Zabłotnia: Kluczowa działka sprzedana. Rząd mówi o przejęciu siłą

Wokół działki w miejscowości Zabłotnia, przez którą ma przebiegać planowana linia kolei dużych prędkości (KDP) do Centralnego Portu Komunikacyjnego (CPK), rozgorzał spór dotyczący jej sprzedaży w 2023 roku prywatnemu właścicielowi.

Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa twierdzi, że obecnie nie ma prawnej możliwości odkupienia działki sprzedanej w grudniu 2023 roku. Powołuje się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego, który uznał za niekonstytucyjne 5-letnie prawo odkupu sprzedanych nieruchomości rolnych bez spełnienia ściśle określonych przesłanek. Przesłanki te to:

• Zmiana przeznaczenia nieruchomości na cele nierolne (np. po uchwaleniu planu miejscowego).
• Gdy gmina w studium lub MPZP przeznaczy teren na inne cele.
• Rozpoczęcie postępowania mogącego prowadzić do wywłaszczenia.

Według KOWR, żadna z tych przesłanek aktualnie nie zachodzi. Ośrodek poinformował, że w sierpniu 2025 roku bezskutecznie wystąpił do właściciela o odsprzedaż gruntu, w celu przekazania go spółce CPK.

Wiceminister infrastruktury Maciej Lasek (nadzorujący CPK) uważa, że Skarb Państwa może odzyskać działkę.

- W momencie, kiedy decyzji lokalizacyjnej [dot. CPK] zostanie nadany wymóg natychmiastowej wykonalności, będziemy mieli prawo do pozyskania tej działki w drodze wywłaszczenia - stwierdził Maciej Lasek, dodając, że będzie to wiązało się z koniecznością wypłaty odszkodowania ustalonego przez wojewodę.

Wiceminister podkreślił, że choć CPK stara się pozyskiwać grunty w ramach Programu Dobrowolnych Nabyć (PDN) (dodatkowe 100-150 ha i kolejne porozumienia), działka w Zabłotni, będąca wcześniej w zasobie Skarbu Państwa, powinna była trafić do CPK bezkosztowo.

Właściciel działki, Piotr Wielgomas (wiceprezes i współwłaściciel spółki Dawtona), twierdzi w oświadczeniu, że KOWR może odkupić działkę do grudnia 2028 roku, ponieważ takie prawo zostało zastrzeżone w umowie sprzedaży.

Wielgomas, który dzierżawił grunt od 2008 roku, zaznaczył, że w momencie zakupu nie miał świadomości planów inwestycyjnych CPK dla tej nieruchomości. Przypomniał również, że umowa zawiera 15-letni zakaz zbywania nieruchomości i obowiązek prowadzenia tam działalności rolniczej. Podkreślił, że został "wplątany w walkę polityczną" i że jego kontakty z przedstawicielami rządu i samorządów miały charakter jawny i zgodny z prawem.

Afera związana ze sprzedażą działki narosła wokół działań urzędników przed przejęciem władzy przez obecną koalicję:

• 2023 r.: Resort rolnictwa (podczas rządów PiS) wydaje zgodę na sprzedaż 160-hektarowej działki.
• Październik 2023 r.: Ówczesny minister rolnictwa Robert Telus miał odwiedzić firmę Dawtona; 19 października wydaje zgodę na sprzedaż.
• 1 grudnia 2023 r.: Transakcja na kwotę 22,8 mln zł zostaje zawarta.
• Od lipca 2025 r.: Prokuratura prowadzi śledztwo w sprawie przekroczenia uprawnień przez urzędników KOWR przy sprzedaży.
• Stanowisko CPK: Już poprzedni zarząd spółki bezskutecznie domagał się od KOWR przekazania gruntu.

Premier Donald Tusk stwierdził, że skrót CPK jest dziś odczytywany jako "cały PiS kradnie", i skrytykował ekspresowe tempo formalności, które miały zostać zrealizowane w ciągu 24 godzin (30 listopada - 1 grudnia 2023 r.).

Jarosław Kaczyński (Prezes PiS) w związku ze sprawą zawiesił w prawach członka partii m.in. byłego ministra rolnictwa Roberta Telusa, byłego wiceministra Rafała Romanowskiego, byłego szefa KOWR Waldemara Humięckiego oraz urzędnika, który podpisał umowę. PiS powoła specjalny zespół do wyjaśnienia sprawy, jednocześnie sugerując zbadanie kwestii finansowania kampanii wyborczej Rafała Trzaskowskiego przez właścicieli Dawtony.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Agro codziennie. Obserwuj Strefę Agro!