Prezydenci, burmistrzowie, wójtowie będą mogli zarabiać jeszcze więcej
Wynagrodzenia prezydenta, burmistrza i wójta ustalają radni
Pobory prezydentów, burmistrzów i wójtów składają się z kilku części:
- wynagrodzenia zasadniczego,
- dodatku funkcyjnego,
- dodatku specjalnego,
- dodatku za staż pracy.
Wysokość wynagrodzeń jest ustalana przez radnych gminnych lub miejskich. Rajcowie nie mają jednak pełnej dowolności. Obowiązują centralnie ustalane widełki, które określają minimalny i maksymalny poziom wynagrodzenia.
Ustawodawca określa widełki poborów: minimalną i maksymalną
Zgodnie z teraz obowiązującymi przepisami, maksymalne wynagrodzenie łączne gospodarzy gmin nie może przekroczyć 20 tys. 41 złotych i 50 groszy. Minimalne natomiast 14 tys. 788 złotych i 80 groszy.
Obecnie prezydent Rzeszowa Konrad Fijołek zarabia miesięcznie nieco ponad 20 tys. złotych brutto. Wojciechowi Bakunowi, prezydentowi Przemyśla, na początku obecnej kadencji radni ustalili maksymalne stawki. Jednak zarabia nieco mniej od K. Fijołka, ze względu na niższy staż pracy.
Przy takiej wysokości zarobków, obaj samorządowcy płacą podatku w podwyższonej skali. W przybliżeniu ich pensja na rękę wynosi 14 - 15 tys. złotych miesięcznie.
Zmiana przepisów o wynagrodzeniach samorządowców zakłada podwyżki
Projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych przewiduje podwyższenie o około 5 proc. kwot maksymalnego poziomu wynagrodzenia zasadniczego oraz maksymalnego poziomu dodatku funkcyjnego pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie wyboru. Chodzi m.in. o wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, którzy są wybierani przez mieszkańców w bezpośrednich wyborach.
- Kwoty zostały ustalone w taki sposób, aby łącznie z dodatkiem specjalnym nie przekroczyły wysokości 21 043,57 zł, tj. zgodnie z art. 37 ust. 3 ustawy o pracownikach samorządowych 11,2-krotności kwoty bazowej określonej w ustawie budżetowej dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe. W myśl art. 9 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy budżetowej na 2025 r. ustala się kwotę bazową dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe w wysokości 1 878,89 zł – wskazano w rządowym projekcie.
Jeśli proponowana podwyżka weszłaby w życie, gospodarze gmin mogliby zarobić średnio o 1 tys. złotych brutto więcej. Oczywiście, o ile zgodzą się na to radni.
Wcześniej pensje podwyższono pracownikom samorządowym. Ci wyższego szczebla zaprotestowali
Projekt zakłada również podwyższenie kwot maksymalnego poziomu wynagrodzenia zasadniczego oraz maksymalnego poziomu dodatku funkcyjnego pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie powołania. Oznacza to, że podwyżki obejmą m.in. skarbników oraz zastępców wójtów i burmistrzów. Dla tej grupy pracowników wzrost maksymalnych stawek również ma wynieść około 5 proc.
Skąd inicjatywa wprowadzenia podwyżek? Wcześniej podwyższono oo 5 do 16 proc. minimalne stawki wynagrodzenia dla pracowników samorządowych, ale tylko tych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Wówczas rząd wycofał się z podwyżek dla zatrudnionych na podstawie wyboru, np. wójtów, burmistrzów, oraz powołania, np. sekretarzy czy skarbników. Decyzja ta została skrytykowana przez organizacje samorządowe. Dlaczego? Okazało się, że naczelnik wydziału w gminie może zarabiać więcej od np. zastępcy wójta.
Wielu byłych samorządowców ma problem z odnalezieniem się na wolnym rynku pracy
Czy gospodarze miast i gmin zarabiają dużo? Czy pensja 14 - 15 tys. zł na rękę na prezydenta Rzeszowa lub Przemyśla to dużo, czy mało? Dla osób, które mają minimalną lub nieco więcej, to na pewno znacząca kwota. Dla specjalistów w różnych dziedzinach już nie, choćby dla dobrych informatyków, czy lekarzy. Nie jest to również powód do westchnień dla specjalistów w fizycznych zawodach, pracujących za granicą. Tyle bez problemów dostanie choćby dobry spawacz w Norwegii czy Niemczech.
Problemem wynagrodzeń gospodarzy jest brak powiązania wysokości ich pensji z efektywnością zarządzania gminą czy miastem. Teoretycznie takie narzędzie mają radni, w praktyce zwykle nie jest stosowane, bo często o wysokości pensji decyduje lokalna polityka i układy.
W tej sytuacji kompetencje samorządowców (po upływie ich kadencji) najlepiej weryfikuje wolny rynek pracy. Na nim wielu eksponowanych samorządowców, którzy np. przegrali wybory lub nie zostali powołani na kolejną kadencję, zderza się ze smutną dla nich rzeczywistością: te prywatne firmy lub korporacje, które dobrze płacą, nie chcą ich, a nie potrafią założyć i prowadzić prywatnego biznesu. Szczęście mają ci "byli", którzy wstrzelą się w aktualny układ polityczny na górze i lądują np. na suto opłacanych stanowiskach w spółkach skarbu państwa. Gorzej ci, którzy politycznie nie trafili. Często muszą zadowolić się jakimś niskim i słabo płatnym stanowiskiem np. w zaprzyjaźnionej gminie.
