Poznań: Uczczenie 86. rocznicy pierwszych wysiedleń Wielkopolan

W środę 5 listopada przy Pomniku Wypędzonych Wielkopolan u zbiegu ulic Powstańców Wielkopolskich i Towarowej odbyły się uroczystości upamiętniające 86. rocznicę pierwszych wysiedleń mieszkańców Wielkopolski w czasie II wojny światowej. W wydarzeniu uczestniczyli przedstawiciele władz samorządowych, instytucji państwowych, środowisk kombatanckich, harcerzy, uczniów i mieszkańców Poznania. Miasto reprezentował zastępca prezydenta Poznania, Marcin Gołek.

Fot. Licencjodawca

A. Karczewska

5 listopada 2025, 15:45

Rocznicowe obchody rozpoczęły się już rano od złożenia kwiatów na terenie dawnego niemieckiego obozu przesiedleńczego „Lager Glowna” przy ulicy Bałtyckiej – miejsca, które w czasie okupacji było pierwszym etapem dramatycznej drogi tysięcy rodzin poznańskich i wielkopolskich. Następnie uczestnicy uroczystości spotkali się pod Pomnikiem Wypędzonych, odsłoniętym w ubiegłym roku jako symbol pamięci o ofiarach przymusowych wysiedleń.

Wśród obecnych znaleźli się m.in. przedstawiciele władz samorządowych: Grzegorz Ganowicz, przewodniczący Rady Miasta Poznania, Karolina Wojciechowska z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego, Tomasz Morawski z Starostwa Powiatowego w Poznaniu, a także reprezentanci służb mundurowych, duchowieństwa i organizacji kombatanckich.

Są w KGW. Oto co mówią o zaangażowaniu młodzieży

Jednym z najbardziej poruszających momentów uroczystości było wystąpienie Marty Przybyły, uczestniczki wydarzeń z 1939 roku i przedstawicielki Społecznego Komitetu Budowy Pomnika Wypędzonych. W swojej emocjonalnej relacji opowiedziała o wysiedleniu swojej rodziny z Poznania, pobycie w obozie na Głównej i późniejszych losach w okupowanej Polsce.

– Miałam cztery lata, gdy Niemcy kazali nam opuścić dom. Całe moje dzieciństwo spędziłam w głodzie, zimnie i strachu – wspominała. – Nie chciałabym, żeby kiedykolwiek wojna się powtórzyła.

Głos zabrał również zastępca prezydenta Poznania, Marcin Gołek, który w imieniu władz miasta oddał hołd wypędzonym i ich rodzinom.

– Spotykamy się tu, by uczcić pamięć tych, których w czasie wojny pozbawiono domów, godności i poczucia bezpieczeństwa. Pamięć o losie wysiedlonych Wielkopolan to dziś także apel o pokój i humanitaryzm – mówił. – W świecie, w którym nadal ludzie zmuszani są do opuszczania swoich domów, nie możemy być obojętni wobec cierpienia innych. Nigdy więcej wojny.

Część religijną uroczystości poprowadził ksiądz kanonik Antoni Klubczyński, proboszcz parafii św. Marcina. W modlitwie podkreślał znaczenie pamięci historycznej jako zobowiązania wobec przyszłych pokoleń.

– Człowiek rodzi się dwa razy: raz w rzeczywistości, drugi raz w pamięci. Dziś uczestniczymy właśnie w tym drugim narodzeniu – mówił duchowny, cytując słowa Balzaka.

Uroczystość zakończyła się złożeniem wieńców i zapaleniem zniczy pod pomnikiem. W imieniu organizatorów i władz regionu kwiaty złożyli m.in. przedstawiciele Miasta Poznania, Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego, Sejmiku Województwa, organizacji kombatanckich, Instytutu Pamięci Narodowej oraz harcerze i młodzież szkolna.

Pomnik Wypędzonych Wielkopolan, odsłonięty w 2023 roku, przypomina o tragicznych losach ponad 35 tysięcy mieszkańców Poznania i regionu, którzy w pierwszych miesiącach okupacji niemieckiej zostali przymusowo wysiedleni.