Sezon na grzyby w pełni. Jak bezpiecznie wrócić z lasu z pełnym koszem i uniknąć tragedii? Oto kompletny poradnik dla grzybiarzy
Zanim wejdziesz do lasu, czyli kluczowe przygotowanie do grzybobrania
Podstawą bezpiecznej wyprawy jest świadomość potencjalnych zagrożeń, a największym z nich jest utrata orientacji w terenie. Zanim wyruszymy na poszukiwania grzybów, warto poświęcić chwilę na analizę mapy obszaru, do którego się udajemy. Nawet jeśli znamy okolicę, łatwo jest zapuścić się w nieznane rejony.
Kluczowe jest zapamiętanie charakterystycznych punktów orientacyjnych, takich jak:
- linie wysokiego napięcia,
- leśne ambony,
- strumyki,
- czy nietypowe drzewa.
Mogą one posłużyć jako drogowskazy w drodze powrotnej. Unikajmy samotnych wypraw, zwłaszcza w gęstym i nieznanym lesie. Jeśli jednak decydujemy się iść sami, koniecznie poinformujmy kogoś z bliskich o planowanej trasie i przewidywanej godzinie powrotu.
Niezwykle ważnym elementem przygotowań do grzybobrania jest właściwy ekwipunek. Absolutną podstawą jest w pełni naładowany telefon komórkowy. W kryzysowej sytuacji pozwoli on wezwać pomoc i może ułatwić służbom zlokalizowanie naszej pozycji. Warto również zadbać o strój - jaskrawe kolory i elementy odblaskowe na kurtce czy czapce sprawią, że będziemy znacznie lepiej widoczni, co ma ogromne znaczenie szczególnie po zmroku.
Do plecaka, oprócz nożyka, warto spakować butelkę wody, drobną przekąskę, podstawową apteczkę oraz latarkę, nawet jeśli planujemy krótki wypad. Pogoda w lesie bywa zmienna, a zmrok jesienią zapada bardzo szybko.
Bezpieczeństwo w grupie i rozsądne planowanie czasu podczas grzybobrania
Wybierając się na grzybobranie w towarzystwie, zwłaszcza z dziećmi lub osobami starszymi, spoczywa na nas dodatkowa odpowiedzialność. Należy stale utrzymywać z nimi kontakt wzrokowy i głosowy. Chwila nieuwagi wystarczy, aby senior lub zaciekawione dziecko oddaliło się i straciło orientację.
Warto wcześniej ustalić zasady, na przykład sygnał dźwiękowy (gwizdek) na wypadek rozdzielenia się. Przed wejściem do lasu trzeba także realnie ocenić swoje siły i kondycję fizyczną oraz dostosować do nich długość i intensywność wyprawy. Leśne tereny bywają wymagające - nierówności, powalone drzewa czy podmokłe obszary mogą czasem stanowić niemałe wyzwanie.
Kluczowe jest także planowanie czasowe. Unikajmy wchodzenia do lasu późnym popołudniem. Jesienią dzień jest coraz krótszy, a gęste korony drzew dodatkowo ograniczają dostęp światła. Prowadzenie akcji poszukiwawczej w nocy jest nieporównywalnie trudniejsze i bardziej niebezpieczne zarówno dla zaginionego, jak i dla ratowników. Dlatego zawsze lepiej jest wyruszyć wcześnie rano i zaplanować powrót z odpowiednim zapasem czasu.
Samochód na leśnym parkingu - o tym musisz pamiętać
Wiele osób dojeżdża do lasu samochodem, pozostawiając go na wiele godzin na leśnych parkingach lub w zatoczkach przy drodze. Niestety, takie miejsca często przyciągają złodziei. Przed oddaleniem się od pojazdu należy upewnić się, że wszystkie drzwi są zamknięte, a okna szczelnie domknięte. Pod żadnym pozorem nie wolno zostawiać na widoku wartościowych przedmiotów, takich jak portfel, telefon, torebka czy sprzęt elektroniczny. Nawet jeśli wydaje nam się, że jesteśmy na odludziu, lepiej schować cenne rzeczy do schowka lub bagażnika.
Parkując, wybierajmy miejsca uczęszczane i dobrze widoczne, unikając samotnego postoju w głębi lasu, z dala od głównej drogi. Pamiętajmy również o podstawowych zasadach zachowania w lesie - nie hałasujmy, aby nie płoszyć dzikich zwierząt, i pod żadnym pozorem nie używajmy otwartego ognia.
Palenie ognisk czy rzucanie niedopałków na ściółkę jest skrajnie nieodpowiedzialne i może doprowadzić do pożaru. Po zakończonym grzybobraniu wszystkie śmieci, w tym opakowania po jedzeniu i napojach, należy zabrać ze sobą i wyrzucić do odpowiednich pojemników.
Atlas w dłoń, czyli jak uniknąć zatrucia grzybami
Drugim, równie poważnym zagrożeniem związanym z grzybobraniem, jest ryzyko zatrucia. Pomyłka w identyfikacji grzybów może mieć przykre konsekwencje, prowadząc do poważnego uszczerbku na zdrowiu, a czasem nawet śmierci.
Podstawowa zasada brzmi: zbieraj tylko te grzyby, co do których masz stuprocentową pewność, że są jadalne. Najbezpieczniej jest wybrać się do lasu z doświadczoną osobą, która podzieli się swoją wiedzą. Jeśli jesteśmy początkującymi grzybiarzami, niezbędnym wyposażeniem powinien być dokładny atlas grzybów.
Podczas zbiorów należy kierować się kilkoma praktycznymi wskazówkami. Zbierajmy tylko dobrze wykształcone, dojrzałe okazy, ponieważ u młodych, niewielkich grzybów cechy charakterystyczne dla danego gatunku mogą być słabo widoczne, co zwiększa ryzyko pomyłki. Unikajmy zbierania grzybów o blaszkach pod kapeluszem - w tej grupie znajduje się wiele trujących gatunków, w tym muchomor sromotnikowy. Bezpieczniejszym wyborem dla amatorów są grzyby rurkowe (mające pod kapeluszem strukturę przypominającą gąbkę), wśród których jest znacznie mniej gatunków niejadalnych i trujących.