Najgorętsze lato w historii Polski. Rekord z 1921 roku, który szokuje

Rok 1921 przeszedł do historii polskiej meteorologii jako jeden z najgorętszych i najbardziej ekstremalnych pod względem temperatur. Lipiec tego roku przyniósł piekielny skwar z rekordowymi temperaturami…

Ilustracja poglądowaIlustracja poglądowa
Źródło zdjęć: © Domena publiczna
Przez Wieki

Afrykańskie upały

Tuż po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku, Polska rozbudowywała infrastrukturę naukową, w tym sieć stacji meteorologicznych. Choć z perspektywy dzisiejszej technologii ilość danych z 1921 roku może wydawać się skromna, to właśnie one pozwalają nam jednoznacznie stwierdzić, że był to najgorętszy rok w historii pomiarów temperatury w Polsce.

Lato 1921 roku dotarły do naszego kraju dwie potężne fale upałów z Afryki, przynosząc ze sobą ekstremalnie wysokie temperatury.

Chwilową ulgę przynosiły jedynie krótkotrwałe ochłodzenia, którym towarzyszyły gwałtowne burze, obfite opady deszczu i gradobicia. Te ekstremalne zjawiska pogodowe stanowiły ogromne wyzwanie dla ówczesnych mieszkańców Polski.

Rekordowe upały 1921 roku

Podczas ekstremalnie upalnego lata 1921 roku w miejscowości Pruszków na Opolszczyźnie zanotowano aż 40,2 stopnia Celsjusza! Był wtedy 29 lipca.

Ale to nie wszystko! Tego samego dnia w Zbiersku pod Kaliszem termometry pokazały 40 stopni, a w Pętkowie koło Środy Wielkopolskiej - 39,6 stopnia. Upał ogarnął cały kraj niczym rozżarzona patelnia.

Jakby tego było mało, dwa tygodnie później fala upałów powróciła z nową siłą. 12 sierpnia 1921 roku w Łowiczu termometry pokazały 38,9 stopnia, a w Skierniewicach i Złotym Potoku na Śląsku – 38,7 stopnia. Natomiast w Małopolsce, w Mydlnikach, tego dnia było 38,5 stopnia!

Niszczycielskie burze

Ulgę od upałów przyniósł front z burzami, który przeszedł przez Polskę w dniach 30 lipca – 12 sierpnia 1921 roku. Intensywny deszcz w wielu miastach oczyścił ulice z tumanów kurzu, uciążliwych dla mieszkańców.

Niestety, nie wszędzie chłodny front przyniósł ulgę. W Chojnach 30 lipca przeszła burza o niespotykanej sile. Zerwała linie telefoniczne, zniszczyła gospodarstwa rolne i raniła piorunami kilka osób.

Szubin natomiast nawiedziła burza z gradem wielkości gołębich jaj i wiatrem, który zrywał dachy. W innych z kolei miejscowościach pioruny doprowadziły do pożarów, powodując wiele szkód. Tak było m.in. w Puszczy Niepołomickiej, której część bezpowrotnie przestała istnieć.

Skutki ekstremalnej pogody

Upalne lato 1921 roku okazało się prawdziwym utrapieniem dla polskiej wsi. Gospodarze zmagali się z suszą, która drastycznie obniżyła plony. W Wielkopolsce zbiory roślin okopowych spadły nawet o 35% w porównaniu z poprzednimi latami.

Wypalone słońcem pastwiska nie zapewniały wystarczającej ilości paszy dla bydła, co doprowadziło do spadku produkcji mleka. W miastach zaczęło brakować nabiału, a ceny żywności rosły lawinowo.

Szczególnie dramatyczna sytuacja panowała w Krakowie. Awaria miejskiej chłodni spowodowała zepsucie mięsa i wędlin, a niski stan wody w Wiśle utrudniał czyszczenie ulic, co w połączeniu z osiadającym na chodnikach kurzem potęgowało dyskomfort.

Sytuacja żywnościowa stawała się coraz bardziej dramatyczna. W wielu miejscach panowały braki żywności, co doprowadziło do społecznych niepokojów. Zdesperowani ludzie dokonywali rekwizycji w piekarniach i rzeźniach, podejrzewając je o ukrywanie zapasów żywności.

Wybór bibliografii

·       Duch W., Najgorętsze lato w historii Polski pod względem rekordów temperatur. W 1921 roku było ponad 40 stopni w cieniu [https://historia.org.pl/2021/07/02/najgoretsze-lato-w-historii-polski-w-1921-roku-bylo-ponad-40-stopni-w-cieniu/].

·       Upalne lata. Kiedy w Polsce było najgoręcej? Krótka historia upałów [https://historia.dorzeczy.pl/dwudziestolecie-miedzywojenne/461430/upalne-lata-kiedy-w-polsce-bylo-najgorecej-krotka-historia-upalow.html].

Źródło artykułu:

Wybrane dla Ciebie

Łódź: Muzyczny plener na Placu Wolności. Zabrakło tańczących
Łódź: Muzyczny plener na Placu Wolności. Zabrakło tańczących
Za kulisami ślubnego przemysłu. Ten rynek rośnie, ale nie każdy przetrwa sezon
Za kulisami ślubnego przemysłu. Ten rynek rośnie, ale nie każdy przetrwa sezon
Groźnie na autostradzie A2. Zderzenie dwóch aut
Groźnie na autostradzie A2. Zderzenie dwóch aut
Ukrywał się w piwnicy. Policja i tak go wytropiła
Ukrywał się w piwnicy. Policja i tak go wytropiła
Bolesław Śmiały a Ruś. Kulisy polityki wschodniej Piastów
Bolesław Śmiały a Ruś. Kulisy polityki wschodniej Piastów
Jarocin Festiwal 2025. Tak bawicie się na piątkowych koncertach
Jarocin Festiwal 2025. Tak bawicie się na piątkowych koncertach
Rybnik: Taneczna impreza. Na rynku zorganizowano potańcówkę
Rybnik: Taneczna impreza. Na rynku zorganizowano potańcówkę
Chojnice: Umowa na budowę krytego lodowiska podpisana
Chojnice: Umowa na budowę krytego lodowiska podpisana
Koszalin: 10 lat Parku Wodnego. Padł dzienny rekord
Koszalin: 10 lat Parku Wodnego. Padł dzienny rekord
Spytkowice: Tragiczny finał wypadku. Zmarł 8-letni chłopiec
Spytkowice: Tragiczny finał wypadku. Zmarł 8-letni chłopiec
Rabka-Zdrój: Śmiertelny wypadek. Nie żyje 67-letni kierowca osobówki
Rabka-Zdrój: Śmiertelny wypadek. Nie żyje 67-letni kierowca osobówki
Mrągowo: Tragiczny finał poszukiwań na Jeziorze Czos. Odnaleziono ciało 76-latka
Mrągowo: Tragiczny finał poszukiwań na Jeziorze Czos. Odnaleziono ciało 76-latka