Rynek mleka niestabilny. UE tnie produkcję, Polska idzie po swoje

W krajach zachodniej Europy – jak Niemcy, Holandia, Francja czy Dania – widać wyraźną tendencję spadkową. Produkcja mleka kurczy się m.in. przez ograniczenia środowiskowe i polityczne. W Irlandii po raz pierwszy od zniesienia kwot mlecznych (2015 r.) zanotowano spadek produkcji w 2023 i 2024 roku. Duży wpływ miała pogoda i zmniejszenie pogłowia krów.

W krajach Europy Środkowo-Wschodniej, w tym w Polsce, sytuacja wygląda lepiej. Polska jest dziś jednym z nielicznych krajów w UE, gdzie produkcja mleka nadal rośnie. Co więcej, widać przesuwanie całej produkcji z Zachodu właśnie na Wschód. To otwiera przed polskim mleczarstwem dużą szansę – ale także stawia wyzwania.

Choć niektórzy twierdzą, że Zielony Ład „odchodzi do lamusa”, to fakty temu przeczą. Kraje zachodnie nadal wdrażają kolejne zmiany:

• Dania zalesi 15% gruntów rolnych i wprowadza podatek węglowy od emisji z bydła,
• Niemcy i Holandia ograniczają pogłowie krów, by zmniejszyć emisję azotu i amoniaku,
• w całej UE rosną oczekiwania wobec rolników w zakresie zrównoważonej produkcji.

Sieci handlowe i banki coraz częściej wymagają stosowania praktyk przyjaznych środowisku. To nie jest już opcja, tylko nowy standard.

Produkcja mleka w Polsce rośnie dynamicznie. W 2024 roku nasz kraj odpowiadał za 9% całej unijnej produkcji mleka. Jeszcze w 2019 było to zaledwie 1,9%. Wzrost jest więc znaczący.

Polska ma jeszcze spory potencjał, choć rentowność produkcji jest niższa niż na Zachodzie. To oznacza, że zagraniczne firmy mogą chcieć inwestować w naszym kraju – kupując zakłady i spółdzielnie mleczarskie. Dla polskich firm to sygnał: trzeba myśleć o konsolidacji, rozwoju i budowaniu silnej pozycji, zanim zrobią to inni.

Do problemów środowiskowych i politycznych dochodzą również kwestie zdrowotne. W Niemczech, Francji i Holandii wystąpiły duże straty przez wirusa choroby niebieskiego języka (BTV). Choć liczba zachorowań spadła, część gospodarstw nie odbudowała stad. To kolejny czynnik, który wpływa na spadek produkcji mleka na Zachodzie.

Eksperci szacują, że unijna produkcja mleka w dłuższej perspektywie nadal będzie lekko spadać. Ale Polska ma szansę utrzymać wzrost – jeśli odpowiednio wykorzysta sytuację. Potrzebne są szybkie i przemyślane decyzje: inwestycje, konsolidacja i dostosowanie się do nowych wymogów.

To ostatni moment, by działać. Zmiany już się dzieją – i kto je wykorzysta, ten zyska przewagę.

Zapraszamy do udziału w 22. edycji Międzynarodowego Forum Społeczności Mleczarskiej – tam eksperci i praktycy omówią aktualne wyzwania i kierunki dla branży mleczarskiej.

Formularz zgłoszeniowy:https://2025.forum-mleczarskie.org/formularz-zgloszeniowy/