Poznań: Unikatowa krypta proboszcza odnaleziona w kościele! Ksiądz został pochowany w szklanej trumnie. Zobacz zdjęcia

Podczas gruntownego remontu kościoła pod wezwaniem św. Marcina w Poznaniu natrafiono na kryptę, w której został pochowany proboszcz parafii z XIX wieku. Ksiądz Maksymilian Kamieński został pochowany w szklanej trumnie, co stanowi ewenement do tej pory niespotykany w regionie i bardzo rzadki w kraju. Grobowiec po remoncie zostanie wyeksponowany.
Szklana trumna odnaleziona w XIX-wiecznej krypcie w PoznaniuTrumna z ciałem ks. Maksymiliana Kamieńskiego, XIX-wiecznego proboszcza Parafii pw. św. Marcina w Poznaniu, zachowała się w niemal nienaruszonym stanie.
Źródło zdjęć: © Polska Press Grupa | Łukasz Gdak
Paweł Antuchowski
  • Szklana trumna odnaleziona w XIX-wiecznej krypcie w Poznaniu
  • Szklana trumna odnaleziona w XIX-wiecznej krypcie w Poznaniu
  • Szklana trumna odnaleziona w XIX-wiecznej krypcie w Poznaniu
  • Szklana trumna odnaleziona w XIX-wiecznej krypcie w Poznaniu
  • Szklana trumna odnaleziona w XIX-wiecznej krypcie w Poznaniu
[1/5] Krypta z trumną została odnaleziona podczas trwającego kapitalnego remontu kościoła. Remont jest finansowany z datków, a na pokrycie jego całkowitego kosztu wciąż jeszcze brakuje pieniędzy. Źródło zdjęć: Polska Press Grupa | Łukasz Gdak

Krypta przetrwała wojnę nienaruszona

Odnalezienia krypty w czasie prac remontowych częściowo się spodziewano. Wiadome było, że ksiądz został pochowany w kościele, jednak nie było do końca jasne, w którym miejscu może znajdować się grobowiec.

- Świątynia była bardzo zawilgocona - mówi Ks. dr Antoni Klupczyński, proboszcz parafii. - Wilgoć szła z posadzki, dlatego konieczne było usunięcie starych izolacji i ich wymiana. W trakcie tych prac natknęliśmy się na twardy beton, wskazujący, że coś pod spodem się znajduje. Trafiliśmy na płytę betonową, która wskazywała, że jest tam grobowiec - opisuje.

W czasie II wojny światowej kościół w 90 proc. został zniszczony i stanowił gigantyczne gruzowisko. Przy okazji odbudowy natrafiono prawdopodobnie już wówczas na kryptę wykonując nową posadzkę w kościele. Miejsce zostało zabezpieczone wylewką betonową.  

Czytaj także: Poznańska piesza pielgrzymka dotarła na Jasną Górę. Abp Zieliński odprawił mszę św. w sanktuarium

- Prawdopodobnie nikt nie sprawdzał stanu tego grobowca po 1945 roku - opowiada dr Emilian Prałat, społeczny konserwator zabytków, autor książki „Et tumulum facite... Wielkopolskie krypty i podziemia”. - 20-centymetrowa płyta granitowa z granitu śląskiego okazała się na tyle skuteczną izolacją, że zabezpieczyła grobowiec przed zniszczeniem w czasie wojny - dodał.

Dr Emilian Prałat uczestniczy w pracach przy krypcie.
Dr Emilian Prałat uczestniczy w pracach przy krypcie. © Polska Press Grupa | Łukasz Gdak

Unikatowa szklana trumna odnaleziona

Skucie betonu odsłoniło fragment płyty, następnie uchwyty. Pomimo pęknięcia udało się całą płytę podnieść, bez dalszego uszkadzania jej.

- W środku okazało się, że jest tam klasyczna komora grobowa, wykonana jeszcze za życia księdza Maksymiliana Kamieńskiego. Jest w nim wmurowany z jasnej cegły krzyż, a pod nim płyta epitafijna wykonana z piaskowca, także za życia księdza. Jest tam informacja o tym, że był proboszczem, jest data urodzenia, ale nie dopisano daty śmierci - opisuje Prałat.

Najbardziej widowiskowym elementem pochówku dziewiętnastowiecznego proboszcza jest trumna, której dno wykonano z tak zwanej cyny angielskiej, a wieko jest ażurową konstrukcją z wprawionymi taflami szkła. Dolna część trumny ma ozdobne lwie nogi. 

- Trumna szklana jest ewenementem, ponieważ pojawiają się one bardzo sporadycznie i najczęściej służyły eksponowaniu relikwii świętych. W Wielkopolsce nie zdarzają się tego typu pochówki - dodaje społeczny konserwator.

Trumna, jak i cały grobowiec zachowały się w stanie nienaruszonym. Oprócz szczątków zachował się między innymi biret, zielona stuła, część ornatu, manipularz i pozostałość drewnianego krzyża włożonego do trumny. Na szklanym wieku znajduje się świetnie zachowany krucyfiks, pozłacany około 22-karatowym złotem.

Szklana trumna za 40 tys. zł

Ze źródeł historycznych, przede wszystkim testamentu proboszcza, wynika, że trumna została zamówiona jeszcze za życia księdza Kamieńskiego. Zarówno za trumnę, jak i za zbudowanie krypty zapłacił on z własnych pieniędzy. Koszt opiewał na 2100 talarów, co odpowiada współcześnie kwocie 40 tys. zł. Z kolei wymurowanie grobowca kosztowało 808 talarów.  

Tego typu trumien nie wykonywano w Wielkopolsce, dlatego można przyjąć, ze została importowana. Proboszcz Kamieński wcześniej, także za własne pieniądze ufundował odbudowę kościoła, który uległ zniszczeniu w 1759 roku.  

- Władze pruskie chciały ten kościół przekazać w ręce gminy protestanckiej, czemu ksiądz proboszcz się sprzeciwił. Spotykały go za to nieprzyjemności, jak zakazanie prowadzenia kwesty na rzecz odbudowy. Dlatego sfinansował go z własnych pieniędzy. Bardzo mocno wspierał on takze osoby ubogie i chore - opowiada proboszcz Klupczyński. 

Piewca pamięci o Adamie Mickiewiczu

W 1856 r., w czasach proboszczowania ks. Kamieńskiego w kościele odprawione zostało pierwsze na ziemiach polskich Msza Święta żałobne za Adama Mickiewicza. Ks. Kamieński udostępnił też teren przykościelny na postawienie pierwszego na naszych ziemiach pomnika wieszcza.  

- Na pamiątkę tego wydarzenia od kilku lat co roku 15 stycznia w kościele odprawiana jest Msza Święta za Adama Mickiewicza i księdza Maksymiliana Kamieńskiego. Wtedy w kościele są ustawione ich portrety, zapraszamy władze uniwersytetu oraz świat kultury i nauki - dodał proboszcz.  

Tym razem grobowiec proboszcza nie zostanie znów zalany betonem. Grobowiec został zinwentaryzowany, wykonano dokumentację fotograficzną i zostanie wyeksponowany.

- Inwentaryzacja zostanie przekazana do księdza arcybiskupa, który podjął decyzję o zdjęciu płyty nagrobnej. Teraz będzie podejmowana przez niego ostateczna decyzja, która raczej zmierza do wyeksponowania grobowca, jednak jeszcze nie wiadomo w jaki sposób. Myślimy o tym, aby południowa nawa, poza oczywistą funkcją sakralną, miała także charakter historyczno-kulturalny. Będą tam wystawione między innymi pamiątki po proboszczu i jego testament – zapowiada ksiądz Antoni Klupczyński.

Ks. dr Antoni Klupczyński, proboszcz parafii pw. św. Marcina w Poznaniu.
Ks. dr Antoni Klupczyński, proboszcz parafii pw. św. Marcina w Poznaniu. © Polska Press Grupa | Łukasz Gdak

Wciąż potrzebne są pieniądze na remont

Na razie nie wiadomo, czy trumna zostanie przykryta przeźroczystą, czy nieprzeźroczystą płytą. Pewna jest chęć wydobycia tablicy nagrobnej, która została umieszona wewnątrz grobowca i jej wyeksponowanie.

Odkrycie krypty nie ma wpływu na prowadzone prace remontowe, które obecnie przebiegają terminowo Cały remont kościoła o szacowanej wartości 1,5 mln zł jest realizowany z datków parafian i osób chcących wesprzeć jego renowację. Pieniędzy wciąż brakuje, dlatego ksiądz proboszcz apeluje o wpłacanie datków. Prace mają zakończyć się we wrześniu tego roku.  

Wybrane dla Ciebie

Czersk: Zabarykadował się z nożem w sklepie. Policjanci zatrzymali napastnika
Czersk: Zabarykadował się z nożem w sklepie. Policjanci zatrzymali napastnika
Toruń: Belki cenniejsze niż złoto. Kolejne ciekawe znaleziska na bulwarze
Toruń: Belki cenniejsze niż złoto. Kolejne ciekawe znaleziska na bulwarze
Cyfrowa ewidencja ochrony roślin od 2026 czy od 2028? MRiRW nie wie
Cyfrowa ewidencja ochrony roślin od 2026 czy od 2028? MRiRW nie wie
Mikorzyn: Poważny wypadek na DK25. Zderzyły się trzy samochody. Jedna osoba jest ranna. Uwaga na utrudnienia!
Mikorzyn: Poważny wypadek na DK25. Zderzyły się trzy samochody. Jedna osoba jest ranna. Uwaga na utrudnienia!
Biały Dunajec: Zderzyły się dwa auta. Poszkodowane zostały dzieci
Biały Dunajec: Zderzyły się dwa auta. Poszkodowane zostały dzieci
Skierniewice: SkierCon, czyli święto wielbicieli fantastyki
Skierniewice: SkierCon, czyli święto wielbicieli fantastyki
Zmiany w parafiach. Gdzie w niedzielę 27 lipca wierni pożegnają swoich proboszczów?
Zmiany w parafiach. Gdzie w niedzielę 27 lipca wierni pożegnają swoich proboszczów?
Radom: Seria wypadków z udziałem hulajnóg. Policja apeluje o ostrożność i przypomina przepisy
Radom: Seria wypadków z udziałem hulajnóg. Policja apeluje o ostrożność i przypomina przepisy
Gorzów: Płatne parkowanie przy szpitalu. Szlabany i kamery już wkrótce
Gorzów: Płatne parkowanie przy szpitalu. Szlabany i kamery już wkrótce
Zderzenie 4 pojazdów na DK50. Ciągnik rolniczy rozpadł się na kilka części, ciężarówka na boku. W akcji śmigłowiec LPR
Zderzenie 4 pojazdów na DK50. Ciągnik rolniczy rozpadł się na kilka części, ciężarówka na boku. W akcji śmigłowiec LPR
Malbork: Lato na Nogacie. Spędź czas na kąpielisku lub popływaj po rzece
Malbork: Lato na Nogacie. Spędź czas na kąpielisku lub popływaj po rzece
Inowrocław: Chata kujawska, czyli perełka regionalnego dziedzictwa
Inowrocław: Chata kujawska, czyli perełka regionalnego dziedzictwa