Nowe dotacje na mieszkania komunalne i infrastrukturę: Kto dostanie 1,3 mld zł?

Podczas posiedzenia 26 listopada 2025 r. Rada Ministrów przyjęła uchwałę, która wprowadza zmiany w programie Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej (FEPW) 2021-2027.

– Zmiana programu zapewni lepsze przygotowanie makroregionu Polski Wschodniej na wyzwania gospodarcze, społeczne i związane z bezpieczeństwem – zapewniają urzędnicy Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

Nowe dotacje mają trafić m.in. na wsparcie budowy mieszkań komunalnych i społecznych (z SIM i TBS). Fundusze trafią także na inwestycje w kolej o podwójnym zastosowaniu – cywilnym i wojskowym. Ministerstwo Funduszy i Rozwoju Regionalnego podaje, że przesunie na oba programy co najmniej 10 proc. budżetu FEPW. W praktyce oznacza to ponad 1,3 mld zł (319 mln euro).

Jak już wspomnieliśmy, jedną z głównych zmian w FEPW jest większe wsparcie mieszkalnictwa społecznego w Polsce Wschodniej. Pomoc będzie można przeznaczyć m.in. na budowę, przebudowę, modernizację mieszkań czy przekształcenie istniejących obiektów na cele mieszkaniowe. Dzięki temu mieszkańcy wschodnich województw zyskają dostęp do większej liczby mieszkań z przystępnym czynszem.

O dotacje na mieszkania komunalne i społeczne będą mogły ubiegać się:

• towarzystwa budownictwa społecznego (TBS),
• społeczne inicjatywy mieszkaniowe (SIM),
• spółdzielnie mieszkaniowe,
• spółki gminne.

– SIM-y to moje ulubione „dziecko”. Dlatego tym bardziej cieszę się, że tego typu spółki w woj. lubelskim planują zrealizować 44 inwestycje mieszkaniowe. Dzięki temu powstanie 1625 nowych, dostępnych cenowo, mieszkań na wynajem – podkreśla Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, minister funduszy i polityki regionalnej.

Rząd wstępnie przewidział na dotacje na mieszkania komunalne i społeczne z FEPW ponad 467 mln zł (110 mln euro). Natomiast wdrażaniem tego wsparcia będzie zajmować się Bank Gospodarstwa Krajowego.

Drugi ważny program z Funduszy Europejskich dla Polski Wschodniej to będzie wsparcie na inwestycje w infrastrukturę kolejową. Jednak tym razem projekty skupią się wyłącznie na infrastrukturze podwójnego zastosowania (dual use), czyli takiej, która poprawi mobilność cywilną i wojskową. Zdaniem rządu, realizacja takich projektów przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa Polski Wschodniej.

– Jest to odpowiedź na zagrożenia związane z sytuacją geopolityczną, zwłaszcza we wschodnich regionach UE graniczących z Rosją, Białorusią i Ukrainą. Dofinansowanie przyczyni się do poprawy spójności sieci kolejowej oraz odporności infrastruktury w sytuacjach kryzysowych. Zostaną stworzone warunki do wzmocnienia mobilności cywilnej i wojskowej, w tym ewakuacji ludności, dostaw towarów i pomocy humanitarnej oraz przemieszczania wojska i sprzętu wojskowego – podkreśla Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej.

Natomiast Jan Szyszko, wiceminister funduszy i polityki regionalnej podaje przykład jednej z możliwych inwestycji. Wiceminister uważa, że teraz powstanie linia kolejowa Stalowa Wola-Tarnobrzeg i Sandomierz-Padew w standardzie dual-use.

Dodatkowo samorządy od 2026 roku będą mogły starać się o wsparcie na inwestycję w infrastrukturę podwójnego zastosowania z Fundusz Bezpieczeństwa i Obronności. Jednak o te środki mogą ubiegać się samorządy z całej Polski.

Więcej na ten temat w artykule: 22,5 mld zł na schrony, drogi i mosty z FBiO. Jakie warunki dla samorządów i firm?

Równocześnie rząd informuje, że teraz projekt zmian zostanie przekazany do Komisji Europejskiej. Żeby mógł wejść w życie, musi być zatwierdzony przez KE. W praktyce oznacza to, że bezzwrotne granty dla samorządów będą dostępne w 2026 roku.

Warto też dodać, że Program Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027, z budżetem 2,65 mld euro, służy wspieraniu rozwoju społeczno-gospodarczego województw:

• lubelskiego,
• podlaskiego,
• podkarpackiego,
• świętokrzyskiego,
• warmińsko-mazurskiego,
• części województwa mazowieckiego.

Środki w wysokości co najmniej 1,3 mld zł (319 mln euro) z programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej (FEPW) 2021-2027 zostaną przeznaczone na dwa główne cele:

• Wsparcie modernizacji i budowy mieszkań komunalnych i społecznych (SIM, TBS).
• Inwestycje w infrastrukturę kolejową o podwójnym zastosowaniu (dual-use), poprawiającą mobilność cywilną i wojskową.

Rząd wstępnie przewidział na budowę mieszkań komunalnych i społecznych z FEPW kwotę ponad 467 mln zł (110 mln euro). Wdrażaniem tego wsparcia zajmie się Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK).

O dotacje na budowę i modernizację mieszkań komunalnych i społecznych będą mogły ubiegać się m.in.:

• Społeczne Inicjatywy Mieszkaniowe (SIM),
• Towarzystwa Budownictwa Społecznego (TBS),
• Spółdzielnie mieszkaniowe,
• Spółki gminne.

Infrastruktura kolejowa podwójnego zastosowania (dual-use) to taka, która poprawia zarówno mobilność cywilną (transport towarów, osób, ewakuacja ludności), jak i wojskową (przemieszczanie wojska i sprzętu). Jest to odpowiedź na sytuację geopolityczną we wschodnich regionach UE.

Aby dotacje mogły wejść w życie, projekt zmian musi zostać zatwierdzony przez Komisję Europejską (KE). W praktyce oznacza to, że bezzwrotne granty dla samorządów z FEPW będą dostępne najprawdopodobniej w 2026 roku.

Źródło: Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, X.com/Szyszkoj, X.com/Kpelczynska.