Wrocław: Miejska Farma chce nie tylko zdrowo żywić, ale też aktywizować bezrobotnych

Wrocław jako pierwsze miasto w Polsce uruchomiło model miejskiej farmy, której plony trafiają do jednostek opiekuńczo-wychowawczych. Farma działa od marca zeszłego roku na terenie Stacji Badawczo-Dydaktycznej Uniwersytetu Przyrodniczego na Swojczycach.

Już pierwszy sezon pokazał potencjał projektu. 2,5 hektara upraw dostarczyło ponad 52 tony warzyw – od buraków, przez cukinię i dynię, po ziemniaki– które trafiły do 16 miejskich żłobków. Pokrywały one przez pół roku 100 proc. zapotrzebowania tych placówek na te cztery wspomniane warzywa. Ich nadwyżki przekazywano do domów pomocy społecznej, co w sumie przełożyło się na posiłki dla 2,5 tysiąca dzieci dziennie oraz na 800 porcji dla mieszkańców DPS. Ponadto, z nadwyżek plonów, Fundacja Mniej Więcej przygotowała ponad 3 tysiące dodatkowych posiłków dla mieszkańców potrzebujących wsparcia.

- To unikalne w skali kraju przedsięwzięcie – jedyny, pionierski projekt, który pokazuje, jak w mieście można mądrze i skuteczni łączyć ekologię, zdrowie publiczne i politykę społeczną. Jesteśmy dumni, że Wrocław przeciera szlaki i wyznacza standardy w odpowiedzialnym zarządzaniu z myślą o ludziach, środowisku i przyszłości. I nie zatrzymujemy się, chcemy, żeby farma rosła, rozwijała się i inspirowała innych – mówi Jakub Mazur, Wiceprezydent Wrocławia.

W tym sezonie powierzchnia upraw wzrosła do 3,5 ha. Asortyment poszerzono m.in. o marchew, fasolkę szparagową, pasternak, kalarepę, koperek, szczypiorek i pietruszkę naciową. Zbiory trafiają już nie tylko do żłobków i Domów Pomocy Społecznej ale również do 10 przedszkoli, w których przebywa 882 dzieci.

Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu odpowiada za kompleksową uprawę. Eksperci nie tylko czuwają nad wysoką jakością, ale także dbają o stosowanie bezpiecznych, przyjaznych środowisku metod uprawy, które mają gwarantować zdrowe i pełnowartościowe warzywa trafiające do mieszkańców.

- Ten projekt jest wyjątkowy, bo łączy praktykę akademicką z realnym wpływem na codzienne życie ludzi. Pokazujemy, że nowoczesna nauka może służyć zrównoważonemu rozwojowi i integracji społecznej – mówi prof. dr hab. inż. Andrzej Zachwieja, prorektor ds. nauki, Uniwersytetu Przyrodniczego.

Projekt ma także wymiar społeczny, na farmie pracują osoby, które znalazły się w trudnej sytuacji życiowej, są długotrwale bezrobotne. Tam, w praktyce uczą się zawodu ogrodnika i zyskują szansę na nowy start. Dotychczas w tej nietypowej aktywizacji udział wzięło 79 osób, z czego dwanaścioro już dostało zatrudnienie na wolnym rynku.

- To miejsce, gdzie ludzie mogą się rozwijać, angażować społecznie a także odnajdywać swoją rolę zawodową – zapewnia Ewa Żmuda, wicedyrektor Wrocławskiego Centrum Integracji.

W ramach reintegracji społecznej uczestnicy korzystają zarówno ze spotkań z psychologiem, doradcą zawodowym, czy pośrednikiem pracy.

- W swoim życiu utrzymywałem się głównie z tantiem muzycznych i autorskich. Jednak dwa lata temu drastycznie one spadły i szukałem pracy. W dodatku po ostatnich 10 latach, kiedy zajmowałem się chorą mamą, ciężko mi było wrócić do branży muzycznej. To wszystko spowodowało, że trafiłem do ośrodka pomocy społecznej, a z niego do WCRS-u. Dzięki temu teraz pracuję na miejskiej farmie jako ogrodnik i uczę się tego zawodu. To ciężka fizyczna praca, ale daje dużo satysfakcji i pozwala uwierzyć w siebie - mówi Marek Pieczara, pracownik farmy, gitarzysta i wokalista, który współpracował m.in. z zespołem Lady Pank.

Ze względu na profesjonalny charakter upraw farma nie będzie miejscem otwartym dla zwiedzających. Niemniej nie straci walory edukacyjnego. Na Swojczycach - powstaje Strefa Edukacyjna Miejskiej Farmy Wrocław– przestrzeń przeznaczona do warsztatów, spotkań i działań promujących zdrowe, ekologiczne rolnictwo.

- Strefa Edukacyjna to naturalne przedłużenie idei Miejskiej Farmy. Chcemy, by dzieci, młodzież i mieszkańcy mogli nie tylko korzystać z plonów, ale też rozumieć, jak ono działa i dlaczego ma znaczenie. To inwestycja w świadome społeczeństwo – dodaje Katarzyna Szymczak-Pomianowska, dyrektor Departamentu Strategii i Zrównoważonego Rozwoju Urzędu Miejskiego Wrocławia.

Strefa będzie miała powierzchnię około 3500 mkw˛ i zostanie podzielona na kilka specjalnych obszarów. Zakończone zostały już prace projektowe a realizacja, podzielona na trzy etapy, ruszy po wakacjach.

• ogród doświadczalny do nauki o kompostowaniu, obiegu wody, roli gleby i roślin,
• przestrzeń poświęcona roli zwierząt w uprawie roślinnej
• strefa edukacji o społecznej roli żywności i zrównoważonym gospodarowaniu zasobami,
• miejsce do integracji – przy wspólnym gotowaniu i odpoczynku na świeżym powietrzu.

W strefie mają odbywać się warsztaty dla dzieci z przedszkoli i szkół, a także dla np. rodziców z dziećmi i seniorów.