Wrocław: Wiesz, że mieszkasz na cmentarzu? W mieście było kiedyś ponad sto nekropolii
Likwidacja poniemieckich cmentarzy trwała do lat 70. XX wieku. Zobacz, gdzie znajdowały się w dawnym Wrocławiu. Teraz stoją tam bloki mieszkalne lub budynki użytkowe!
Wrocław zbudowany na dawnych cmentarzach. Po wojnie likwidowano je na potęgę
We Wrocławiu na przestrzeni wieków cmentarze były zlokalizowane w różnych miejscach. Ocenia się, że w całym Wrocławiu jest około 100-120 miejsc, w których zlokalizowane były cmentarze. I nie ma tu znaczenia, czy mówimy o dzisiejszym ścisłym centrum czy o obrzeżach.
Rówieśnicy nie wybaczają inności. Czym jest presja dopasowania?
Likwidacji miejsc pochówku poświęcona jest praca naukowa dr. Grażyny Trzaskowskiej, historyczki i archiwistki z Archiwum Państwowego we Wrocławiu. Jej zainteresowania badawcze obejmują przeszłość Dolnego Śląska w XIX i XX w., a zwłaszcza dzieje grobów i cmentarzy wojennych z okresu I i II wojny światowej czy epidemii ospy prawdziwej w Polsce.
"Jacek Grzywa wyróżnia trzy charakterystyczne okresy ich dziejów: pierwszy: "lata powojenne - starano się wymazać z pamięci wszystko to, co niemieckie, [...], w tym również cmentarze"; drugi: lata 70. XX w. - tj. okres likwidacji cmentarzy i zabudowy przestrzennej ich terenów; trzeci: lata 90. XX w. do czasu obecnego, tj. okres, w którym podejmowane są próby upamiętnienia miejsc spoczynku ludności niemieckiej" - pisze w swojej pracy dr Trzaskowska.
Kluczowy wydaje się pierwszy z okresów, gdy władze polskie nie respektowały przepisów wobec niemieckich mogił. Na dawnych nekropoliach oceniano stan nagrobków. W wyniku walk o Wrocław większość ucierpiała.
"Te, które przetrwały zniszczenia wojenne, a znalazły się w obrębie odbudowywanych miast, stopniowo znikały" - pisze dr Trzaskowska.
Likwidacja poniemieckich cmentarzy trwała do lat 70. XX wieku. Procedura miała na celu ostateczne rozwiązanie tej kwestii. Wśród argumentów o likwidacji padały stwierdzenia, że "cmentarze nie spełniają już swoich funkcji jako miejsca kultu" oraz że "są stare i niszczone". W dodatku, renowacja tych miejsc była nieopłacalna, natomiast w ich miejsce mogły powstać nowe budynki mieszkalne i przemysłowe.
