Produkcja cukru w Polsce w niebezpieczeństwie, presja rośnie
Rozpoczynają się zbiory buraków cukrowych i ich przetwarzanie na cukier
Pierwsze cukrownie rozpoczęły już sezon. Buraki mają się gorzej
Sezon produkcji cukru 2025/2026 rozpoczął się w Polsce 25 sierpnia, a wkrótce dołączy do niego reszta członków Związku Producentów Cukru. Kampanię oficjalnie rozpoczęła Krajowa Grupa Spożywcza S.A. 25 sierpnia, a dwa dni później dołączył do niej Pfeifer & Langen Polska S.A.
Z kolei Nordzucker Polska S.A. planuje start na 4 września, a Südzucker Polska S.A. na połowę września (15-16 września).
Mimo oczekiwanego plonu buraków cukrowych na poziomie 65 ton z hektara, deszczowe lato negatywnie wpłynęło na ich polaryzację. Spodziewana jest niższa zawartość cukru, co przełoży się na mniejszą efektywność produkcji.
W tym roku w Polsce uprawa buraków zajmuje około 260 tysięcy hektarów, czyli mniej niż w ubiegłym roku (274 tys. ha). Jest to część szerszego trendu w Unii Europejskiej, gdzie areał upraw buraka skurczył się o 10,6%, a Komisja Europejska prognozuje spadek produkcji cukru o około 8% (do 15,2 mln ton) w sezonie 2025/2026.
Produkcja cukru jest coraz trudniejsza
Przemysł cukrowniczy boryka się z rosnącymi kosztami, głównie związanymi z transformacją energetyczną i dekarbonizacją. Producenci muszą inwestować w drogie programy mające na celu odchodzenie od węgla na rzecz gazu oraz modernizację infrastruktury, by zredukować emisje.
Oprócz tych długoterminowych inwestycji, branża ponosi również wysokie koszty bieżące, takie jak wydatki na energię, serwis czy opłaty środowiskowe. By sobie z tym poradzić, firmy starają się zwiększać wydajność i zapewniać ciągłość dostaw surowca.
Dodatkowym problemem jest zapowiedziana przez Ministerstwo Finansów podwyżka podatku cukrowego od 2026 roku, która może zaszkodzić sektorowi.
Jak podkreśla Michał Gawryszczak, dyrektor Biura Związku Producentów Cukru w Polsce, tegoroczna kampania to wyjątkowy sprawdzian odporności branży na rosnące koszty i regulacje. Z jednej strony firmy inwestują w nowoczesne technologie i efektywność energetyczną, z drugiej strony mierzą się z niższą polaryzacją buraków i trudniejszym okresem wegetacyjnym.
Nadal produkujemy więcej cukru, niż w Polsce nam go potrzeba
Mimo tych wyzwań, Polska pozostaje eksporterem netto cukru. W poprzednim sezonie (2024/2025) wyeksportowano ponad 2,5 mln ton, przy krajowym zapotrzebowaniu na poziomie 1,7 mln ton. W nowym sezonie, z uwagi na mniejszy areał upraw i niższą zawartość cukru w burakach, priorytetem jest utrzymanie stabilności eksportu i krajowych dostaw.
Związek Producentów Cukru zwraca uwagę na postęp w sektorze: przyspieszenie modernizacji linii produkcyjnych, upowszechnianie rolnictwa zrównoważonego i precyzyjnego (w celu lepszego zarządzania zbiorami i jakością surowca), a także doskonalenie logistyki.
Firmy rozszerzają również asortyment o produkty o wyższej wartości dodanej, jak specjalistyczne cukry dla przemysłu farmaceutycznego. Działania te mają na celu poprawę wydajności i zmniejszenie energochłonności, co ma zagwarantować ciągłość dostaw dla klientów w kraju i za granicą, mimo trudniejszych warunków.
