Warszawa: Cmentarz Żołnierzy Włoskich. Spoczywa tu 2 tys. żołnierzy
Cmentarz Żołnierzy Włoskich/ ilustracja
Na terenie Warszawy i okolic znajduje się kilka cmentarzy wojennych, czyli takich, gdzie pochowani zostali żołnierze polegli w różnego rodzaju walkach i bitwach, a także ofiary terroru. Największym obiektem tego typu jest Cmentarz Powstańców Warszawy, zlokalizowany przy ulicy Wolskiej 174/176.
Innymi znanymi miejscami o tym charakterze są Cmentarz Ofiar II Wojny Światowej w Wawrze, Cmentarz Powstańców Warszawy w Powsinie, Cmentarz Mauzoleum Żołnierzy Radzieckich oraz Cmentarz Mauzoleum więźniów politycznych straconych w Królestwie Kongresowym.
Zdecydowanie mniej popularną nekropolią jest ta zlokalizowana na stołecznych Bielanach, a konkretnie przy ulicy Marymonckiej 40. Mowa o Cmentarz Żołnierzy Włoskich, znajdującym się pod opieką Ambasady Włoch w Polsce.
Cmentarz Żołnierzy Włoskich w Warszawie. Pochowano tu blisko 900 żołnierzy poległych podczas I wojny światowej
Cmentarz Żołnierzy Włoskich został zaprojektowany przez Biuro Techniczne Komisariatu Głównego do Spraw Cmentarzy Wojskowych w Rzymie. Obiekt o powierzchni 0,8 ha powstał w 1926 roku na przedpolu dawnego Fortu I Bielany Twierdzy Warszawa.
Motocyklista wjechał w pieszego i chciał uciec. Dramatyczne nagranie z Małopolski
Wówczas pochowano tu blisko 900 żołnierzy włoskich wziętych do niewoli przez wojska Cesarstwa Niemieckiego na froncie włoskim i zmarłych w obozach jenieckich na terenie naszego kraju podczas I wojny światowej. Ciała poległych zostały ułożone w szesnastu rzędach.
Tamtejsze nagrobki zaprojektowano w formie steli otoczonych ozdobnym ogrodzeniem. Brama otrzymała z kolei formę łuku triumfalnego.
Spoczęły tu także ofiary hitlerowców
W latach 1957-1967 na cmentarzu złożono prochy obywateli Włoch poległych lub zamordowanych w hitlerowskich obozach jenieckich i koncentracyjnych podczas II wojny światowej. Jak podaje polski historyk i varsavianista Karol Edmund Mórawski, łącznie spoczęło tu wówczas 1505 osób.
W tych latach zbudowano tu również dwa budynki katakumb.
Styl z czasów Mussoliniego
Budowa cmentarza została sfinansowana przez włoski rząd. Z Italii dostarczono kamienie nagrobne oraz elementy ogrodzenia. Projekt utrzymany został w monumentalnym stylu czasów Mussoliniego. Niewysokie ogrodzenie kamienne zdobią tam gałęzie wawrzynu i panoplia - tarcze legionów rzymskich.
W środkowej części nekropolii znajduje się tablica pamiątkowa ku czci sześciu włoskich generałów (Spatocco, Andreoli, Balbobertone, Ferrero, Trionfi, Vaccaneo) zamordowanych przez oddział Waffen-SS 28 stycznia 1945 w Kuźnicy Żelichowskiej w województwie wielkopolskim.
W 1970 roku obiekt został całkowicie wyremontowany. Usunięto m.in. łuk triumfalny z piaskowca prowadzący na cmentarz, zastąpiony później przez żelazną furtkę.
Nekropolia ma kształt kwadratu z dwiema krzyżującymi się pod kątem prostym głównymi alejami. Na końcu alejki wiodącej od wejścia w głąb cmentarza znajduje się ołtarz z krzyżem, za którym mieści się stela z wyrytymi nazwami miejscowości, z których ekshumowano ciała poległych i pomordowanych Włochów. Nieopodal mieszczą się ściany, za którymi są zagłębione w ziemi katakumby.
Warto zwrócić uwagę na niezwykły porządek panujący na tamtejszym cmentarzu. Alejki są bardzo zadbane, a trawa regularnie przystrzygana. Przy niektórych nagrobkach można zauważyć palące się znicze.
Godziny otwarcia i dojazd
Cmentarz znajduje się nieopodal osiedla Wrzeciono w dzielnicy Bielany przy przystankach tramwajowych:
- Cmentarz Włoski 01
- Cmentarz Włoski 02
- Cmentarz Włoski 03
- Cmentarz Włoski 04
W okolice cmentarza jeżdżą tramwaje linii: 1, 4, 6, 15, 17, 27, 72, 74, 78 oraz autobusy linii: 150, 181 lub 303.
Nekropolia otwarta jest od poniedziałku do soboty w godzinach 10:00 - 17:00. W niedziele cmentarz jest nieczynny.
