Tychy pokazały swoją modernistyczną duszę podczas spaceru architektonicznego. Historia miasta w betonie, ceramice i układzie przestrzeni

28 czerwca Tychy pokazały swoją modernistyczną duszę z czasów, gdy urbanistyka znaczyła coś więcej niż układ ulic. Podczas spaceru architektonicznego uczestnicy odkrywali projekty, które miały zmieniać świat – a dziś przypominają, że historia może być zaklęta w układzie osiedla, w detalach dawnego placu zabaw, w ceramicznych dekoracjach na blokach.
Tychy/ ilustracjaTychy/ ilustracja
Źródło zdjęć: © Wikimedia Commons
Julia Muc

Wśród rzeźb i betonu. Architektoniczna opowieść o Tychach, która zaczyna się na osiedlu G

Czasem wystarczy zwolnić krok i spojrzeć inaczej. W Tychach właśnie tak poznaje się miasto – przez historię, która odcisnęła się w betonie, ceramice i układzie przestrzeni.

W sobotni poranek, spod tyskiego magistratu wyruszyła wycieczka niecodzienna – bo zamiast przyrody czy typowych zabytków, uczestnicy oglądali osiedla. Ale nie byle jakie – zaprojektowane z rozmachem przez architektów PRL-u i opowiadające o tym, jak miało wyglądać nowoczesne, socjalistyczne miasto. Spacer prowadziła Anna Syska – historyczka architektury, autorka książki „Spodek w Zenicie” i Miejska Konserwator Zabytków. Jej opowieści zamieniały pozornie zwykłe place zabaw, mozaiki i bloki w fascynującą układankę.

Miasto zaplanowane jak organizm

Trasa rozpoczęła się od al. Niepodległości. Potem były kolejne przystanki – oś Zielona, ul. Dąbrowskiego, osiedle G. Każde z miejsc – choć znajome dla mieszkańców – zyskało nowe znaczenia. Przestrzeń, którą codziennie mijają tyszaninie, nagle zaczęła przemawiać: rzeźbami plenerowymi, układem chodników, ukrytymi detalami. Betonowy plac zabaw przestał być tylko reliktem PRL-u, a stał się punktem wyjścia do rozmowy o funkcji przestrzeni wspólnej i o tym, jak projektowano kiedyś codzienność.

Wzory z ceramiki, język architektury

Jednym z mocnych akcentów spaceru były opowieści o detalach. Mozaiki, ceramika, prefabrykaty – wszystko to składa się na charakterystyczny język tyskiej architektury powojennej. Syska nie tylko mówiła o tym z pasją, ale też zarażała swoją uważnością. Bo w Tychach naprawdę trzeba patrzeć pod nogi i w górę – żeby nie przegapić tego, co opowiada o mieście więcej niż niejeden przewodnik.

Architektura jako opowieść o człowieku

Choć spacer zakończył się po dwóch godzinach, uczestnicy zostali z tematem na dłużej. To nie była wycieczka tylko o budynkach – to była opowieść o idei. O tym, że architektura może być troską, marzeniem, czasem błędem – ale zawsze opowiada o człowieku. A Tychy? To miasto, które mówi przez przestrzeń. Trzeba tylko dać mu dojść do głosu.

Wybrane dla Ciebie

Masz ochotę na coś słodkiego? Zrób tartę z truskawkami i kruszonką
Masz ochotę na coś słodkiego? Zrób tartę z truskawkami i kruszonką
Straż miejska w Łodzi robi kosztowne zakupy. Na co wydano pieniądze z budżetu obywatelskiego?
Straż miejska w Łodzi robi kosztowne zakupy. Na co wydano pieniądze z budżetu obywatelskiego?
Kolejna bydgoska ulica utwardzona. Inwestycja na Piaskach za 3,5 mln
Kolejna bydgoska ulica utwardzona. Inwestycja na Piaskach za 3,5 mln
Znamy pierwsze zmiany w archidiecezji łódzkiej. Gdzie będzie nowy proboszcz?
Znamy pierwsze zmiany w archidiecezji łódzkiej. Gdzie będzie nowy proboszcz?
Pijany Ukrainiec przewrócił busa na A1. Miał ponad 3 promile
Pijany Ukrainiec przewrócił busa na A1. Miał ponad 3 promile
Duża transakcja narkotykowa na działce. Po wejściu policjantów pseudokibice rzucili się do ucieczki
Duża transakcja narkotykowa na działce. Po wejściu policjantów pseudokibice rzucili się do ucieczki
Kartuzy. Z mieszkania wydobywał się zapach marihuany. Policjanci znaleźli plantację ukrytą w szafie
Kartuzy. Z mieszkania wydobywał się zapach marihuany. Policjanci znaleźli plantację ukrytą w szafie
Warszawa. Gruzin prowadził lokal z nielegalnym hazardem. Podczas nalotu policjanci znaleźli przy nim narkotyki
Warszawa. Gruzin prowadził lokal z nielegalnym hazardem. Podczas nalotu policjanci znaleźli przy nim narkotyki
Zakopower i Hanka Rybka. Z przytupem zakończono Dni Gminy Kościelisko
Zakopower i Hanka Rybka. Z przytupem zakończono Dni Gminy Kościelisko
Policjanci z Szydłowca ukarali piratów drogowych. Posypały się mandaty
Policjanci z Szydłowca ukarali piratów drogowych. Posypały się mandaty
Polscy kierowcy pod lupą. Co robimy źle na drogach?
Polscy kierowcy pod lupą. Co robimy źle na drogach?
Kosmata święta. Maria Magdalena, jakiej nie znasz
Kosmata święta. Maria Magdalena, jakiej nie znasz