Sześć kopalni do likwidacji. Każdy górnik dostanie 170 tys. zł bez podatku

Projekt nowelizacji ustawy górniczej ma na celu wprowadzenie możliwości finansowania świadczeń dla pracowników zamykanych zakładów górniczych. W odróżnieniu od dotychczasowych rozwiązań, likwidacja kopalń będzie prowadzona przez przedsiębiorców górniczych, którzy będą mogli otrzymywać na ten cel dotacje państwowe. Dotychczas likwidacją zajmowała się spółka restrukturyzacyjna.

W trakcie konsultacji projektowych, przedstawiciele spółek węglowych zgłosili liczne uwagi. Wskazywali na potrzebę rozszerzenia narzędzi takich jak urlopy górnicze oraz zwiększenia wartości jednorazowych odpraw, przy jednoczesnym zachowaniu ich nieopodatkowania. Zgłoszono także potrzebę rozszerzenia katalogu dotacji na likwidację kopalń o określone części zakładów i zbędny majątek.

Dodatkowo, zaproponowano zwolnienie tych kwot od podatku dochodowego. Rozszerzono również możliwość stosowania urlopów górniczych na wszystkie zakłady spółek objętych Nowym Systemem Wsparcia, a nie tylko na te likwidowane. Długość urlopów pozostawiono bez zmian: do czterech lat dla pracowników dołowych i do trzech lat dla pracowników przeróbki.

Ministerstwo Przemysłu planuje, że nowelizacja wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku. Polska Grupa Górnicza (PGG) wcześniej proponowała, aby termin ten ustalić na 30 czerwca bieżącego roku, argumentując, że już uwzględniła w swoich planach techniczno-ekonomicznych rozpoczęcie działań związanych z połączeniem kopalń Bielszowice i Halemba.

Projekt nowelizacji przewiduje także możliwość przekazywania nieruchomości i ruchomości zbędnych przedsiębiorcom górniczym w drodze darowizny, z przeznaczeniem na realizację celów publicznych lub utrzymanie systemów odwadniania zlikwidowanych zakładów. Zmiana ta ma dotyczyć szerokiego katalogu podmiotów z sektora publicznego.

Kolejna zmiana umożliwi wszystkim przedsiębiorstwom górniczym wydobywanie metanu z pokładów węgla kamiennego bez konieczności uzyskiwania koncesji. W ocenie skutków regulacji (OSR) wskazano, że oczekiwanym efektem projektu jest kontynuacja procesu stopniowego wygaszania działalności 17 podziemnych zakładów górniczych w Polsce w sposób społecznie akceptowalny i nie wpływający negatywnie na bezpieczeństwo energetyczne kraju.

Latem ubiegłego roku Polska Grupa Górnicza, wraz z innymi spółkami objętymi Nowym Systemem Wsparcia, zaproponowała zmiany w przepisach, które pozwoliłyby na bardziej elastyczne zmniejszanie zatrudnienia i redukcję związanych z tym obciążeń finansowych. W ocenie tych spółek, które zatrudniają łącznie około 44 tys. osób, proponowane zmiany są kluczowe dla powodzenia procesu transformacji górnictwa w Polsce.