Latem uważaj na leki przeciwbólowe. Możesz być zagrożony
Stosowanie leków przeciwbólowych latem a ryzyko odwodnienia
Latem, podczas długich wycieczek, aktywności na świeżym powietrzu czy intensywnego opalania, wiele osób doświadcza różnych dolegliwości, takich jak ból głowy czy bóle mięśni. Szybkim rozwiązaniem okazują się wówczas leki przeciwbólowe, które bez recepty można kupić niemal wszędzie – w aptece, sklepie spożywczym, a nawet w drogerii.
Pomagają one złagodzić ból, obniżyć gorączkę oraz zredukować stan zapalny. Trzeba jednak pamiętać, że latem organizm szybciej się odwadnia, a stosowanie takich preparatów w połączeniu z niedoborem płynów może wtedy przysporzyć więcej szkody niż pożytku.
Leki, po które sięgamy, gdy odczuwamy ból, mogą zaburzać gospodarkę wodno-elektrolitową organizmu, sprzyjając zatrzymywaniu sodu i wody. Taki efekt utrudnia prawidłowe nawodnienie, zwłaszcza w warunkach zwiększonej utraty płynów, jak ma to miejsce podczas upałów.
Dodatkowo, po przyjęciu tych leków może dochodzić do zmniejszenia pocenia się, co utrudnia naturalny proces chłodzenia organizmu. W konsekwencji zatrzymanie wody i sodu, wraz z obniżonym wydzielaniem potu, może zwiększać ryzyko odwodnienia oraz przegrzania organizmu.
Na odwodnienie najbardziej narażone są małe dzieci oraz osoby starsze. Do grup podwyższonego ryzyka należą też pacjenci z chorobami, które powodują częstsze oddawanie moczu lub nasilone pocenie, jak:
- cukrzyca,
- mukowiscydoza,
- schorzenia nerek.
Leki przeciwbólowe a ryzyko ostrej niewydolności nerek
Latem, kiedy jest gorąco, łatwo się odwodnić. Organizm traci dużo wody i elektrolitów wraz z potem. Jeśli nie pijemy odpowiednio dużo, krew staje się gęstsza, a przez to mniej krwi dociera do ważnych narządów, w tym do nerek.
Popularne leki przeciwbólowe, takie jak ibuprofen, ketoprofen czy diklofenak, działają przez blokowanie enzymów odpowiedzialnych za produkcję prostaglandyn. Prostaglandyny to związki, które nie tylko odpowiadają za ból i stan zapalny, ale także pomagają rozszerzać naczynia krwionośne w nerkach i zapewniają im dobre ukrwienie.
Kiedy więc zażywamy te leki, zwłaszcza przy jednoczesnym odwodnieniu, naczynia w nerkach mogą się zwężać, a przepływ krwi znacznie się zmniejsza. To z kolei może prowadzić do niedokrwienia nerek i ich uszkodzenia, a w najgorszym przypadku do ostrej niewydolności nerek.
Stan ten jest nagłym upośledzeniem czynności nerek ze zwiększeniem poziomu kreatyniny we krwi. W jego przebiegu dochodzi do zmniejszonego wydalania moczu, poniżej 500 ml na dobę. W przypadku wystąpienia ostrej niewydolności nerek konieczna jest natychmiastowa konsultacja lekarska.
Kto jest szczególnie narażony na uszkodzenia nerek w wyniku stosowania leków przeciwbólowych?
Uszkodzenie nerek w wyniku stosowania leków przeciwbólowych najczęściej występuje u osób:
- w podeszłym wieku,
- z już istniejącą chorobą nerek (zarówno ostrą, jak i przewlekłą),
- z cukrzycą,
- z niewydolnością serca,
- z chorobami wątroby,
- odwodnionych (np. z powodu gorąca, gorączki, biegunki lub niedostatecznego picia płynów).