Sopot: 14. Literacki Sopot. Poznamy kulturę i literaturę Rumunii
W tym artykule:
Co czyta się w Rumunii
W tym roku wiodącym tematem festiwalu jest literatura i kultura Rumunii. Z tej okazji do Sopotu przyjadą cenione pisarki i pisarze rumuńskojęzyczni -
- Raluca Nagy
- Tatiana Țîbuleac
- Cătălin Mihuleac
- Cristian Teodorescu
- Lucian Dan Teodorovici
- Lavinia Braniște
- Ana Dragu
- Bogdan-Alexandru Stănescu
- Oleg Serebrian.
Tak o tegorocznych inspiracjach mówi Marta Czarnecka, dyrektorka festiwalu:
- Będąc w Rumunii często możemy napotkać tabliczki z hasłem Drum Bun!, czyli szerokiej drogi i tak właśnie nazwaliśmy w naszym programie pasmo wydarzeń związanych z tym krajem. Podczas tegorocznej edycji Literackiego Sopotu chcemy zaprosić publiczność do wędrówki przez rumuńskie drogi, zarówno te rzeczywiste, jak i literackie, by wspólnie, z dala od stereotypów, odkrywać bogactwo kultury i literatury tego państwa.- wyjaśnia.
Literacki Sopot 2025 - premiery
Specjalnie na Literacki Sopot przygotowane zostały premiery książek:
- Ana Dragu, "Grzeczne dłonie" wraz z dodatkiem "Wszystko, co złe i wszystko, co piękne na świecie" (napisanym po latach przez jej autystycznego syna Eduarda Dragu)
- Raluca Nagy, "Teo od 16 do 18"
- Oleg Serebrian, "Woldemar"
- Bogdan-Alexandru Stănescu, "Abraxas"
- Cristian Teodorescu, "Bukareszt, wielka nadzieja"
Pasma, panele, spotkania
W tegorocznym programie festiwalu znalazły się też dobrze już znane pasma, takie jak My, Debiuty, Powroty, Varia, Nogaś w Parku, (Nie)pamięć czy h/Historia, będące okazją do spotkań ze znakomitymi polskimi autorami i autorkami. Po raz drugi w historii festiwalu w programie zagości cykl Literacki Young Adult. Z kolei do pasm Wokół komiksu i Wokół fantastyki dołączy w tym roku kolejne - Wokół kryminału.
W trakcie spotkania pod hasłem "Rumunia. Drzewo na skrzyżowaniu dróg", prowadzonego przez Joannę Cichocką-Gulę, omówione zostaną skomplikowane zagadnienia związane z mitem narodowym tego kraju. W rozmowie udział wezmą Adrian Cioroianu, Radosława Janowska-Lascar i Bogumił Luft.
Podczas debaty "Jak nacjonalista z nacjonalistą" Kazimierz Jurczak, Jarosław Tomasiewicz oraz Ovidiu Nahoi spróbują przybliżyć publiczności podobieństwa i różnice nacjonalizmów w Polsce i Rumunii. Spotkanie poprowadzi Monika Płatek.
Z kolei o wielojęzycznej interpretacji świata z Dagny Kurdwanowską porozmawiają Jerzy Koch, Jakub Kornhauser oraz Agnieszka Walulik.
Ostatnia z debat poświęcona zostanie dziedzictwu i aktualności myśli Jolanty Brach-Czainy, jednej z najważniejszych polskich filozofek feministycznych. W rozmowie wezmą udział Agnieszka Graff, Sławomira Walczewska i Joanna B. Bednarek - badaczki, eseistki i aktywistki. Spotkanie poprowadzi Paulina Małochleb.
Literacki Sopot w willi na Goyki 3
Tak jak w poprzednich latach, jedną z głównych festiwalowych lokalizacji będzie zabytkowa willa na Goyki 3. To tam każdego ranka zgromadzona publiczność będzie mogła przysłuchiwać się rozmowom Ptasiego Radia. Audycje na żywo prowadzone będą codziennie przez inną parę prowadzących:
- Aleksander Hudzik i Kinga Sabak
- Anna Dudzińska i Magdalena Kicińska
- Łukasz Wojtusik i Marta Perchuć-Burzyńska
- Agata Passent i Maciej Makselon.
Kino i sztuka
W przestrzeni Goyki 3 Art Inkubatora odbędą się również pokazy filmów o szczególnym znaczeniu dla rumuńskiej kinematografii, a w ramach Sztuki na literackim przez wszystkie dni festiwalu w Parku na Goyki będzie można oglądać instalację artystyczną Andreei Anghel pod nazwą "Krótka historia alarmów II".
Teatr
Do stałych pasm festiwalu należy też Literacki teatralny. W tym roku obejmie on dwa czytania performatywne. Na Scenie Kameralnej Teatru Wybrzeże publiczność będzie mogła usłyszeć fragmenty "Zniknięć" Elise Wilk (tłum. Joanna Kornaś-Warwas) w reżyserii Miry Mańki, a w Parku na Goyki "Stop the tempo" Gianiny Cărbunariu (tłum. Radosława Janowska-Lascar) w reżyserii Piotra Jankowskiego.
Atrakcje dla najmłodszych - Literacki dla dzieci
Podczas tegorocznej edycji Literackiego Sopotu nie zabraknie atrakcji dla najmłodszych uczestników. W paśmie Literacki dla dzieci znalazły się warsztaty oraz rodzinne czytanie. Z myślą o rodzicach, powstał wyjątkowy Rodzicielski Klub Książkowy. Ponadto, podczas festiwalu odbędzie się Literacka gra miejska inspirowana kulturą i historią Rumunii pod hasłem "Niezwykłe źródła mnicha Makariusza".