Czy masz wystarczająco dużo "witaminy słońca"? Zbadaj się, zanim sięgniesz po suplement z witaminą D 

W Polsce poziom witaminy D najlepiej jest badać jesienią. Niedobór witaminy D jest powszechny, zwłaszcza w krajach o małym nasłonecznieniu. W Polsce synteza skórna witaminy D pod wpływem słońca jest efektywna od marca/kwietnia do września. Najwyższe stężenia witaminy D osiąga się jesienią, a najniższe wiosną.

W okresie jesienno-zimowym (od października do marca) synteza witaminy D w skórze praktycznie nie zachodzi, dlatego jest to dobry moment na wykonanie badania i ocenę jej poziomu przed sezonem grzewczym, gdy naturalne źródła są ograniczone. Badanie poziomu witaminy D można wykonać o dowolnej porze dnia i nie wymaga bycia na czczo.

Najczęściej wykonywane w diagnostyce jest badanie poziomu witaminy D (25(OH)D), które jest zalecanie w następujących sytuacjach:

• Przed rozpoczęciem suplementacji - aby ustalić, czy masz niedobór i w jakim stopniu, co pozwoli na dobranie odpowiedniej dawki suplementu. Zgodnie z wytycznymi, dawka do 4000 j.m./dobę zazwyczaj nie wymaga wcześniejszego badania, jednak w przypadku wyższych dawek lub problemów zdrowotnych, warto skonsultować się z lekarzem i wykonać badanie.
• W trakcie suplementacji - w celu monitorowania skuteczności leczenia i dostosowania dawki. Zazwyczaj badanie kontrolne zaleca się po około 3 miesiącach od rozpoczęcia suplementacji lub zmiany dawki.
• W przypadku podejrzenia niedoboru lub nadmiaru witaminy D - objawy niedoboru to: przewlekłe zmęczenie, bóle mięśniowo-stawowe, częste infekcje, problemy ze snem, osłabienie organizmu, częste złamania kości. Natomiast objawy nadmiaru to: nudności, wymioty, bóle brzucha, zaparcia, nadmierne pragnienie, bóle głowy, apatia, metaliczny posmak w ustach.
• W grupach ryzyka - osoby o małej ekspozycji na słońce, z nadwagą lub otyłością, osoby starsze, pacjenci z chorobami nerek, wątroby, zespołami złego wchłaniania, osteoporozą, chorobami autoimmunologicznymi oraz kobiety w ciąży i karmiące piersią powinny regularnie badać poziom witaminy D w organizmie.

Badanie poziomu witaminy D jest kluczowe z kilku powodów, ponieważ witamina ta pełni niezwykle istotne funkcje w organizmie, a zarówno jej niedobór, jak i nadmiar mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych.

Badanie pozwala ocenić, czy i w jakim stopniu masz niedobór. Jest to szczególnie ważne przed rozpoczęciem suplementacji, aby dobrać odpowiednią, spersonalizowaną dawkę.

Standardowe dawki profilaktyczne (np. 1000-2000 j.m./dobę) mogą być niewystarczające przy znacznym niedoborze, co prowadziłoby do nieskutecznej terapii. Jeśli już przyjmujesz suplementy z witaminą D, regularne badanie pozwala ocenić, czy dobrana dawka jest efektywna i czy poziom witaminy D w organizmie wzrasta do optymalnego.

Zbadanie poziomu witaminy D może także pomóc w ustaleniu przyczyny dolegliwości. Niespecyficzne objawy, takie jak przewlekłe zmęczenie, bóle mięśni i kości, spadek nastroju czy częste infekcje, mogą być powiązane z niedoborem witaminy D.

Badanie witaminy D nie jest standardowo refundowane na NFZ, dlatego musisz za nie zapłacić z własnej kieszeni. Koszt badania poziomu witaminy D (badanie 25(OH)D) może się różnić w zależności od laboratorium i lokalizacji, ale zazwyczaj mieści się w przedziale od około 70 zł do 120 zł. Cena może być niższa, jeśli skorzystasz z promocji, pakietów badań (np. pakiet na niedobór witamin) lub kupisz badanie online.

Przed wybraniem laboratorium warto sprawdzić cennik na ich stronie internetowej lub zadzwonić, aby upewnić się co do aktualnej ceny.