Najgorętsze lato w historii Polski. Rekord z 1921 roku, który szokuje

Rok 1921 przeszedł do historii polskiej meteorologii jako jeden z najgorętszych i najbardziej ekstremalnych pod względem temperatur. Lipiec tego roku przyniósł piekielny skwar z rekordowymi temperaturami…

Ilustracja poglądowaIlustracja poglądowa
Źródło zdjęć: © Domena publiczna
Przez Wieki

Afrykańskie upały

Tuż po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku, Polska rozbudowywała infrastrukturę naukową, w tym sieć stacji meteorologicznych. Choć z perspektywy dzisiejszej technologii ilość danych z 1921 roku może wydawać się skromna, to właśnie one pozwalają nam jednoznacznie stwierdzić, że był to najgorętszy rok w historii pomiarów temperatury w Polsce.

Lato 1921 roku dotarły do naszego kraju dwie potężne fale upałów z Afryki, przynosząc ze sobą ekstremalnie wysokie temperatury.

Ksiądz wprost o dekoracjach na grobach. "Niesiemy tony zniczy"

Chwilową ulgę przynosiły jedynie krótkotrwałe ochłodzenia, którym towarzyszyły gwałtowne burze, obfite opady deszczu i gradobicia. Te ekstremalne zjawiska pogodowe stanowiły ogromne wyzwanie dla ówczesnych mieszkańców Polski.

Rekordowe upały 1921 roku

Podczas ekstremalnie upalnego lata 1921 roku w miejscowości Pruszków na Opolszczyźnie zanotowano aż 40,2 stopnia Celsjusza! Był wtedy 29 lipca.

Ale to nie wszystko! Tego samego dnia w Zbiersku pod Kaliszem termometry pokazały 40 stopni, a w Pętkowie koło Środy Wielkopolskiej - 39,6 stopnia. Upał ogarnął cały kraj niczym rozżarzona patelnia.

Jakby tego było mało, dwa tygodnie później fala upałów powróciła z nową siłą. 12 sierpnia 1921 roku w Łowiczu termometry pokazały 38,9 stopnia, a w Skierniewicach i Złotym Potoku na Śląsku – 38,7 stopnia. Natomiast w Małopolsce, w Mydlnikach, tego dnia było 38,5 stopnia!

Niszczycielskie burze

Ulgę od upałów przyniósł front z burzami, który przeszedł przez Polskę w dniach 30 lipca – 12 sierpnia 1921 roku. Intensywny deszcz w wielu miastach oczyścił ulice z tumanów kurzu, uciążliwych dla mieszkańców.

Niestety, nie wszędzie chłodny front przyniósł ulgę. W Chojnach 30 lipca przeszła burza o niespotykanej sile. Zerwała linie telefoniczne, zniszczyła gospodarstwa rolne i raniła piorunami kilka osób.

Szubin natomiast nawiedziła burza z gradem wielkości gołębich jaj i wiatrem, który zrywał dachy. W innych z kolei miejscowościach pioruny doprowadziły do pożarów, powodując wiele szkód. Tak było m.in. w Puszczy Niepołomickiej, której część bezpowrotnie przestała istnieć.

Skutki ekstremalnej pogody

Upalne lato 1921 roku okazało się prawdziwym utrapieniem dla polskiej wsi. Gospodarze zmagali się z suszą, która drastycznie obniżyła plony. W Wielkopolsce zbiory roślin okopowych spadły nawet o 35% w porównaniu z poprzednimi latami.

Wypalone słońcem pastwiska nie zapewniały wystarczającej ilości paszy dla bydła, co doprowadziło do spadku produkcji mleka. W miastach zaczęło brakować nabiału, a ceny żywności rosły lawinowo.

Szczególnie dramatyczna sytuacja panowała w Krakowie. Awaria miejskiej chłodni spowodowała zepsucie mięsa i wędlin, a niski stan wody w Wiśle utrudniał czyszczenie ulic, co w połączeniu z osiadającym na chodnikach kurzem potęgowało dyskomfort.

Sytuacja żywnościowa stawała się coraz bardziej dramatyczna. W wielu miejscach panowały braki żywności, co doprowadziło do społecznych niepokojów. Zdesperowani ludzie dokonywali rekwizycji w piekarniach i rzeźniach, podejrzewając je o ukrywanie zapasów żywności.

Wybór bibliografii

·       Duch W., Najgorętsze lato w historii Polski pod względem rekordów temperatur. W 1921 roku było ponad 40 stopni w cieniu [https://historia.org.pl/2021/07/02/najgoretsze-lato-w-historii-polski-w-1921-roku-bylo-ponad-40-stopni-w-cieniu/].

·       Upalne lata. Kiedy w Polsce było najgoręcej? Krótka historia upałów [https://historia.dorzeczy.pl/dwudziestolecie-miedzywojenne/461430/upalne-lata-kiedy-w-polsce-bylo-najgorecej-krotka-historia-upalow.html].

Źródło artykułu:
Wybrane dla Ciebie
Uniwersytet Jagielloński: To przełom w badaniach nad reumatoidalnym zapaleniem stawów
Uniwersytet Jagielloński: To przełom w badaniach nad reumatoidalnym zapaleniem stawów
Jasło: Bezpłatne badania profilaktyczne w ramach "Białej soboty"
Jasło: Bezpłatne badania profilaktyczne w ramach "Białej soboty"
Kukurydza sucha i mokra. Stawki na początku listopada
Kukurydza sucha i mokra. Stawki na początku listopada
Rdzawka: Po wsi biegały agresywne psy. Interweniowała policja
Rdzawka: Po wsi biegały agresywne psy. Interweniowała policja
Kraków Airport: Zawrotne liczby pasażerów. Lotnisko bije rekordy
Kraków Airport: Zawrotne liczby pasażerów. Lotnisko bije rekordy
Kraków: Powstaną miejsca ukrycia. Ponad 43 miliony złotych na obronę cywilną
Kraków: Powstaną miejsca ukrycia. Ponad 43 miliony złotych na obronę cywilną
Sprawa Holly Bobo. Cała Ameryka śledziła każdy trop
Sprawa Holly Bobo. Cała Ameryka śledziła każdy trop
Rybnik: 6,6 mld zł na inwestycje energetyczne do 2030 r.
Rybnik: 6,6 mld zł na inwestycje energetyczne do 2030 r.
Lublin: Pijany Białorusin chciał wjechać tirem na parking podziemny galerii. Dostał zakaz wjazdu do Polski
Lublin: Pijany Białorusin chciał wjechać tirem na parking podziemny galerii. Dostał zakaz wjazdu do Polski
Żyrardów: Pościg zakończony w rzece. 21-latek pijany i bez uprawnień
Żyrardów: Pościg zakończony w rzece. 21-latek pijany i bez uprawnień
Włocławek: Mieszkańcy zdecydowali. Wiadomo, który mural powstanie na kamienicy
Włocławek: Mieszkańcy zdecydowali. Wiadomo, który mural powstanie na kamienicy
„Niedźwiedź. Łowca motyli” – nowa premiera Teatru Animacji o sile bycia sobą
„Niedźwiedź. Łowca motyli” – nowa premiera Teatru Animacji o sile bycia sobą