Wągrowiec: Niebieski krzyżyk na mapie, czyli skrzyżowanie rzek
Występowanie kilku rzek w swoim pobliżu czy ich dopływów to nic dziwnego. W Wągrowcu jednak Wełna i Nielba nie tylko przepływają blisko siebie, ale i przez siebie. Wszystko dzięki bifurkacji, czyli wyjątkowemu skrzyżowaniu rzek.
Bifurkacja wągrowiecka - skrzyżowanie rzek
Szukając ciekawych miejsc do zobaczenia podczas odwiedzin Wągrowca obowiązkowo trzeba zobaczyć zjawisko unikatowe na skalę kraju, które na całym świecie występuje tylko w kilku miejscach.
Mowa o bifurkacji, co w prostym tłumaczeniu oznacza skrzyżowanie się rzek. W Wągrowcu swoje wodne szklaki krzyżują niewielkie lokalne rzeki: Nielba i Wełna.
Skąd to się wzięło?
Zjawisko bifurkacji wągrowieckiej nie jest niestety dziełem sił natury, lecz przemyślanym działaniem melioracyjnym.
Pochodzący z Bydgoszczy Adalbert Schulemann opracował rozwiązanie, które pozwalało na uniknięcie wystąpienia powodzi w mieście oraz zachować odpowiednie spiętrzenie wód na Wełnie podczas suszy co powalało na pracę młyna w trudnych warunkach.
Skrzyżowanie powstało w latach '30 XIX wieku w efekcie prac melioracyjnych. Główne koryto rzeki Nielby przeniesiono, kierując jej nurt do starego kanału odwodniającego okoliczne łąki, powstałego w "czasach cysterskich". Nurt Nielby wpadł do Wełny w miejscu jej rozwidlenia na dwa ramiona.
Nietypowe połączenie
Mimo chwilowego połączenia rzek przez człowieka natura postawiła na swoim i nie połączyła całkowicie rzek.
Krzyżujące się wody Wełny i Nielby mieszają się tylko w niewielkim stopniu. Może być to spowodowane m.in. temperaturą, natlenieniem, odczynem pH lub obecności zanieczyszczeń.
Silniejszy nurt Wełny płynie górą, a słabszy Nielby dołem.
Na dobre dwie rzeki łączą się ze sobą kilka kilometrów dalej, bowiem Nielba jest dopływem Wełny.
Wizytówka miasta
Bifurkacja w Wągrowcu choć nie jest zjawiskiem naturalnym, to należy do grona nielicznych skrzyżowań rzek na całym świecie.
Faktem tym szczyci się miasto czyniąc z bifurkacji swój znak rozpoznawczy.
Samo miejsce znajduje się blisko centrum miasta, ale dzięki otoczeniu łąk i przydomowych ogródków daje poczucie bliskości z naturą i spokoju.
Samo skrzyżowanie można podziwiać spacerując po jednej z dwóch ścieżek do niego prowadzących - od ul. Gnieźnieńskiej lub od okolicy rynku, czyli al. Jana Pawła II.
Nad Nielbą przebiega niewielki mostek z którego można podziwiać rzeki oraz zamieszkujące okolicę kaczki i inne wodne ptaki.
Dla turystów w pobliżu ustawiona została tablica informacyjna w trzech językach: polskim, niemieckim i angielskim.
