Sosnowiec: Rok artystyczny między scenami. Teatr Zagłębia rozpoczyna sezon 2025/2026 w drodze

Sezon w drodze

- To będzie rok między scenami - podróż od przestrzeni, która na prawie 130 lat stała się domem sosnowieckiego teatru, do tej nowej, która dopiero powstaje - podkreślała dyrektorka Teatru Zagłębia w Sosnowcu, Iwona Woźniak

Na czas prac budowlanych Teatr Zagłębia nie zawiesza działalności. Wręcz przeciwnie - spektakle i premiery przeniosą się do różnych miejsc w Sosnowcu i regionie, by utrzymać żywy kontakt z publicznością.

Widownia spotka się z aktorami w sali koncertowej Zespołu Szkół Muzycznych, w Klubie Kiepury przy ul. Będzińskiej 6, w Banku Sztuki, POK Kazimierz oraz w kilku lokalizacjach poza Sosnowcem, m.in. w Dąbrowie Górniczej, Mysłowicach czy Chorzowie.

- Teatr to nie tylko budynek, lecz relacja z widzem. Naszą prawdziwą siedzibą jest każde miejsce, w którym możemy grać - mówiła dyrektorka.

Logistyka i skala przedsięwzięcia

Przeprowadzka rozpocznie się od porządkowania ogromnych zasobów. Na strychu obecnej siedziby znajduje się ponad pięć tysięcy kostiumów, które trzeba zinwentaryzować, przejrzeć, odświeżyć i spakować. Do tego dochodzą tysiące rekwizytów, meble, lampy i elementy scenografii. Zbiory trafią do nowych magazynów i pracowni przygotowanych w obiektach ARL przy ul. Teatralnej, gdzie znajdą się również działy techniczne - krawiecka, stolarska czy malarska.

Więcej szczegółów zdradził Wojciech Gabryś, pełnomocnik dyrektora ds. rozbudowy:

- Początek sezonu będzie tutaj, natomiast planujemy zakończyć przeprowadzkę do końca maja przyszłego roku, tak, jeżeli oczywiście wszystkie procedury pozwolą z wyborem wykonawcy przekazać teren budowy wykonawcy od 1 czerwca 2026 roku.
Harmonogram wygląda w ten sposób, że teraz od września do grudnia odbieramy od wykonawcy dokumentację projektową, którą będziemy weryfikowali. (...) Do grudnia 2028 roku wszystkie prace mają zostać zakończone, a od nowego roku 2029 teatr powinien funkcjonować już w nowej, pięknej siedzibie, przebudowanej i rozbudowanej.
Przeprowadzka - rekwizyty, kostiumy, meble - wszystko musi zostać policzone, zinwentaryzowane, opisane, zabezpieczone i zdecydowana większość tych rzeczy zostanie przewieziona do tymczasowej siedziby w Agencji Rozwoju Lokalnego przy ul. Teatralnej 11. Podręczne rzeczy będą w Klubie Kiepury przy ul. Będzińskiej 6, potrzebne do bieżącego funkcjonowania sceny. (...) Aby nie przerywać sezonu, już w zeszłym roku część spektakli była grana na tymczasowych scenach - w Banku Sztuki i w szkole muzycznej - i te działania będą miały miejsce również teraz.

Harmonogram i koszty

Zgodnie z harmonogramem, do maja 2026 roku teatr zakończy pracę w dotychczasowej siedzibie. Ostatnią premierą w budynku przy ul. Teatralnej będzie Hamlet - 24 kwietnia 2026 r. Już miesiąc później, 1 czerwca, plac budowy zostanie przekazany wykonawcy. Modernizacja i rozbudowa potrwa do końca 2028 r.

Mimo zmian organizacyjnych, Teatr Zagłębia utrzyma tempo pracy artystycznej. Widzowie zobaczą m.in.:

• Brzydkie kaczątko - premiera 4 października.

- To ważna opowieść, w której także dorośli znajdą coś dla siebie. Duża ilość muzyki Jana Stokłosy sprawi, że spektakl będzie atrakcyjny dla całych rodzin - mówił Jacek Jabrzyk, zastępca dyrektorki ds. artystycznych.

• Lady Mayday - 28 lutego w auli Szkoły Muzycznej.

- To historia dobrze znana, ale opowiedziana inaczej - zamiast taksówkarza mamy taksówkarkę i dwóch mężów. Akcja jest wartka, a humor niebanalny - dodał Jabrzyk.

• Co autor miał na myśli? - 2 grudnia w Szkole Podstawowej nr 4 w Sosnowcu (w ramach projektu "Teatr w szkole"),
• Hamlet - 24 kwietnia, jako ostatnia premiera w dotychczasowej siedzibie.

Zespół będzie też obecny na najważniejszych festiwalach teatralnych w kraju, m.in. w Gdańsku, Cieszynie, Kielcach i Warszawie.

Historia teatru sięga 1897 roku, kiedy Sosnowiec nie miał jeszcze praw miejskich, a na ziemiach polskich działało zaledwie pięć stałych scen. Budynek wzniesiony został według projektu Karola Steczkowskiego jako kompleks obejmujący Teatr Zimowy, Hotel Saski i Teatr Letni. Przez lata zmieniały się nazwy i przeprowadzano modernizacje, by obecny kształt uzyskać w wyniku ostatniej rozbudowy w 1992 roku.

Pierwszą premierą była "Zemsta" Aleksandra Fredry, a pierwszym dyrektorem - Czesław Teofil Janowski, który sprowadził własny zespół aktorski. Teatr funkcjonował na styku trzech zaborów, przyciągając znakomitych aktorów i dbając o repertuar łączący klasykę i operetkę. Po II wojnie światowej scena szybko odzyskała swoją pozycję, a od 1 lipca 1955 roku oficjalnie działa jako Teatr Zagłębia.

W kolejnych dekadach teatr rozwijał się zarówno artystycznie, jak i edukacyjnie - stawiając na literaturę klasyczną i współczesną, dramaty polskie i światowe, a także spektakle dla dzieci i młodzieży. Wśród najważniejszych pozycji znalazły się: "Jaś i Małgosia", "Przygody Tomka Sawyera", "Calineczka", "Mały Książę", "Tajemniczy ogród" czy "Ania z Zielonego Wzgórza".

Od 1 lipca 2011 roku dyrektorem teatru został Zbigniew Leraczyk, a od 1 września 2018 roku kierownictwo przejęła Iwona Woźniak wraz z zastępcą ds. artystycznych Jackiem Jabrzykiem.

Na działalność artystyczną i edukacyjną w 2025 roku teatr otrzymał dofinansowania m.in. z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Krajowego Planu Odbudowy oraz z programów unijnych związanych ze sprawiedliwą transformacją. Dzięki temu powstaną projekty łączące teatr z edukacją, ekologią czy terapią, takie jak Laboratorium Pedagogiki Teatru czy spektakl Ziemia obiecana realizowany z warsztatami i konferencją naukową.