Tychy pokazały swoją modernistyczną duszę podczas spaceru architektonicznego. Historia miasta w betonie, ceramice i układzie przestrzeni

28 czerwca Tychy pokazały swoją modernistyczną duszę z czasów, gdy urbanistyka znaczyła coś więcej niż układ ulic. Podczas spaceru architektonicznego uczestnicy odkrywali projekty, które miały zmieniać świat – a dziś przypominają, że historia może być zaklęta w układzie osiedla, w detalach dawnego placu zabaw, w ceramicznych dekoracjach na blokach.
Tychy/ ilustracjaTychy/ ilustracja
Źródło zdjęć: © Wikimedia Commons
Julia Muc

Wśród rzeźb i betonu. Architektoniczna opowieść o Tychach, która zaczyna się na osiedlu G

Czasem wystarczy zwolnić krok i spojrzeć inaczej. W Tychach właśnie tak poznaje się miasto – przez historię, która odcisnęła się w betonie, ceramice i układzie przestrzeni.

W sobotni poranek, spod tyskiego magistratu wyruszyła wycieczka niecodzienna – bo zamiast przyrody czy typowych zabytków, uczestnicy oglądali osiedla. Ale nie byle jakie – zaprojektowane z rozmachem przez architektów PRL-u i opowiadające o tym, jak miało wyglądać nowoczesne, socjalistyczne miasto. Spacer prowadziła Anna Syska – historyczka architektury, autorka książki „Spodek w Zenicie” i Miejska Konserwator Zabytków. Jej opowieści zamieniały pozornie zwykłe place zabaw, mozaiki i bloki w fascynującą układankę.

Bydgoszcz: 3 mężczyzn zatrzymanych po nocnych wybrykach na hulajnodze

Miasto zaplanowane jak organizm

Trasa rozpoczęła się od al. Niepodległości. Potem były kolejne przystanki – oś Zielona, ul. Dąbrowskiego, osiedle G. Każde z miejsc – choć znajome dla mieszkańców – zyskało nowe znaczenia. Przestrzeń, którą codziennie mijają tyszaninie, nagle zaczęła przemawiać: rzeźbami plenerowymi, układem chodników, ukrytymi detalami. Betonowy plac zabaw przestał być tylko reliktem PRL-u, a stał się punktem wyjścia do rozmowy o funkcji przestrzeni wspólnej i o tym, jak projektowano kiedyś codzienność.

Wzory z ceramiki, język architektury

Jednym z mocnych akcentów spaceru były opowieści o detalach. Mozaiki, ceramika, prefabrykaty – wszystko to składa się na charakterystyczny język tyskiej architektury powojennej. Syska nie tylko mówiła o tym z pasją, ale też zarażała swoją uważnością. Bo w Tychach naprawdę trzeba patrzeć pod nogi i w górę – żeby nie przegapić tego, co opowiada o mieście więcej niż niejeden przewodnik.

Architektura jako opowieść o człowieku

Choć spacer zakończył się po dwóch godzinach, uczestnicy zostali z tematem na dłużej. To nie była wycieczka tylko o budynkach – to była opowieść o idei. O tym, że architektura może być troską, marzeniem, czasem błędem – ale zawsze opowiada o człowieku. A Tychy? To miasto, które mówi przez przestrzeń. Trzeba tylko dać mu dojść do głosu.

Wybrane dla Ciebie
Tarnobrzeg: Rekordowa kwesta przy cmentarzach
Tarnobrzeg: Rekordowa kwesta przy cmentarzach
Dramat na jeziorze. Mężczyzna nie żyje
Dramat na jeziorze. Mężczyzna nie żyje
Poznań: Tak wygląda Cytadela rozświetlona płomieniami zniczy
Poznań: Tak wygląda Cytadela rozświetlona płomieniami zniczy
Będzin: Na Cmentarzu Parafii pw. Trójcy Świętej pojawiły się tłumy
Będzin: Na Cmentarzu Parafii pw. Trójcy Świętej pojawiły się tłumy
Proboszcz wygrał z prezydentem miasta. Felieton Jarosława Reszki z cyklu "Minął tydzień"
Proboszcz wygrał z prezydentem miasta. Felieton Jarosława Reszki z cyklu "Minął tydzień"
Solec Kujawski: Pożar budynku mieszkalnego. Jedna osoba w szpitalu
Solec Kujawski: Pożar budynku mieszkalnego. Jedna osoba w szpitalu
Kraków: Cmentarze - Podgórski, Batowice - w blasku tysięcy zniczy
Kraków: Cmentarze - Podgórski, Batowice - w blasku tysięcy zniczy
Bełchatów: Dzień Wszystkich Świętych, 1 listopada 2025. Mieszkańcy odwiedzają groby swoich bliskich
Bełchatów: Dzień Wszystkich Świętych, 1 listopada 2025. Mieszkańcy odwiedzają groby swoich bliskich
Warszawa: Tak wygląda jarmark cmentarny. Piernikowe latte, oscypki i pączki. W tym roku mniej stoisk niż zwykle
Warszawa: Tak wygląda jarmark cmentarny. Piernikowe latte, oscypki i pączki. W tym roku mniej stoisk niż zwykle
Pińczata: Wszystkich Świętych 2025 na cmentarzu komunalnym
Pińczata: Wszystkich Świętych 2025 na cmentarzu komunalnym
Poznań: Łazarz świętował po swojemu. „Dziady” zamiast dyniowej zabawy
Poznań: Łazarz świętował po swojemu. „Dziady” zamiast dyniowej zabawy
Knurów: Cmentarz parafialny piękny jak nigdy. Bliscy zmarłych modlą się przy grobach, palą znicze, zostawiają kwiaty
Knurów: Cmentarz parafialny piękny jak nigdy. Bliscy zmarłych modlą się przy grobach, palą znicze, zostawiają kwiaty