność traktował jak przykry obowiązek.

Stefania, wychowana w duchu konserwatywnym, nie potrafiła odnaleźć się w atmosferze dworskich intryg i ciągłego upokorzenia. Jej teściowa, cesarzowa Elżbieta, pogardliwie nazywała ją "niezdarną wieśniaczką", podkreślając jej brak urody i wdzięku.

Zdrada, choroba i utrata nadziei na potomstwo

Największym ciosem dla Stefanii okazały się skutki rozwiązłości Rudolfa. W połowie lat 80. XIX wieku arcyksiążę zaraził żonę chorobą weneryczną, najprawdopodobniej rzeżączką. Stefania przez wiele tygodni zmagała się z bólem i gorączką, a konsultowani przez nią ginekolodzy orzekli nieodwracalne uszkodzenie jajowodów.

Od tej chwili Stefania nie mogła już mieć więcej dzieci, co na dworze Habsburgów oznaczało niemal wyrok. W świecie, gdzie wartość kobiety mierzyło się liczbą urodzonych synów, Stefania stała się obiektem pogardy i współczucia, choć winę ponosił wyłącznie jej mąż.

Rudolf, świadomy konsekwencji swoich czynów, popadł w jeszcze większą rozpacz. Uzależnił się od leków łagodzących objawy choroby, a jego zachowanie stawało się coraz bardziej nieprzewidywalne. Stefania próbowała szukać pomocy u cesarza Franciszka Józefa, lecz spotkała się z obojętnością i brakiem zrozumienia.

Tragedia Mayerling

Kulminacją dramatu stała się tragedia w Mayerling. 30 stycznia 1889 roku w myśliwskiej posiadłości Rudolfa znaleziono ciała arcyksięcia i jego siedemnastoletniej kochanki, baronówny Mary Vetsera.

Oficjalna wersja mówiła o samobójstwie Rudolfa i śmierci Vetsery w wyniku "paktu miłosnego". W rzeczywistości okoliczności zdarzenia do dziś budzą kontrowersje i liczne teorie spiskowe.

Stefania miała wówczas zaledwie 24 lata. Z dnia na dzień stała się wdową, obarczoną winą za tragedię, której była jedynie ofiarą. Cesarz Franciszek Józef, chcąc ratować reputację dynastii, zadbał o szybkie zamknięcie śledztwa i uzyskanie od Watykanu specjalnej dyspensy na pochówek Rudolfa w cesarskiej krypcie. Mayerling natomiast zamieniono w klasztor karmelitanek, gdzie do dziś modlą się za duszę tragicznie zmarłego następcy tronu.

Nowe życie i utrata tytułów

Po śmierci męża Stefania została zmuszona do pozostania w Austrii. Nie mogła wrócić do rodzinnej Belgii, a jej kontakty z córką Elżbietą były coraz rzadsze. Cesarz odebrał jej prawo do wychowywania dziecka, czyniąc siebie opiekunem wnuczki. Dwór traktował ją jak żywe przypomnienie skandalu i upadku Habsburgów.

W kolejnych latach Stefania próbowała odbudować swoje życie. Związała się z polskim hrabią Arturem Potockim, który stał się jej powiernikiem i pocieszycielem. Ich relacja zakończyła się jednak tragicznie – Potocki zmarł w 1890 roku na raka krtani, pogrążając Stefanię w kolejnej żałobie.

W 1900 roku Stefania wyszła ponownie za mąż, tym razem z miłości, za węgierskiego arystokratę hrabiego Eleméra Lónyay. Związek ten oznaczał dla niej definitywne zerwanie z domem Habsburgów. Stefania zrzekła się tytułu arcyksiężnej oraz wszelkich przywilejów, a jej córka Elżbieta pozostała pod opieką cesarza. Małżeństwo z Lónyayem dawało jej upragnioną stabilizację, choć już bez dawnego splendoru.

Ostatnie dekady życia Stefania spędziła w odosobnieniu, najpierw w zamku Oroszvár, a następnie w opactwie benedyktyńskim w Pannonhalmie na Węgrzech. Tam zmarła w 1945 roku, mając 81 lat.

Źródło artykułu:

Wybrane dla Ciebie

Wągrowiec: BifurCon - za nami czwarta edycja wągrowieckiego święta fantastyki
Wągrowiec: BifurCon - za nami czwarta edycja wągrowieckiego święta fantastyki
Kielce: Mały park zamiast chwastów. Przyglądamy się projektowi z Budżetu Obywatelskiego: Park Kieszonkowy - Zielona Enklawa
Kielce: Mały park zamiast chwastów. Przyglądamy się projektowi z Budżetu Obywatelskiego: Park Kieszonkowy - Zielona Enklawa
Jelenia Góra: Trwa głosowanie na Budżet Obywatelski 2026. Ponad 4 mln zł do wydania przez mieszkańców. Terminy, lista projektów
Jelenia Góra: Trwa głosowanie na Budżet Obywatelski 2026. Ponad 4 mln zł do wydania przez mieszkańców. Terminy, lista projektów
Ruda Kościelna: Dzień Tradycji Kawalerii Polskiej. Wyjątkowe spotkanie z historią w sobotę 4 października
Ruda Kościelna: Dzień Tradycji Kawalerii Polskiej. Wyjątkowe spotkanie z historią w sobotę 4 października
Bobry: Akcja poszukiwawcza zakończona. Grzybiarka została odnaleziona cała i zdrowa
Bobry: Akcja poszukiwawcza zakończona. Grzybiarka została odnaleziona cała i zdrowa
170 mln zł wraca do inwestorów. Deweloper wywiązał się z umowy
170 mln zł wraca do inwestorów. Deweloper wywiązał się z umowy
Uwaga, przyszli kierowcy. Weszły w życie nowe stawki za egzaminy na prawo jazdy w woj. lubelskim
Uwaga, przyszli kierowcy. Weszły w życie nowe stawki za egzaminy na prawo jazdy w woj. lubelskim
Będzin: Tutaj dziś mieszkańcy nie będą mieli wody. Zobacz, gdzie na terenie miasta są awarie i utrudnienia w dostępie do wody
Będzin: Tutaj dziś mieszkańcy nie będą mieli wody. Zobacz, gdzie na terenie miasta są awarie i utrudnienia w dostępie do wody
12 dni pełnych niespodzianek na GOG-u. Piąta z nich ucieszy fanów Gothica
12 dni pełnych niespodzianek na GOG-u. Piąta z nich ucieszy fanów Gothica
Szczecin: 15-latek zatrzymany za fałszywe zgłoszenia alarmowe. Poinformował o ładunku wybuchowym w galerii
Szczecin: 15-latek zatrzymany za fałszywe zgłoszenia alarmowe. Poinformował o ładunku wybuchowym w galerii
Międzyzdroje: BMW przeleciało środkiem ronda, ścięło dwie lampy i płot. 20-letni kierowca pijany i po narkotykach
Międzyzdroje: BMW przeleciało środkiem ronda, ścięło dwie lampy i płot. 20-letni kierowca pijany i po narkotykach
Luboń: Rejestrował karty SIM na fikcyjne dane i sprzedawał je oszustom. Zatrzymany pracownik sklepu
Luboń: Rejestrował karty SIM na fikcyjne dane i sprzedawał je oszustom. Zatrzymany pracownik sklepu